Ο “χειρότερος έμπορος του 18ου αιώνα π.Χ”. Έξαλλοι πελάτες, τον βομβάρδιζαν με επιστολές και απειλές

Γύρω στο 1750 π.Χ. ο Νάννι, ένας Σουμέριος που ζούσε στην Ουρ, τη μεγαλύτερη πόλη της Μεσοποταμίας, συμφώνησε να αγοράσει ποσότητα χαλκού από ένα μεγαλέμπορο, τον Εα-Νασίρ. Σύμφωνα με τις πηγές δεν υπήρξε χειρότερος έμπορος από αυτόν και για αυτό υπάρχουν πολλά καταγεγραμμένα ντοκουμέντα που έφερε στο φως η αρχαιολογική έρευνα στο σπίτι του.

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Η παραγγελία του Νάννι

Ο Εα-Νασίρ θα μετέβαινε στην περιοχή Dilmun στην ανατολική Αραβία προκειμένου να αγοράσει χαλκό. Πριν φύγει, πέρασε από το σπίτι του Νάννι, ο οποίος του έδωσε πληρωμή σε ασήμι για το χαλκό του. Ένας έμπιστος υπηρέτης του Νάννι, ο Γκιμίλ-Σιν, θα παραλάμβανε από τον Εα-Νασίρ την ποσότητα χαλκού που είχε παραγγείλει.

Πράγματι, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ο Νάννι έστειλε τον Γκιμίλ-Σιν για να πάρει το χαλκό από τον Εα-Νασίρ.

«Ελαττωματικό» προϊόν και επιστολή «παραπόνων»

Όμως, ο υπηρέτης ανακάλυψε ότι ο χαλκός δεν ήταν της ποιότητας που είχε συμφωνηθεί. Ο Γκιμίλ-Σιν επισήμανε το στοιχείο αυτό στον Εα-Νασίρ. Όμως, ο τελευταίος όχι μόνο δεν έδωσε σημασία σε αυτά που του είπε, αλλά τον έβρισε και του είπε να πάρει το χαλκό και να πάει στον αφέντη του.

Όταν ο Νάννι πληροφορήθηκε τι είχε συμβεί, έστειλε μία επιστολή στον Εα-Νασίρ όπου του έγραφε ότι ήταν εξοργισμένος μαζί του. Κι αυτό γιατί ο υπηρέτης του δεν ήθελε να πάρει τον χαλκό που ήταν κακής ποιότητας, αλλά, ο Εα-Νάσιρ τον εξανάγκασε να το κάνει. Επιπλέον, υπήρξε αγενής με τον Γκιμίλ-Σιν, κάτι που αντανακλούσε και στον ίδιο.

Η συμπεριφορά του ήταν απαράδεκτη!

Εν τω μεταξύ, παρά το γεγονός ότι ο Νάννι είχε στείλει επανειλημμένως ανθρώπους του για να πάρει πίσω το ασήμι που του είχε καταβάλλει ως πληρωμή για το χαλκό, ο Εα-Νασίρ αρνιόταν να το επιστρέψει. Αυτοί γυρνούσαν πίσω με άδεια χέρια και μάλιστα ύστερα από ένα μακρύ και κοπιαστικό ταξίδι μέσα από ξένες χώρες!

Ο Νάννι στην επιστολή του υπενθυμίζει στον Εα-Νασίρ ότι είχε μεσολαβήσει ώστε να προμηθεύει με χαλκό το παλάτι στην Ουρ και ένα ναό. Αφήνει έτσι υπονοούμενο ότι αν δεν του επιστρέψει την πληρωμή του για το χαλκό δεν θα του κλείσει άλλες τέτοιες “κρατικές” παραγγελίες!

Γνωρίζουμε όλα τα παραπάνω στοιχεία καθώς η επιστολή του Νάννι στον Εα-Νασίρ έχει διασωθεί. Το κείμενό της έχει καταγραφεί στην ακκαδική σφηνοειδή γραφή σε μία μικρή πήλινη πινακίδα που σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.

Και άλλοι ανικανοποίητοι πελάτες!

Η πινακίδα με την επιστολή του Νάννι βρέθηκε στη διάρκεια ανασκαφής κατοικίας στην Ουρ. Θεωρείται ότι ήταν το σπίτι του Εα-Νασίρ. Στο ίδιο σπίτι βρέθηκαν και άλλες πινακίδες που έχουν να κάνουν με τις εμπορικές δραστηριότητες του Εα-Νασίρ.

Τα κείμενα των πινακίδων αυτών δεν περιέχουν τον πλούτο πληροφοριών, όπως η επιστολή του Νάννι. Όμως, αυτά που γράφουν είναι στο ίδιο πνεύμα με την παραπάνω.

Σε μία απ’ αυτές τις πινακίδες ένας Σουμέριος με το όνομα Αρμπιτούραμ παραπονιέται ότι δεν είχε λάβει το χαλκό που είχε παραγγείλει. Άλλη πινακίδα έχει το παράπονο ενός άλλου πελάτη του Εα-Νασίρ, που επίσης παράλαβε χαλκό δεύτερης διαλογής.

Στους κύκλους των μελετητών της αρχαίας Μεσοποταμίας, ο Εα-Νασίρ έχει το διόλου επιτιμητικό τίτλου του «χειρότερου εμπόρου του 18^ου αιώνα π.Χ.».

Παράλληλα έχει και μία πρωτιά στην παγκόσμια ιστορία: είναι ο πρώτος έμπορος που γνωρίζουμε ότι πελάτες του έστειλαν επιστολές με παράπονα και καταγγελίες για κακή ποιότητα προϊόντος ή  για καθυστέρηση στην αποστολή του.

Αν ο Εα-Νασίρ ζούσε στις αρχές του 21^ου αιώνα μ.Χ. ίσως να ήταν ο πωλητής στο Ebay με τα περισσότερα αρνητικά feedback και dislike!

Αρχικά εικόνα: Χάρτης που απεικόνίζει τις πόλεις στη Μεσοποταμία τη 3η χιλιετία π.Χ. καθώς και την περιοχή Dilmum στην ανατολική Αραβία και το σημερινό Μπαχρέιν. Πηγή: Wikipedia