Ο Τσιάνο υπουργός εξωτερικών του Μουσολίνι, βομβάρδισε ο ίδιος τη Θεσσαλονίκη. Του απαγόρευσε τις πτήσεις ο Ντούτσε όταν φοβήθηκε, μετά από καταδίωξη των ελλήνων πιλότων

του συνεργάτη μας και ιστορικού, Κωνσταντίνου Λαγού

Όταν κηρύχθηκε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας ήταν ο γαμπρός του Μουσολίνι, κόμης Γκαλεάτσο Τσιάνο. Εκτός από υπουργός και διπλωμάτης, ο Τσιάνο υπήρξε και πιλότος της Ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας. Αυτή του την ιδιότητα δεν απεμπόλησε ακόμη και όταν έγινε υπουργός.

Έτσι συμμετείχε στους πολέμους της φασιστικής Ιταλίας το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1930, τόσο στην Αιθιοπία (1935) όσο και τον Ισπανικό Εμφύλιο (1936-1939) ως πιλότος βομβαρδιστικών στην πρώτη γραμμή. Το ίδιο συνέβη και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σε επιχειρήσεις της ιταλικής αεροπορίας το 1940 εναντίον στόχων στη νότια Γαλλία.

Ο βομβαρδισμός της Θεσσαλονίκης 

Έτσι και τις πρώτες ημέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου, ο Τσιάνο άφησε το υπουργείο Εξωτερικών για το πιλοτήριο ενός ιταλικού βομβαρδιστικού τύπου Savoia Marchetti 79 που θα βομβάρδιζε ελληνικές πόλεις. Το σμήνος του Τσιάνο είχε αναλάβει να βομβαρδίσει τη Θεσσαλονίκη και από τις 28 Οκτωβρίου ήταν σε αναμονή για να ξεκινήσει τις επιχειρήσεις. Τις πρώτες τέσσερις ημέρες η κακοκαιρία ήταν απαγορευτική για τις ιταλικές αεροπορικές επιχειρήσεις πάνω από τη Θεσσαλονίκη.

Μόλις έφτιαξε ο καιρός την 1η Νοεμβρίου 1940, ο Τσιάνο συμμετείχε στον πρώτο αεροπορικό βομβαρδισμό της πόλης. Στο ημερολόγιό του σημείωνε για εκείνη την ημέρα:

«1η Νοεμβρίου 1940. Ο ήλιος έχει φανεί επιτέλους. Δράττομαι της ευκαιρίας για να εκτελέσω ένα θεαματικό βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης. Στην επιστροφή μου επιτέθηκαν ελληνικά αεροπλάνα. Όλα πάνε καλά. Δύο δικά τους αεροπλάνα καταρρίπτονται, αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι ήταν η πρώτη φορά που με καταδίωξαν. Ήταν ένα άσχημο συναίσθημα».

Ο βομβαρδισμός αυτός της Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε από 20 ιταλικά βομβαρδιστικά. Για προστασία των βομβαρδιστικών στην αποστολή συμμετείχαν και εννέα ιταλικά μαχητικά τύπου Fiat. Τα ιταλικά αεροπλάνα αναχαιτίστηκαν από επτά ελληνικά μαχητικά τύπου Pzl 24 της 22ας Μοίρας Δίωξης. Τα ελληνικά μαχητικά έδωσαν σκληρό αγώνα με τους Ιταλούς και τους εμπόδισαν να πραγματοποιήσουν όπως ήθελαν το βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης, και κυρίως το λιμάνι της πόλης και τα πλοία που βρίσκονταν εκεί που αποτελούσαν τους βασικούς στόχους της ιταλικής αεροπορίας. Όμως, πολλές ιταλικές βόμβες έπεσαν πάνω σε κτίρια μέσα στην πόλη.

Η απάντηση των Ελλήνων αεροπόρων

Η σφοδρότητα των αναχαιτήσεων των Ελλήνων αεροπόρων φαίνεται μέσα στην καταγραφή του Τσιάνο. Αν και είχε την εμπειρία από πολλές προηγούμενες επιχειρήσεις στην πρώτη γραμμή, ομολογεί ότι ήταν η πρώτη φορά που καταδιώχθηκε από αντίπαλο και ότι φοβήθηκε. Όμως, δεν ισχύει η αναφορά του ότι οι Ιταλοί κατέρριψαν δύο ελληνικά αεροπλάνα. Στην πραγματικότητα, την 1η Νοεμβρίου 1940 πάνω από τη Θεσσαλονίκη δεν κατερρίφθη κανένα αεροπλάνο είτε ελληνικό είτε ιταλικό.

