Ο θρυλικός Έλληνας αεροπόρος που δραπέτευσε δύο φορές από τους Γερμανούς. Πολέμησε στην Κρήτη, στη Μέση Ανατολή και “έφυγε”, 100 χρονών. Ο ταξίαρχος Βύρων Σαχαρίδης

Ο ταξίαρχος Βύρων Σαχαρίδης ήταν από τους τελευταίους βετεράνους Έλληνες αεροπόρους του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Συμμετείχε σε δεκάδες επιχειρήσεις από τη Βόρειο Αφρική και τη Γιουκοσλαβία μέχρι την κατεχόμενη Κρήτη. Κρατήθηκε αιχμάλωτος από τους Γερμανούς την περίοδο της Κατοχής και έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους της ελληνικής αεροπορίας.

Απεβίωσε τρεις μήνες πριν συμπληρώσει 100 χρόνια ζωής στις 26 Μαΐου του 2020.

Από μικρός ονειρεύτηκε να πετάξει

Ο πατέρας του ήταν εργολάβος δημοσίων έργων στην Τσαρική Ρωσία. Η οικογένειά του επέστρεψε στην Ελλάδα με το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης το 1917. Ο Βύρων Σαχαρίδης γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1920 στην Αθήνα και ήταν το τέταρτο παιδί της οικογένειας.

Σπούδασε στο Λεόντειο Λύκειο και από μικρός ονειρευόταν να πετάξει. Έτσι και έκανε. Εισήχθη στη Σχολή Ικάρων το 1939 και η ιστορία του ξεκινάει από την 28η Οκτωβρίου 1940 όπου η σχολή του στο Τατόι δέχτηκε τα πρώτα ιταλικά πυρά.

Ο βομβαρδισμός της σχολής

Ο Βύρων Σαχαρίδης μίλησε στον ιστορικό Νίκο Γιαννόπουλο για την ιστορική εκείνη ημέρα:

“Στην Σχολή Αεροπορίας, το πρωινό εκείνο της 28ης Οκτωβρίου, ακούσαμε τις σειρήνες να ηχούν δαιμονισμένα: “συναγερμός”. Αμέσως όλη η Σχολή Ικάρων με τους αξιωματικούς επιτηρητές τρέξαμε στα καταφύγια και τα ορύγματα που βρίσκονταν λίγο έξω από το αεροδρόμιο. Στον ουρανό, διακρίναμε σε μεγάλο ύψος, σχηματισμούς αεροπλάνων με κατεύθυνση από τον Πειραιά προς το Τατόι.

Η αντιαεροπορική άμυνα, προφανώς από σύγχυση και έλλειψη ορθών πληροφοριών, εξέλαβε τα αεροπλάνα αυτά ως αγγλικά και δεν αντέδρασε. Η πρώτη αντίδραση της αντιαεροπορικής μας άμυνας, εκδηλώθηκε μόλις άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες βόμβες, με προφανή στόχο το αεροδρόμιο του Τατοϊου. Αργότερα μάθαμε πως τα αεροσκάφη αυτά ήταν τα τρικινητήρια βομβαρδιστικά της Ιταλικής Αεροπορίας “Savoia Marchetti”.

Με αληθινή έκπληξη, μάθαμε πως το ανακοινωθέν από την ιταλική πλευρά, έλεγε πως “καταστράφηκαν όλες οι εγκαταστάσεις και το αεροδρόμιο του Τατοϊου“. Στην πραγματικότητα όλες οι βόμβες έπεσαν δύο με τρία χιλιόμετρα μακριά από το αεροδρόμιο και μόνον μια απ’ αυτές έπεσε στην άκρη του αεροδρομίου καταστρέφοντας ένα τμήμα μιας εγκαταλελειμμένης αποθήκης.

Η πρώτη του πολεμική επιτυχία

Ο τότε δευτεροετής Ίκαρος της 9^ης εκπαιδευτικής σειράς μεταφέρθηκε στο Άργος για τη συνέχεια της εκπαίδευσης. Αμέσως μετά έφτασε στη Κρήτη. Βρέθηκε στο νησί την περίοδο της “Μάχης της Κρήτης“. Ο ίδιος όπως και η σειρά του είχαν εντολή να μην λάβουν μέρος στη μάχη. Ωστόσο, παράκουσε την εντολή και όπως αποδείχτηκε πήρε την σωστή απόφαση την κατάλληλη στιγμή.

