Ο βασιλιάς Μιχαήλ της Ρουμανίας που παντρεύτηκε στην Αθήνα, εργάστηκε ως πιλότος και πούλαγε αυγά μετά την έκπτωσή του από τον θρόνο. Γιατί συμμάχησε με τον Στάλιν

Γιος του Καρόλου Β’ και της ελληνίδας πριγκίπισσας Ελένης, ο Μιχαήλ γεννήθηκε στη Σινάγια της Ρουμανίας το 1921. Οι καταβολές του από όλες τις πλευρές ήταν βασιλικές. Ήταν εγγονός του Κωνσταντίνου  Α’ και της Σοφίας από τη μεριά της μητέρας του και του Φερδινάνδου Α’, που βρισκόταν στο ρουμανικό θρόνο την περίοδο της γέννησής του, από τη μεριά του πατέρα του.

Όμως η παιδική ηλικία του Μιχαήλ ήταν από πολύ νωρίς καταδικασμένη. Ο πατέρας του Κάρολος διατηρούσε εξωσυζυγική σχέση, η οποία αποκαλύφθηκε το 1925 αναγκάζοντάς τον να παραιτηθεί από τη διαδοχή του θρόνου. Έτσι, το μικρό αγόρι ανακηρύχθηκε στα 4 του χρόνια ως επίσημος διάδοχος του βασιλιά παππού του.

Ο εξάχρονος βασιλιάς

Το 1927 ο Φερδινάνδος πέθανε, χτυπημένος από τον καρκίνο. Όπως όριζε η παράδοση, ο διάδοχός του έπρεπε να ανακηρυχθεί αμέσως βασιλιάς ώστε η χώρα να μην μείνει ακυβέρνητη. Ο κλήρος έπεφτε στον εξάχρονο εγγονό.

Πράγματι, τον Ιούλιο του 1927 έγινε η τελετή στέψης. Ωστόσο, η ηλικία του νέου αυτοκράτορα ήταν απαγορευτική για την αποτελεσματική εξάσκηση των καθηκόντων του. Όπως και στην περίπτωση του 17χρονου Όθωνα στην μετεπαναστατική Ελλάδα, αποφασίστηκε ότι η καλύτερη λύση ήταν ο σχηματισμός επιτροπής Αντιβασιλείας. Αυτή αποτελούταν από το θείο του, πρίγκηπα Νικόλαο, τον πατριάρχη και τον πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας.

Βέβαια, το ιδιόμορφο αυτό σχήμα εξουσίας συνέπεσε με την ταραχώδη περίοδο της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Οι Ρουμάνοι πολίτες δεν ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με τον εξάχρονο βασιλιά και τους εκπροσώπους του. Η λαϊκή απαίτηση ήθελε την επιστροφή του Καρόλου. Έτσι κι έγινε. Το 1930, ο «άσωτος υιός» της βασιλικής οικογένειας επέστρεψε, απαλλάσσοντας το γιο του από τα καθήκοντα που έτσι και αλλιώς δεν εξασκούσε.

Ο νεαρός συνέχισε να μεγαλώνει ως πρίγκηπας και να προετοιμάζεται για την ημέρα που, ως ενήλικας πλέον, θα βασίλευε. Προς το παρόν, όμως, ήταν ακόμα παιδί. Ένα παιδί, από τα χέρια του οποίου είχε περάσει πολλή εξουσία, με αποτέλεσμα να χάσει σε μεγάλο βαθμό την αίσθηση του ελέγχου.

Στα 16 του, ενεπλάκη σε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Ο Μιχαήλ, που ήταν στη θέση του οδηγού, παρέσυρε με το όχημά του έναν διερχόμενο ποδηλάτη. Ο θάνατός του ανθρώπου ήταν ακαριαίος.

Το γεγονός φυσικά λογοκρίθηκε από τα μέσα της εποχής. Το σκάνδαλο θα ήταν τεράστιο και ο αντίκτυπος καταστροφικός για τη δημοτικότητα του πρίγκιπα και της βασιλικής οικογένειας. Το περιστατικό έγινε γνωστό χρόνια αργότερα, όταν ήρθαν στο φως τα επίσημα αρχεία λογοκρισίας του κράτους.

