Ο “χαμένος” Ιάπωνας μαραθωνοδρόμος των Ολυμπιακών Αγώνων του 1912. Τερμάτισε με καθυστέρηση 55 ετών!

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ο Σίτζο Κανακούρι γεννήθηκε το 1891 στην Ταμάνα του Κουμαμότο της Ιαπωνίας. Ήταν ένας από τους πρώτους Ιάπωνες που ασχολήθηκαν με τον κλασικό αθλητισμό και ειδικά τον μαραθώνιο δρόμο. Για το λόγο αυτό σήμερα είναι γνωστός ως ο «πατέρας του μαραθωνίου στην Ιαπωνία». Επίσης, σύμφωνα με το Βιβλίο Γκίνες έχει τον πιο αργό χρόνο σε μαραθώνιο αγώνα. Όμως, ο Κανακούρι είναι κυρίως γνωστός ως “Ο αγνοούμενος Ιάπωνας μαραθωνοδρόμος των Ολυμπιακών Αγώνων της Στοκχόλμης“.

Οι πρώτοι Ιάπωνες σε Ολυμπιακούς Αγώνες

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης το 1912, η Ιαπωνία θα ήταν η πρώτη χώρα της Ασίας που θα συμμετείχε στη διοργάνωση. Κατά τη διάρκεια των προκριματικών δοκιμών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν το Νοέμβριο του 1911, οι Ιάπωνες ανακοίνωσαν ότι ο Σίτζο Κανακούρι σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ στο μαραθώνιο δρόμο. Το ρεκόρ του ήταν 2 ώρες, 30 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα. Είναι πιθανόν ότι το μήκος της διαδρομής που έτρεξε ήταν μόλις 40 χλμ, αντί για 42.195.  Παρά ταύτα, έγινε δεκτός να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς της Στοκχόλμης.

Ο Κανακούρι ήταν ένας από τους δύο αθλητές που η Ιαπωνία έστειλε τελικά στη Στοκχόλμη. Θα μπορούσε να είχε στείλει κι’ άλλους, αλλά η χώρα δεν είχε την οικονομική δυνατότητα. Επιπλέον, ο Κανακούρι και ο συναθλητής του χρειάστηκε να πληρώσουν τα έξοδα ταξιδιού τους. Προκειμένου να μαζέψουν τα χρήματα έγινε πανεθνικός έρανος.

Οι Ιάπωνες αθλητές ταξίδεψαν αρχικά με πλοίο από τη χώρα τους. Στη συνέχεια, επιβιβάστηκε στον υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο και διέσχισαν ολόκληρη τη Σιβηρία και τη Ρωσία. Έφθασαν στη Στοκχόλμη μετά από ταξίδι 18 ημερών με πλοία και τραίνα.

Οι περιπέτειες των αθλητών

Όταν ήταν να πάρουν μέρος στα αθλήματά τους, οι Ιάπωνες δεν είχαν συνέλθει ακόμη από την ταλαιπωρία του ταξιδιού. Επιπλέον, όλα τους πήγαιναν στραβά. Ο Κανακούρι και ο συμπατριώτης συναθλητής του δεν μπορούσαν να συνηθίσουν στις σύντομες νύχτες που έχει η Σουηδία το καλοκαίρι. Το αποτέλεσμα ήταν να κοιμούνται ελάχιστες ώρες. Όλοι οι αθλητές ήταν υποχρεωμένοι να τρώνε τα ντόπια φαγητά. Οι Ιάπωνες είχαν προβλήματα με τη χώνεψη!

Το χειρότερο, όμως, ήταν ότι δεν πρόλαβαν να προπονηθούν στη Στοκχόλμη. Ο προπονητής της Ιαπωνικής ομάδας μόλις έφθασε εκεί χρειάστηκε να παραμείνει κατάκοιτος καθώς διαγνώστηκε με φυματίωση.

Παρά ταύτα, ο Σίτζο Κανακούρι θεωρούνταν από τα φαβορί για το χρυσό μετάλλιο στο μαραθώνιο δρόμο των Ολυμπιακών της Στοκχόλμης του 1912.

Η ζέστη ανατρέπει τα προγνωστικά

Όταν ξεκίνησε ο αγώνας, ο Κανακούρι ήταν αισιόδοξος ότι θα ήταν ο νικητής. Όμως, στη διάρκειά του διαπίστωσε ότι είχε σοβαρό πρόβλημα. Την ημέρα του αγώνα, 14 Ιουλίου 1912, είχε ασυνήθιστη ζέστη για τη Σουηδία. Το θερμόμετρο έδειχνε 32 βαθμούς Κελσίου, αλλά η αίσθηση της ζέστης ήταν ακόμη χειρότερη εξαιτίας της υψηλής υγρασίας.

Όλοι οι μαραθωνοδρόμοι είχαν προβλήματα στον αγώνα. Οι μισοί έπαθαν υπερθερμία και δεν τερμάτισαν. Ένας Πορτογάλος δρομέας κατέληξε στο νοσοκομείο και πέθανε την επόμενη μέρα. Ήταν ο πρώτος αθλητής που έχασε τη ζωή του στη διάρκεια των Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων.

