Ο θάνατος του ποδοσφαιριστή του Ατρομήτου την ώρα του αγώνα. Η βοήθεια του Χάρρυ Κλυνν

Κυριακή 30 Απριλίου 1995. Στο Δημοτικό Στάδιο Ελευσίνας, ο Πανελευσινιακός αγωνιζόταν εναντίον του Ατρομήτου Αθηνών για το πρωτάθλημα της Γ’ Εθνικής.

Στο 58ο λεπτό, σε μία διεκδίκηση της μπάλας στο χώρο της μεσαίας γραμμής, ο ποδοσφαιριστής των γηπεδούχων, Στέλιος Βογιατζής χτύπησε με αγκωνιά τον ποδοσφαιριστή των φιλοξενούμενων, Μουκάντι Τσιμάνγκα, με καταγωγή από το Ζαΐρ, όπως ονομαζόταν τότε η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Το χτύπημα βρήκε τον Κονγκολέζο στο λαιμό και του προκάλεσε βλάβη στην καρωτίδα. Ο Τσιμάνγκα σηκώθηκε και περπάτησε λίγα μέτρα, αλλά δεν ξεπέρασε τη ζαλάδα που τον ταλαιπωρούσε. Σωριάστηκε στο έδαφος και δεν ξανασηκώθηκε.

Το ασθενοφόρο που δεν υπήρχε

Πέρασαν μερικά δευτερόλεπτα μέχρι ο διαιτητής να συνειδητοποιήσει πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Με ένα κλειδί ο γιατρός επιχείρησε να επαναφέρει τη γλώσσα του Τσιμάνγκα που είχε γυρίσει, αλλά ο παίκτης δεν μπορούσε να αναπνεύσει.

Χρειάστηκε να γίνει τραχειοτομή στον αγωνιστικό χώρο, προκειμένου να εξοικονομηθεί χρόνος και δεδομένου ότι στο γήπεδο δεν υπήρχε ασθενοφόρο. Όταν έφτασε, ήταν ήδη πολύ αργά.

Οι παλμοί του Κονγκολέζου παίκτη είχαν πέσει και μέχρι να διακομιστεί στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, είχε εκπνεύσει. Ήταν 27 ετών και πατέρας τριών παιδιών.

Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή, Φίλιππο Κουτσαύτη, ο Τσιμάνγκα “στάθηκε πολύ άτυχος“. Ο θάνατος του προήλθε “από χτύπημα στην αριστερή πλαγία τραχηλική χώρα που απέφερε βραδυκαρδία και έφτασε μέχρι την ανακοπή καρδιάς“. Τα αποτελέσματα της τοξικολογικής εξέτασης του ποδοσφαιριστή ήταν αρνητικά.

Η είδηση σόκαρε το χώρο του αθλητισμού και προκάλεσε συναισθήματα θλίψης για το χαμό ενός νεαρού παίκτη και οργής για την ανυπαρξία ασθενοφόρου στο γήπεδο. Αρκετοί υποστήριξαν ότι, αν το ΕΚΑΒ υπήρχε ή έστω ερχόταν νωρίτερα, ίσως ο Τσιμάνγκα να κατάφερνε να μείνει στη ζωή.

Επιπλέον, ο γιατρός που είχε οριστεί από την Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ) δεν προσήλθε στο γήπεδο, με αποτέλεσμα να κληθεί την τελευταία στιγμή ένας άλλος γιατρός. Πριν διακομιστεί στο Γενικό Κρατικό, ο Τσιμάνγκα μεταφέρθηκε στο Ιατρικό Κέντρο Ελευσίνας με περιπολικό!

Τα λόγια απελπισίας και η μεταγραφή στον Ατρόμητο

Την ίδια ώρα, ο Στέλιος Βογιατζής, που άθελά του προκάλεσε το θάνατο του Τσιμάνγκα, ήταν συντετριμμένος. Έκλαιγε στα αποδυτήρια και ο γενικός αρχηγός του Ατρόμητου, Γρηγόρης Γεωργακόπουλος του είπε μέσα στον πανικό του: “Τον έφαγες!“. Σύντομα, όμως, συνειδητοποίησε το λάθος του, ζήτησε συγγνώμη από τον Βογιατζή και εκείνος τη δέχθηκε.

Ένα χρόνο μετά το τραγικό συμβάν, ο Βογιατζής πήρε μεταγραφή για τον Ατρόμητο. Ο Γεωργακόπουλος είχε αναφέρει στον δημοσιογράφο, Παύλο Κατώνη τα εξής:

“Κλείσαμε συμφωνία με τον Στέλιο και τον καλέσαμε στην πρώτη συγκέντρωση. Ο μακαρίτης ο φροντιστής μας, ο αείμνηστος Νίκος Κεχαγιάς άναβε κάθε μέρα το καντήλι στη θέση που καθόταν ο Τσιμάνγκα. Κατά μια απίστευτη σύμπτωση, ο Βογιατζής κάθισε στη θέση του Τσιμάνγκα.