Η ιστορική εναντίωση στους Ναζί

Το 1940, προ των πυλών του πολέμου, ο ρουμάνος πρωθυπουργός, Ιόν Αντονέσκου, εκδίωξε τον Κάρολο από το θρόνο, κατηγορώντας τον ως αντίπαλο των Γερμανών. Ύστερα, ανακήρυξε τον 19χρονο Μιχαήλ ως νέο βασιλιά και ο ίδιος αυτοανακηρύχθηκε ως απόλυτος ηγέτης. Στην ουσία ο Αντονέσκου κατέλυσε το δημοκρατικό πολίτευμα και έταξε τη χώρα υπέρ των Δυνάμεων του Άξονα.

Μάλιστα, ο ρουμάνος ηγέτης είχε αναπτύξει μία στενή σχέση με το Χίτλερ. Λέγεται ότι ο Φύρερ εμπιστευόταν και συμβουλευόταν τον Αντονέσκου περισσότερο από κάθε άλλο ξένο ηγέτη. Οι δυο τους συναντήθηκαν πάνω από δέκα φορές σε ολόκληρο τον πόλεμο και μέχρι το 1944 μεταξύ τους είχε αναπτυχθεί μια ιδιόμορφη φιλία. Ιδιόμορφη διότι, παρά τις πολύωρες και αναλυτικές συζητήσεις τους, κανείς δε μιλούσε τη γλώσσα του άλλου. Ο Ρουμάνος μιλούσε στα γαλλικά προκειμένου ο μεταφραστής του Χίτλερ να τον καταλαβαίνει και να μεταφέρει τα λόγια του.

Χάρη στη σχέση αυτή, ο Μιχαήλ είχε την ευκαιρία να δειπνήσει με τον γερμανό Φύρερ δύο φορές, αλλά και να γνωρίσει προσωπικά τον Μουσολίνι στην Ιταλία.

Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν τον απέτρεψε από το να προβεί το 1944 σε μια ιστορική ενέργεια. Με προσεγμένες μεθοδεύσεις και με τη συνεργασία αξιωματικών του στρατού και συμμαχόφιλων πολιτικών, ο νεαρός βασιλιάς οργάνωσε πραξικόπημα εναντίον του Αντονέσκου. Αφού διέταξε τη σύλληψη του πρώην δικτάτορα, επανέφερε το δημοκρατικό πολίτευμα και όρισε νέο πρωθυπουργό. Ύστερα έσπασε τους δεσμούς της χώρας με το Τρίτο Ράιχ και εισήλθε στο στρατόπεδο των Σοβιετικών.

Αυτή η αλλαγή πλεύσης της Ρουμανίας στοίχισε πολύ στους ναζί, που χρησιμοποιούσαν τη χώρα ως στρατόπεδο ανεφοδιασμού και εγκατάστασης των στρατευμάτων. Η παρουσία του Κόκκινου Στρατού στα εδάφη ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για τον αποδυναμωμένο Χίτλερ.

Μετά το πέρας του πολέμου και την ήττα των ναζί, απονεμήθηκε στον Μιχαήλ ο υψηλότερος τιμητικός βαθμός της Αμερικανικής Λεγεώνας. Παράλληλα, ο ίδιος ο Στάλιν τον βράβευσε με το σοβιετικό παράσημο της νίκης «για την θαρραλέα πράξη της ριζοσπαστικής αλλαγής στην πολιτική της Ρουμανίας, την απόσπαση από τη χιτλερική Γερμανία και τη συμμαχία με τα Ηνωμένα Έθνη, σε μία χρονική περίοδο που δεν υπήρχε ακόμα ξεκάθαρη ένδειξη για την ήττα της Γερμανίας».

