Ο σάλος από τη θεατρική μεταφορά του ερωτικού σκανδάλου του μητροπολίτη Πρεβέζης, που είχε σχέσεις με παπαδιά. H γυμνή ερωτική σκηνή, οι αλλεπάλληλες μηνύσεις και η απόπειρα λογοκρισίας

Το ερωτικό σκάνδαλο του Μητροπολίτη Πρεβέζης έγινε πρώτο θέμα στις εφημερίδες και συγκλόνισε το πανελλήνιο το 1979. Γρήγορα η υπόθεση του “Αγίου Πρεβέζης” έγινε αντικείμενο βιβλίου, θεατρικής παράστασης και ταινίας.

Όπως ήταν αναμενόμενο η θεατρική και κινηματογραφική μεταφορά του ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στους εκκλησιαστικούς κύκλους. Η ιστορία του Μητροπολίτη πήρε το δρόμο της εκκλησιαστικής δικαιοσύνης. Στις 16 Ιανουαρίου 1980 ο μητροπολίτης Στυλιανός Κορνάρος έχασε το αξίωμά του με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ωστόσο το θεατρικό έργο δεν έγινε δεκτό από την Εκκλησία, η οποία παρενέβη με δικαστικά μέτρα για να μην παρουσιαστεί στο κοινό.

Το χρονικό του σκανδάλου

Το σκάνδαλο ξεκίνησε το 1978 όταν έγινε  γνωστή η σχέση του Μητροπολίτη με τη σύζυγο του ιερέα που εκτελούσε και χρεή οδηγού του. Τα νέα διαδόθηκαν γρήγορα όταν δημοσιεύθηκαν ερωτικοί διάλογοι του παράνομου ζευγαριού και πρωτοσέλιδες φωτογραφίες με τον Μητροπολίτη Στυλιανό Κορνάρο και την παπαδιά γυμνή. Ο Σπύρος Καρατζαφέρης μετά από σχετική πληροφορία και ενώ ήταν αρχισυντάκτης της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας ταξίδεψε στην Πρέβεζα, συνομίλησε με τη μοιραία γυναίκα, έκανε ρεπορτάζ και δημοσίευσε τις λεπτομέρειες της υπόθεσης.

Στη συνέχεια έγραψε και το βιβλίο “Ο Άγιος Πρεβέζης”.

Η υπόθεση του σκανδάλου μεταφέρθηκε στο θέατρο και στον κινηματογράφο από τον Δημήτρη Κολλάτο. Ο σκηνοθέτης και συγγραφέας του έργου πρότεινε μάλιστα στον έκπτωτο μητροπολίτη Πρεβέζης να πρωταγωνιστήσει και να υποδυθεί τον εαυτό του. Ο μητροπολίτης αρνήθηκε, αν και ο Καρατζαφέρης υποστηρίζει ότι για λίγο το σκέφτηκε.

Τελικά το ρόλο του ανέλαβε ο Πέτρος Φυσσούν και το θεατρικό έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στην αθηναϊκή σκηνή, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Δημήτρη Κολλάτου, τον Αύγουστο του 1980. Το κοινό παρακολούθησε το βίο και την πολιτεία του ιερωμένου μέσα από δραματικές αλλά και γυμνές σκηνές. Το έργο ήδη πριν ανέβει είχε συγκεντρώσει τα φώτα της δημοσιότητας.

Ο “Άγιος Πρεβέζης” στο εδώλιο

“Το θέατρο πρέπει να είναι ελεύθερο. Το τραγούδι λογοκρίνεται, ο κινηματογράφος το ίδιο. Ας μη μπει και στο θέατρο.  Άλλωστε το έργο δεν είναι εναντίον της θρησκείας.”, προμήνυε ο σκηνοθέτης. Ωστόσο όσο και αν ο Κολλάτος προσπάθησε να εξηγήσει ότι η παράσταση αποτελεί σάτιρα και κριτική για τα κακώς κείμενα του κλήρου, δεν κατάφερε να πείσει τους ιερείς, που από την πρώτη μέρα εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια και την έντονη διαμαρτυρία τους.

Στο κοινό βρέθηκε ο Παπά Τσάκαλος, εφημέριος του Αγιου Αρτέμιου Γούβας και άρχισε να μοιράζει μια σακούλα προκηρύξεις εναντίον της παράστασης. Δεν άργησε μάλιστα να ασκήσει μήνυση στους υπεύθυνους του έργου και να καταγγείλει ότι στο θέατρο εμπαίζεται η Εκκλησία και διακωμωδούνται τα μυστήρια της.

Οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν με την κατάθεση προσωρινών ασφαλιστικών μέτρων από τον Επίσκοπο Κεφαλληνίας, Προκόπιο. Τα σημεία που προκάλεσαν την οργή και τη διαμαρτυρία των εκκλησιαστικών κύκλων ήταν δύο.

Η ερωτική σκηνή, όπου η ηθοποιός που ερμηνεύει την ερωμένη του Αγίου εμφανίζεται γυμνή και η σκηνή που το σκήνωμα του Αγίου Γερασίμου τεμαχίζεται. Στα μέτρα ο Επίσκοπος Κεφαλλονιάς ζήτησε να αφαιρεθεί η συγκεκριμένη σκηνή από το έργο. Η σκηνή αφορούσε ένα άλλο σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει στη δική του μητρόπολη την ίδια περίοδο, όταν κατηγορήθηκε -αβάσιμα- ότι είχε τεμαχιστεί το σκήνωμα του αγίου Γερασίμου.