Γυρίζει πίσω και βλέπει το καντηλάκι. Καταλαβαίνει για ποιο λόγο ήταν αναμμένο και σηκώνεται αμέσως να φύγει. Δεν άντεξε. Κάναμε πολλές συναντήσεις μαζί του μέχρι να τον μεταπείσουμε. Κάθε μέρα συζητούσαμε στην πλατεία Μέμου, μέχρι που τον πείσαμε και ήρθε να παίξει στον Ατρόμητο“.

Η κηδεία και το πρόβλημα επιβίωσης της οικογένειας

Η κηδεία του Μουκάντι Τσιμάνγκα πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαΐου, στο Δημοτικό Κοιμητήριο Περιστερίου. Πλήθος κόσμου έδωσε το “παρών”, συμπεριλαμβανομένου του υφυπουργού Αθλητισμού, Γιώργου Λιάνη.

Οι οπαδοί της περιστεριώτικης ομάδας φώναξαν τα συνθήματα “Τσιμάνγκα ζεις, για πάντα Ατρόμητος” και “Τσιμάνγκα, σε αγαπάμε, ποτέ δεν σε ξεχνάμε“. Στο φέρετρο τοποθετήθηκε η σημαία του Ατρόμητου και το μετέφεραν οι συμπαίκτες του Κονγκολέζου παίκτη.

Η οδύνη και η θλίψη ήταν μεγάλη για τη σύζυγο του Τσιμάνγκα, Κίντα. Όπως δήλωσε στην εφημερίδα “Τα Νέα“, δεν μπορούσε να εργαστεί επειδή φρόντιζε τα τρία της παιδιά και έκανε εκκλήσεις στην πολιτεία να τη βοηθήσει οικονομικά:

“Είμαι μόνη και αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να δουλέψω, αφού κρατάω στο σπίτι τα παιδιά. Πρέπει να φύγω οπωσδήποτε από το σπίτι, το ενοίκιο είναι ακριβό και δεν ξέρω πού να πάω.

Ας μου δώσουν τουλάχιστον ένα ποσό σαν σύνταξη του άνδρα μου που έχασε τη ζωή του στα γήπεδα, για να μπορέσω να αναπνεύσω. Ακόμη μας χρωστούν λεφτά από τον Ατρόμητο. Ήρθαμε από το Ζαϊρ για ένα καλύτερο αύριο, αλλά αυτό δεν ήρθε ποτέ“.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας “Το Βήμα“, ο Κονγκολέζος ποδοσφαιριστής είχε μηνιαίο μισθό 60.000 δραχμές, με βάση το συμβόλαιο που υπέγραψε με τον Ατρόμητο. Πέντε ημέρες πριν το θάνατό του, απευθύνθηκε στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών και παρακάλεσε να βρεθεί λύση, ώστε να πληρώσει τα έξοδα του μαιευτηρίου από τη γέννηση του τρίτου του παιδιού.

Οι έρανοι και η αρωγή της πολιτείας

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, μεμονωμένα άτομα και σύλλογοι της Α’ Εθνικής κινητοποιήθηκαν, για να συγκεντρώσουν χρήματα για την οικογένεια του Τσιμάνγκα. Ανάμεσά τους και ο Χάρρυ Κλυνν, ο οποίος, σύμφωνα με τον Γρηγόρη Γεωργακόπουλο, έδωσε 100.000 δραχμές.

Στις 6 Μαΐου, ο Ατρόμητος και ο Εθνικός Πειραιώς, δύο από τις ομάδες που αγωνίστηκε ο Τσιμάνγκα, έδωσαν φιλικό αγώνα, από τον οποίο συγκεντρώθηκαν 281.000 δραχμές.

Η ΕΠΑΕ παρέδωσε στη σύζυγο του εκλιπόντα ποδοσφαιριστή τρία ασφαλιστήρια συμβόλαια που θα διαρκούσαν μέχρι την ενηλικίωση των παιδιών και μετά θα λάμβαναν από 10 εκατομμύρια δραχμές το καθένα.

Από την πλευρά του, το Δ.Σ. της ΕΠΟ αποφάσισε να ανοίξει τρία βιβλιάρια τραπέζης για τα παιδιά του Τσιμάνγκα, από 500.000 δραχμές το καθένα και να καταβάλλει επί δύο χρόνια 200.000 δραχμές στο κάθε βιβλιάριο.

Ο Τσιμάνγκα ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στα τέλη του 1989, για να αγωνιστεί με τα χρώματα του Εθνικού Πειραιώς, ο οποίος αγωνιζόταν τότε στην Α’ Εθνική, Έπαιξε σε 6 παιχνίδια και σκόραρε μία φορά. Τη σεζόν 1992-1993, φόρεσε τη φανέλα της Καλαμάτας και την επόμενη πήρε μεταγραφή για τον Ατρόμητο.

Ο ποδοσφαιριστής του Ατρομήτου, Νίκος Μανωλάς εξέφρασε τη θλίψη του και την απογοήτευσή του για την απώλεια του Κονγκολέζου ποδοσφαιριστή με τα ακόλουθα λόγια: “Τι να πω; Έπρεπε να πεθάνει, για να ζήσει η οικογένειά του μια αξιοπρεπή ζωή“.

Πηγή εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: εφημερίδα “Τα Νέα“