Ο ίδιος με έναν ακόμη Ίκαρο ήταν υπεύθυνοι για το αεροπολυβόλο της σχολής. Καθώς έβλεπε να περνούν τα γερμανικά αεροπλάνα πάνω από το στρατόπεδο, σκέφτηκε ότι αργά ή γρήγορα θα ξεκινήσουν οι πρώτοι βομβαρδισμοί. Έτσι αποφάσισε να αναλάβει δράση. Με μία και μοναδική ριπή κατάφερε να πετύχει το δεξιό κινητήρα του γερμανικού αεροσκάφους, με αποτέλεσμα να πέσει φλεγόμενο στη θάλασσα.

Η σύλληψη του από Γερμανούς αλεξιπτωτιστές

Λίγες μέρες μετά συνελήφθη από τους Γερμανούς κατακτητές ενώ βρισκόταν στο φαράγγι της Ίμβρου. Η αιχμαλωσία του όμως δεν κράτησε για πολύ καθώς κατάφερε να αποδράσει. Την επόμενη μέρα έφτασε στη Σούδα περπατώντας και με μοναδικό οδηγό την πολύτιμη πυξίδα του. Για κακή του τύχη όμως έπεσε σε μπλόκο της Γκεστάπο, όπου συνελήφθη για δεύτερη φορά.

Οι Γερμανοί τον μετέφεραν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αιχμαλώτων, απ’ όπου κατάφερε ξανά να αποδράσει, καθώς είχε εντοπίσει ένα σημείο στην περίφραξη, που το σύρμα ήταν πιο αραιό και είχε μικρό βάθος στο χώμα. Κρύφτηκε με τη βοήθεια των Κρητικών, οι οποίοι τον φιλοξενούσαν στα σπίτια τους με κίνδυνο της ζωής τους. Άλλωστε η Γκεστάπο είχε ανακοινώσει την εκτέλεση οποιουδήποτε προστάτευε αιχμαλώτους.

Από την Κρήτη στη Μέση Ανατολή

Δραπετεύσε από την Κρήτη χρησιμοποιώντας πλαστή ταυτότητα και επέστρεψε στην κατεχόμενη Αθήνα. Συγκρότησε μία πενταμελή ομάδα, με ναυτικούς και αεροπόρους με στόχο να φτάσουν στη Μέση Ανατολή. Κινήθηκαν για μέρες στα βουνά στο Μαρμάρι Ευβοίας. Ύστερα επιβιβάστηκαν σε καΐκι. Όμως, ο καπετάνιος τους εγκατέλειψε στα Ψαρά και οι κάτοικοι του νησιού τους έκρυψαν στα Αντίψαρα. Από εκεί τους μετέφερε ένας ντόπιος στις Οινούσσες.

Επόμενος σταθμός Τουρκία. Σύλληψη για τρίτη φορά. Στην πενταμελή ομάδα συμμετείχε, ένας ιδιώτης που γνώριζε έναν ανώτατο στρατιωτικό της χώρας. Πληρώνοντας χιλιάδες λίρες έκαστος, κατάφεραν να περάσουν στη Συρία και να φτάσουν στη Γάζα της Παλαιστίνης, σε μια αεροπορική βάση, όπου εκπαιδεύονταν Έλληνες αεροπόροι.

Ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του ως πολεμικός πιλότος και μετέπειτα εντάχθηκε στην 336η Ελληνική Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού, που δρούσε κάτω από τον επιχειρησιακό έλεγχο της Βρετανικής Αεροπορίας – RAF. Από τη θέση του πιλότου καταδιωκτικού συνόδευσε συμμαχικές νηοπομπές στη Μεσόγειο και συμμετείχε σε αποστολές στη Βόρειο Αφρική και την Κρήτη. Η μοίρα του ανέλαβε τον βομβαρδισμό γερμανικών στόχων στη Κρήτη, όπου οι Έλληνες αεροπόροι υπέστησαν πολλές απώλειες μεταξύ αυτών και του διοικητή.

Το 1967 αποστρατεύθηκε από την χούντα των συνταγματαρχών με τον βαθμό του ταξιάρχου που ήδη έφερε. Απέσπασε δεκάδες παράσημα και διακρίσεις με την πιο πρόσφατη διάκριση του τον Νοέμβριο του 2019, όπου τιμήθηκε για τη προσφορά του στην πατρίδα από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας. Ήταν ένας θρύλος για την ελληνική αεροπορία και παραμένει.

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: Youtube

Διαβάστε επίσης στην ΜτΧ: Το παιδί που έχασε τα χέρια και το μάτι του από χειροβομβίδα Γερμανών έγινε διάσημος ζωγράφος. Η ιστορία του Σοφοκλή Χρήστου που έφτασε μέχρι τον Λευκό Οίκο