Η γυμνή ερωτική σκηνή και η προσβολή της δημοσίας αιδούς

“Η παράσταση έχει δομή και αν αφαιρεθεί η σκηνή θα επέλθει ρήγμα στην ενότητα του έργου. Τα πρόσωπα του έργου είναι φανταστικά.”, υποστήριζε ο Κολλάτος. Λίγες μέρες αργότερα και πριν πραγματωθεί δικαστήριο για τα μέτρα, ο Δημήτρης Κολλάτος, ο Πέτρος Φυσσούν και άλλοι 7 συντελεστές της παράστασης συνελήφθησαν.

Είχε προηγουμένως ασκηθεί ποινική δίωξη από την Εισαγγελέα Αθηνών κατά των υπευθύνων της παράστασης και αφορούσε κακόβουλη καθύβριση θρησκευμάτων, προσβολή δημόσιας αιδούς, προσβολή Ιεράς Συνόδου και Ιεραρχίας και κακόβουλη βλασφημία.

Το δικαστήριο κήρυξε ένοχο βάναυσου προσβολής της δημοσίας αιδούς την Μόραλη, που υποδυόταν γυμνή, την παπαδιά και τον Κολλάτο ένοχο ηθικής αυτουργίας.

Οι μηνύσεις δεν είχαν τέλος καθώς ακολούθησαν και άλλες από την Ιερά Σύνοδο και από κληρικούς. Παρόλα αυτά υπήρχε και μια μερίδα ιερέωνοι οποίοι υπήρξαν μάρτυρες υπερασπίσεως του Κολλάτου. Ενώ οι συλληφθέντες παραπέμφθηκαν σε δίκη, δύο αρχιφύλακες της Γενικής ασφάλειας επισκέφθηκαν το θίασο  τον ειδοποίησαν να μην συνεχίσει την παράσταση αλλιώς θα προχωρήσουν σε σύλληψη τους μετά από εντολή του Εισαγγελέα. Παρόλα αυτά το θέατρο λειτουργούσε κανονικά καθώς ο σκηνοθέτης υποστήριξε πως ένα έργο κατεβαίνει μόνο όταν δεν έχει θεατές.

Η νίκη των μηνυτών και το κατέβασμα της παράστασης

Το θεατρικό όμως έβρισκε την αποδοχή του κοινού και αυτό ήταν φανερό από την κατάμεστη αίθουσα του θεάτρου σε κάθε παράσταση του. Ο παπάς Τσάκαλος υποστήριξε πως το έργο διαπομπεύει, όταν λέγεται επί σκηνής ότι η εκκλησία γέμισε κίναιδους. “Θέλω να κάνω μια πρόταση στο δικαστήριο, να εξακριβωθεί αν οι ιερείς η οι καλλιτέχνες έχουν ανάμεσα τους οπαδούς του τρίτου φύλου”.

Ο Κολλάτος αρνήθηκε τις κατηγορίες που του αποδίδονταν θεωρώντας τες αστείες. Οι μάρτυρες κατηγορίας δε μπορούσαν να αποδεχθούν το ήδη πεπραγμένο σκάνδαλο, για το οποίο στην πραγματικότητα ο “Άγιος Πρεβέζης” είχε καθαιρεθεί. Και όμως οι μηνυτές τα κατάφεραν καθώς αποφασίστηκε  να περικοπεί από το έργο ολόκληρη η σκηνή που παρουσιάζει τον ιεράρχη να τεμαχίζει και να πωλεί το ιερό σκήνωμα του Αγίου Γερασίμου Κεφαληνίας.

Ο Κολλάτος σεβόμενος τη δικαστική απόφαση, έκοψε τη σκηνή. Ωστόσο απέσυρε το όνομα του από όλο το διαφημιστικό υλικό καθώς όπως έλεγε το έργο πλέον δεν τον αντιπροσώπευε. Σκοπός του ήταν μέσω παράστασης να χτυπηθούν τα κακώς κείμενα της εκκλησίας. Η σκηνή του τεμαχισμού κόπηκε από τα ασφαλιστικά μέτρα. Ο σκηνοθέτης δικάστηκε μόνο για την ερωτική σκηνή. Στη δικαστική μάχη εισήλθε και ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Σεραφείμ, ο οποίος με αγωγή του ζήτησε να κατέβει οριστικά το έργο.

Η πρόταση έγινε δεκτή από το δικαστήριο! Να κατέβει ο “Άγιος Πρεβέζης”. Ο σκηνοθέτης θέλησε να σεβαστεί την δικαστική απόφαση. Ανακάλεσε την άδεια ανεβάσματος καθώς θεώρησε ότι οι κοινωνικοί στόχοι της παράστασης είχαν ευνουχιστεί.

Η κόντρα για την παράσταση μεταφέρθηκε στο εσωτερικό του θεάτρου καθώς κατέληξε σε μια διαμάχη μεταξύ Κολλάτου και Φυσσύν, οι οποίοι έφτασαν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους αγωγές.

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Η «Αγία» Αθανασία του Αιγάλεω. Η βοσκοπούλα από την Αμαλιάδα που «έβλεπε» οράματα και η Παναγία άφηνε ανορθόγραφα μηνύματα στο στήθος της. Κορυφαία στιγμή της όταν «πέθανε» και «αναστήθηκε»