Ο “καλός” Γερμανός ανακριτής που αποσπούσε πληροφορίες χωρίς βασανιστήρια. Η φιλική σχέση με τους αμερικανούς αιχμαλώτους

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν συχνά βασανιστήρια προκειμένου να αποσπάσουν πληροφορίες από αιχμαλώτους και αντιστασιακούς που συνελάμβαναν.

Όμως, ο καλύτερος ανακριτής αιχμαλώτων της Γερμανίας στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποδείχτηκε ένας απλός φαντάρος που δεν χρησιμοποίησε ποτέ τέτοιες μεθόδους και συμπεριφερόταν φιλικά στους αιχμαλώτους.

Ήταν τόσο αποτελεσματικός που μετά τον πόλεμο ο Αμερικανικός στρατός υιοθέτησε τις ανακριτικές του μεθόδους.

Ως ανταμοιβή του επιτράπηκε να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ όπου έγινε καλλιτέχνης ψηφιδωτών. Ανάμεσα στα κτήρια που διακόσμησε ήταν και το «Κάστρο της Σταχτοπούτας» του Ντίσνεϊ στη Φλόριντα!

Αεροπόροι, τα “σκληρά καρύδια”

Από το 1943 και μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945, το μεγαλύτερο μερίδιο στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς της Γερμανίας είχε η Αμερικανική Αεροπορία.

Έτσι κάθε πληροφορία για τις αεροπορικές επιχειρήσεις των Αμερικανών ήταν πολύτιμη για τους Γερμανούς.

Όμως, το πρόβλημά τους ήταν ότι οι Αμερικανοί αεροπόροι που αιχμαλωτίζονταν, δεν έδιναν καμία πληροφορία εκτός από το όνομα και το βαθμό τους. Οι άνδρες αυτοί ήταν «σκληρά καρύδια» που είχαν εκπαιδευθεί να αντέχουν στις πολύωρες ανακρίσεις και να μην «σπάνε».

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι Γερμανοί ανακριτές εφάρμοζαν βίαιες μεθόδους, αλλά με αμφίβολα αποτελέσματα.

Αυτό άλλαξε όταν την ανάκριση των Αμερικανών αεροπόρων ανέλαβε ένας απλός Γερμανός στρατιώτης, ο Χανς Τζοακίμ Γκότλομπ Σαρφ.

Ο φαντάρος Σαρφ

Ο Σαρφ ζούσε πολλά χρόνια στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής ως διευθυντής μίας γερμανικής εταιρείας. Εκεί παντρεύτηκε μία Αγγλίδα που ο πατέρας της υπήρξε διάσημος πιλότος της Βρετανικής Αεροπορίας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Για κακή του τύχη, το καλοκαίρι του 1939 είχε πάει διακοπές στη Γερμανία με τη γυναίκα του και τα τρία τους παιδιά τους, όταν ξέσπασε ο πόλεμος. Το αποτέλεσμα ήταν να εγκλωβιστούν εκεί και να μην μπορέσουν να επιστρέψουν στη Νότια Αφρική.

Ο Σαρφ επιστρατεύτηκε με το βαθμό του οπλίτη. Το 1943 λόγω των τέλειων αγγλικών του έγινε βοηθός δύο υψηλόβαθμων Γερμανών αξιωματικών της Αεροπορίας, που ήταν ανακριτές των Αμερικανών αεροπόρων που είχαν συλληφθεί.

Λίγο αργότερα, οι δύο αυτοί ανακριτές σκοτώθηκαν σε αεροπορικό δυστύχημα και έτσι ο Σαρφ έγινε επίσημα ανακριτής των αιχμαλώτων, αν και απλός φαντάρος.

Οι τεχνικές ανάκρισης

Αντίθετα με τους άλλους ανακριτές, ο Σαρφ αποσπούσε πολύτιμες πληροφορίες από τους αιχμαλώτους αεροπόρους που ανέκρινε. Χρησιμοποιούσε τεχνικές και μεθόδους δικής του επινόησης, που δεν είχαν σχέση με τις ανακριτικές τεχνικές της ναζιστικής Γερμανίας που βασίζονταν στην απειλή και την άσκηση βίας.

Οι σημαντικές επιτυχίες του είχαν σαν αποτέλεσμα να συμβουλεύει τους άλλους ανακριτές που ήταν υψηλόβαθμοι αξιωματικοί και να βοηθά και στις ανακρίσεις αεροπόρων των Συμμάχων που δεν ήταν Αμερικανοί.

Ο Σαρφ ήταν αντίθετος με την άσκηση βίας στους ανακρινόμενους. Κανόνιζε οι αιχμάλωτοι να είναι στην απομόνωση για κάποιες μέρες.

Στη συνέχεια τους επισκέπτονταν και ξεκινούσε μία πρώτη φιλική κουβέντα μαζί τους. Τους έλεγε ότι ήταν ο φαντάρος που είχε αναλάβει τη φροντίδα τους πριν ξεκινήσει η ανάκρισή τους.

Τα “πλεονεκτήματα” του Σαρφ

Το ότι γνώριζε άπταιστα αγγλικά και ήταν ένας απλός στρατιώτης βοηθούσε να προσεγγίσει τους αιχμαλώτους. Τους μιλούσε για την Αγγλίδα γυναίκα του, τα τρία παιδιά του (δείχνοντας και φωτογραφίες τους) και τον πεθερό του που ήταν διάσημος Βρετανός πιλότος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Επίσης, τους ανέφερε «εμπιστευτικά» ότι στρατεύτηκε παρά τη θέλησή του, γιατί δεν συμπαθούσε τους ναζί. Όλα αυτά ήταν αλήθεια και οι αιχμάλωτοι εκτιμούσαν την ειλικρίνειά του.