Εξορία

Παρά τον καθοριστικό ρόλο που διαδραμάτισε στην αλλαγή της πολιτικής της Ρουμανίας, από το 1945 η θέση του στην εξουσία έγινε περισσότερο διακοσμητική. Οι Σοβιετικοί είχαν επέμβει στο διορισμό μιας κυβέρνησης «κομμένης και ραμμένης» στα μέτρα τους, η οποία θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα και θα ακολουθούσε τις πολιτικές τους. Ο Μιχαήλ τους ήταν πλέον άχρηστος, ενώ με τον καιρό η απρόβλεπτη προσωπικότητά του άρχισε να αποτελεί εμπόδιο στα σχέδιά τους.

Έτσι, το Δεκέμβριο του 1947 συνέβη το αναμενόμενο. Κομμουνιστικά στρατεύματα είχαν περικυκλώσει το παλάτι του βασιλιά εξαναγκάζοντάς τον να υπογράψει την παραίτησή του και έπειτα να εγκαταλείψει τη χώρα. Όντας ασφαλής σε ξένο έδαφος, τον επόμενο Μάρτιο, κατήγγειλε την παραίτησή του ως παράνομη και ισχυρίστηκε ότι εξακολουθούσε να διατηρεί το νόμιμο βασιλικό αξίωμα. Η χώρα του όμως πλέον είχε αλλάξει πολίτευμα. Και η λαϊκή δημοκρατία δεν προέβλεπε την ύπαρξη βασιλιά.

Κατά την πολυετή εξορία του έζησε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Αγγλία, η Ελβετία και η Ιταλία. Με την αγαπημένη του, πριγκίπισσα Άννα των Βουρβόνων-Πάρμας, παντρεύτηκε το καλοκαίρι του 1948 στην Αθήνα. Αργότερα μετακόμισαν στην Αμερική.

Το εντυπωσιακό είναι ότι ο πρώην βασιλιάς δεν αρκέστηκε στα οικονομικά αποθέματα της βασιλικής περιουσίας. Κατά την παραμονή του στη Νέα Υόρκη, εργάστηκε ως πιλότος, ασχολήθηκε με το χρηματιστήριο, ενώ για μια σύντομη περίοδο πουλούσε αυγά από την ιδιόκτητη φάρμα που διατηρούσε με τη γυναίκα του.

Η επιστροφή

Ο Μιχαήλ πάτησε ξανά το πόδι του στην πατρίδα του 43 χρόνια αργότερα. Το 1990, ύστερα από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, πρόλαβε να επισκεφθεί τη Ρουμανία για μισή μέρα, μέχρι οι αρχές να τον εξαναγκάσουν να την εγκαταλείψει και πάλι.

Η ελεύθερη είσοδος στη χώρα του επιτράπηκε και πάλι το 1992. Εν τω μεταξύ, η δημοτικότητα του ηλικιωμένου πλέον πρώην βασιλιά είχε εκτοξευθεί. Οι ομιλίες του συγκέντρωναν εκατομμύρια κόσμου και πολλοί ήταν εκείνοι που απαιτούσαν την επιστροφή του στο θρόνο.

Και όσο περνούσαν τα χρόνια, η δημοφιλία του αυξανόταν. Χαρακτηριστικά, σε έρευνα του 2013, το 45% των Ρουμάνων είχε καλή ή πολύ καλή γνώμη για το Μιχαήλ, ενώ μόλις το 6,5% είχε αρνητική.

Ο τελευταίος Ρουμάνος βασιλιάς άφησε την τελευταία του πνοή στις 5 Δεκεμβρίου του 2017, σε ηλικία 96 ετών. Η πομπή της κηδείας του κατέκλυσε τους δρόμους του Βουκουρεστίου. Στην ορθόδοξη τελετή που ακολούθησε, παρευρέθηκαν εκπρόσωποι των βασιλικών οικογενειών από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Τα σενάρια ότι ο βασιλιάς Χουάν Κάρλος σκότωσε τον 14χρονο αδερφό του από ζήλια. Ο πρίγκιπας πέθανε 14 χρονών όταν εκπυρσοκρότησε το όπλο, με το οποίο έπαιζε με τον Χουάν Κάρλος