Διαβάστε ακόμα: «Οι Έλληνες είναι αδύναμοι και θα έχουμε εύκολη νίκη». Το δίκτυο των Ιταλών και Αλβανών κατασκόπων που έστελναν αναφορές στο Μουσολίνι. Οι μαζικές συλλήψεις στην Αθήνα

Την άλλη ημέρα, στις 2 Νοεμβρίου 1940, τα ιταλικά βομβαρδιστικά επιχείρησαν και πάλι εναντίον της Θεσσαλονίκης. Αυτή τη φορά οι Έλληνες είχαν την εμπειρία της προηγούμενης μέρας στην αναχαίτηση των Ιταλικών αεροπλάνων με αποτέλεσμα να καταρρίψουν δύο απ’ αυτά. Το ένα έπεσε από αντιαεροπορικά πυρά και το άλλο κατερρίφθη από τον υποσμηναγό Μαρίνο Μητραλέξη.

Αυτός πετώντας με PZL P24, πάνω από τον Λαγκαδά κατά τη διάρκεια αερομαχίας μ’ ένα ιταλικό βομβαρδιστικό CANT Z.1007 Alcione, αφού εξάντλησε τα πυρομαχικά του, «έκρουσε» με την έλικα του αεροσκάφους του, το πηδάλιο του εχθρικού βομβαρδιστικού με αποτέλεσμα αυτό να καταστεί ακυβέρνητο και να συντριβεί στο έδαφος. Επιπλέον, έσωσε τους Ιταλούς αεροπόρους που έπεσαν με αλεξίπτωτα από το αεροπλάνο από το οργισμένο πλήθος των Ελλήνων χωρικών που κινήθηκαν εναντίον τους για να τους λιντσάρουν.

Ο Μητραλέξης έγινε τότε γνωστός σε όλες τις χώρες που πολεμούσαν τον Άξονα. Στις 4 Νοεμβρίου 1940 το κατόρθωμά του –αλλά όχι το όνομά του- ήταν πρωτοσέλιδο στις μεγαλύτερες βρετανικές εφημερίδες και την επομένη στις αμερικανικές. Παρά ταύτα, οι βομβαρδισμοί της Θεσσαλονίκης συνεχίστηκαν από την ιταλική αεροπορία μέχρι σχεδόν το τέλος του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-41.

Το γεγονός ότι το βομβαρδιστικό του Τσιάνο καταδιώχθηκε από ελληνικά μαχητικά ήδη στην πρώτη του αποστολή είχε σαν αποτέλεσμα ο Μουσολίνι να απαγορεύσει στον γαμβρό του να πάρει μέρος ξανά σε επιχείρηση βομβαρδισμού εναντίον ελληνικού στόχου. Αν σε κάποια μελλοντική επιχείρηση το αεροπλάνο του Τσιάνο έπεφτε με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ή να πιαστεί αιχμάλωτος από τους Έλληνες, αυτό θα ήταν τεράστια πληγή στον τομέα της ιταλικής προπαγάνδας. Η βιαστική ανάκληση του Τσιάνο από την ενεργό δράση δείχνει ότι το 1940 οι Ιταλοί είχαν αρχικά υποτιμήσει την ελληνική αεροπορία ως αντίπαλο αλλά συνειδητοποίησαν γρήγορα το λάθος τους.

Ο Τσιάνο ήταν δεινός στην επίθεση αλλά μόνο όταν έπαιζε χωρίς άμυνα.

^{αρχική φωτογραφία: Ο Τσιάνο μαζί με το πλήρωμά του ιταλικού βομβαρδιστικού ενώ επιχειρούσε το 1940 εναντίον της Γαλλίας. (Πηγή: Armed Conflicts.com)}

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Το τραγούδι «Παιδιά της Ελλάδος Παιδιά» εμψύχωσε τους φαντάρους στο μέτωπο, αλλά ήταν και η αρχή του έρωτα της Σοφίας Βέμπο με τον «ατίθασο» Μίμη Τραϊφόρο