Κατάφερνε έτσι να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αιχμαλώτων. Απ’ αυτούς απέκρυπτε ότι ήταν ο βασικός ανακριτής. Έλεγε στους αιχμαλώτους ότι ο γερμανός ανακριτής ήταν κακός και βίαιος.

Τους παρακαλούσε να του πουν ποια ήταν η μονάδα ή το αεροδρόμιο απ’ όπου είχαν απογειωθεί ώστε να αποφύγει την κατσάδα του «αφεντικού».

Έτσι, ο Σαρφ παρίστανε τον «κακομοίρη» και αποκτούσε οικειότητα με τους αιχμαλώτους. Μάλιστα τους προειδοποιούσε έντρομος ότι κινδύνευαν όλοι, μαζί με αυτόν, να καταλήξουν στη Γκεστάπο αν δεν του έδιναν κάποια «ασήμαντη» πληροφορία.

Η τεχνική αυτή αποδείχτηκε πολύ επιτυχημένη και ο Σαρφ συνεχώς αποσπούσε πολύτιμες πληροφορίες. Οι αιχμάλωτοι πιθανόν να μην έδιναν καμία πληροφορία αν βασανίζονταν, αλλά ανοίγονταν στον «καλό τους φίλο» Χανς, που βίωνε και αυτός την πίεση των Ναζί.

Οι “φιλίες” συνεχίζονται…

Στη συνέχεια ο Σαρφ καλλιεργούσε ακόμη πιο στενές σχέσεις με τους αιχμαλώτους αεροπόρους. Τους πήγαινε τρόφιμα, τσιγάρα και ποτά, υποτίθεται κρυφά και με σοβαρό κίνδυνο να τιμωρηθεί αν τον έπιαναν. Τους έλεγε αστεία που τους έκανε να γελούν.

Για κάποιον υψηλόβαθμο Αμερικανό αεροπόρο ή γνωστό άσσο που είχε αιχμαλωτιστεί, ο Σαρφ  κανόνιζε να πηγαίνει μαζί του περιπάτους στην εξοχή ή επισκέψεις σε γερμανικά αεροδρόμια, όπου τα έπιναν με Γερμανούς διάσημους πιλότους.

Στόχος του πονηρού Χανς ήταν να πάρει από τον αιχμάλωτο και άλλες χρήσιμες πληροφορίες που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Γερμανική Αεροπορία.

Σε αυτές τις επισκέψεις, ο Σαρφ οδηγούσε τη συζήτηση με τον αιχμάλωτο εκεί που ήθελε, προκειμένου να αποσπάσει πληροφορίες που ήθελε.

Οι αιχμάλωτοι Αμερικανοί πιλότοι μετά από μερικά ποτήρια μπύρας χαλάρωναν και ανοίγονταν στο Σαρφ. Του ανέφεραν άκρως απόρρητα μυστικά, πολλές φορές χωρίς οι ίδιοι να έχουν συναίσθηση τι έκαναν. Το καταλάβαιναν αργότερα όταν βρίσκονταν και πάλι μόνοι στο κελί τους.

Ο “πονηρός” Χανς

Μετά το τέλος του πολέμου, πολλοί Αμερικανοί αεροπόροι που είχαν αιχμαλωτιστεί από τους Γερμανούς και απελευθερώθηκαν, ανέφεραν πως την είχαν «πατήσει» μ’ ένα Γερμανό ανακριτή, τον «πονηρό Χανς». Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι δεν βασάνισε ποτέ κανένα αιχμάλωτο και αποσπούσε πληροφορίες με τις «φιλικές» μεθόδους του.

Πολλοί αεροπόροι συνέχισαν να τον θεωρούν φίλο τους παρά το γεγονός ότι είχε αποσπάσει μυστικά απ’ αυτούς!

Το 1948 οι Αμερικανοί κάλεσαν τον Σαρφ στις ΗΠΑ για να δώσει διαλέξεις αρχικά στην αεροπορία και στη συνέχεια στο στρατό για τις ανακριτικές του μεθόδους. Ο Αμερικανικός στρατός υιοθέτησε αυτές τις μεθόδους για την ανάκριση αιχμαλώτων πολέμου.

Στους πολέμους της Κορέας και του Βιετνάμ και οι Αμερικανοί ανακάλυψαν ότι οι τεχνικές του Σαρφ έδιναν καλύτερα αποτελέσματα από τα βασανιστήρια αιχμαλώτων.

Καλλιτέχνης ψηφιδωτών

Φαίνεται ότι για να ανταμείψουν τον Σαρφ, οι Αμερικανοί του επέτρεψαν να παραμείνει στη χώρα τους ως μετανάστης. Εκεί ανακάλυψε την κλίση του στην κατασκευή ψηφιδωτών.

Έγινε ένας παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνης με έδρα το Λος Άντζελες. Μέχρι το θάνατό του 1992 σε ηλικία 85 ετών διακοσμούσε με τα μωσαϊκά του αμερικάνικα δημόσια και ιδιωτικά κτήρια.

Έργα του υπάρχουν στο Δημαρχείο του Λος Άντζελες, το Κυβερνείο της Καλιφόρνιας, πανεπιστήμια, κολλέγια και σχολεία, καθώς και στο «Κάστρο της Σταχτοπούτας» του Ουόλτ Ντίσνεϊ στη Φλόριντα.