Στα δύο τρίτα της διαδρομής, ο Κανακούρι κατέρρευσε μπροστά στην είσοδο ενός σπιτιού. Η σουηδική οικογένεια που έμενε εκεί τον περιμάζεψε και τον φρόντισε.

Η ντροπή του Ιάπωνα

Όταν ο Κανακούρι συνήλθε ένιωσε ντροπή για την αποτυχία του. Την ντροπή αυτή επέτεινε το γεγονός ότι ήταν από τους πρώτους εκπροσώπους της χώρας του σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Θεωρούνταν φαβορί για τη νίκη, και ο ιαπωνικός λαός είχε κάνει έρανο για να πάει στους Αγώνες.

Ο Κανακούρι θεωρούσε τόσο ντροπιασμένο τον εαυτό του, που επέστρεψε σιωπηλά στην Ιαπωνία χωρίς να ενημερώσει τους υπεύθυνους του μαραθωνίου για τα γεγονότα.

Παρά αυτή την αποτυχία, επιλέχθηκε να συμμετάσχει ως μαραθωνοδρόμος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1916, οι οποίοι ακυρώθηκαν εξαιτίας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αργότερα, ο Κανακούρι συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 στην Αμβέρσα, όπου έκανε χρόνο 2 ώρες , 48 λεπτά και 45,4 δευτερόλεπτα και κατέλαβε την 16^η θέση.

Ο Κανακούρι, στη συνέχεια, συμμετείχε στο μαραθώνιο δρόμο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1924 στο Άμστερνταμ, όπου όμως δεν κατάφερε να τερματίσει.

Ο “χαμένος” μαραθωνοδρόμος

Αν και το 1912, οι σουηδικές εφημερίδες ανέφεραν σωστά ότι ο Κανακούρι αποσύρθηκε από τον αγώνα, το γεγονός ότι ο ίδιος δεν είχε επισήμως ανακοινώσει τι του είχε συμβεί «γέννησε» διάφορες ευτράπελες ιστορίες για τον υποτιθέμενο χαμένο Ιάπωνα μαραθωνοδρόμο.

Τη δεκαετία του 1960 η περίπτωσή του είχε φθάσει να γίνει ακόμη και ανέκδοτο στη Σουηδία, με αναφορές περί απαγωγής του από εξωγήινους!

Το 1967 η σουηδική τηλεόραση έκανε έρευνα για τον Σίτζο Κανακούρι. Τότε αποκαλύφθηκε ότι ήταν πλέον 75 χρονών και ζούσε στην Ιαπωνία με τα παιδιά και τα εγγόνια του.

Οι Σουηδοί  προσφέρθηκαν να πληρώσουν τα έξοδα για να επιστρέψει στη Στοκχόλμη μετά από σχεδόν 55 χρόνια για να ολοκληρώσει τον μαραθώνιο. Ο ίδιος δέχτηκε με χαρά την πρότασή τους. Μάλιστα εξεπλάγην όταν έμαθε ότι ήταν πιο διάσημος στη Σουηδία παρά στην ίδια τη χώρα του.

Κάλλιο αργά παρά ποτέ!

Οι Σουηδοί είχαν βρει και την οικογένεια που τον περιέθαλψε το 1912. Στις 20 Μαρτίου 1967 ξεκίνησε να τρέχει από το σπίτι τους, όπου 55 χρόνια πριν είχε παρατήσει τον αγώνα. Όταν τερμάτισε, στο ίδιο στάδιο όπου είχαν πραγματοποιηθεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Στοκχόλμης, ανακοινώθηκε από τα μεγάφωνα ότι «μόλις ολοκληρώθηκαν οι Πέμπτοι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1912!»

Ο ίδιος ο Κανακούρι δήλωσε στους δημοσιογράφους που τον περίμεναν στο τέρμα: «Ήταν ένα μεγάλο ταξίδι. Στην πορεία παντρεύτηκα, απέκτησα έξι παιδιά και 10 εγγόνια».

Ο χρόνος του στο μαραθώνιο δρόμο των Ολυμπιακών της Στοκχόλμης είναι ανεπίσημος και έχει καταγραφεί ως “54 χρόνια, 8 μήνες, 6 ημέρες, 5 ώρες, 32 λεπτά, και  20 δευτερόλεπτα….

Παρά το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζεται επίσημα, σε πολλά δημοσιεύματα για τους μαραθωνίους δρόμους των Ολυμπιακών Αγώνων, ο χρόνος αυτός καταγράφεται μαζί με των άλλων αθλητών που τερμάτισαν κανονικά. Πολλοί τον θεωρούν ως τον πιο αργό χρόνο που έγινε ποτέ για μαραθώνιο. Ως τέτοιος έχει μπει και στο Βιβλίο Γκίνες!

Ο Σίτζο Κανακούρι πέθανε σε ηλικία 92 ετών στις 13 Νοεμβρίου 1983 στην Ιαπωνία.