Η πρώτη πλαστική επέμβαση προσώπου έγινε σε τραυματία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ποιος ήταν ο πρωτοπόρος χειρουργός που έκανε τη μεταμόσχευση δέρματος

Ο υπαξιωματικός του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού Walter Ernest O’Neil Yeo, θεωρείται ότι ήταν ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος ασθενής, που υποβλήθηκε σε πλαστική εγχείρηση στο πρόσωπο.

Η πλαστική χειρουργική ήταν ακόμη στα σπάργανα και δεν είχε καθιερωθεί ως ανεξάρτητη ειδικότητα.

Το 1916 κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης ναυμαχίας του Α’  Παγκοσμίου Πολέμου στη Γιουτλάνδη, ο 26χρονος Yeo που υπηρετούσε στο θωρηκτό HMS Warspite, έπαθε σοβαρά εγκαύματα στο πρόσωπο, με αποτέλεσμα να παραμορφωθεί φρικτά και να χάσει τα άνω και κάτω βλέφαρα.

Αρχικά εισήχθη στο Νοσοκομείο του Plymouth, ενώ στις 8 Αυγούστου του 1917 μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Queen Mary στο Sidcup. Δύο μήνες πριν είχε ανοίξει εκεί ένας ειδικός θάλαμος θεραπείας για όσους είχαν τραύματα στο πρόσωπο.

Τον Υeo ανέλαβε να χειρουργήσει ο Νεοζηλανδός Sir Harold Gillies, ο οποίος σήμερα θεωρείται πατέρας της σύγχρονης πλαστικής χειρουργικής, επειδή αυτός ανέπτυξε την πρωτοποριακή μέθοδο μεταμόσχευσης δέρματος.

Ο Gillies εφάρμοσε στον Yeo μια καινοτόμο τεχνική που θυμίζει το μπόλιασμα των δέντρων και είχε στόχο την ανάπλαση των ιστών και την επαναφορά της όψης του ασθενή στο φυσιολογικό.

Μεταμόσχευσε στο πρόσωπο του Yeo ένα λεπτό τμήμα δέρματος από άλλο σημείο του σώματός του που ήταν ανέπαφο, δημιουργώντας ένα είδος μάσκας γύρω από τα μάτια, τα οποία είχαν υποστεί τη μεγαλύτερη ζημιά.

Στη συνέχεια συνέδεσε το μόσχευμα με τον αυχένα του, με τρόπο που επιτρέπονταν η ροή του αίματος, βοηθώντας έτσι στην ανάπλαση των κατεστραμμένων ιστών και την αναδόμηση του προσώπου.

Η αποθεραπεία ήταν μακρά, ενώ στο τέλος ο Gillies έκοψε το «σωλήνα» του αυχένα από τη βάση του, αφήνοντας το μόσχευμα στη θέση του.

Τον Αύγουστο του 1921 υποβλήθηκε σε νέα επέμβαση. Μετά την αποθεραπεία του, η όψη του ήταν βελτιωμένη, χωρίς ωστόσο η παραμόρφωσή του να έχει εξαλειφθεί τελείως.

Το 1938, κι αφού αρκετά χρόνια πριν είχε πάρει απαλλαγή από την υπηρεσία, ο Yeo ξαναμπήκε στο νοσοκομείο Royal Naval στο Plymouth, αυτή τη φορά με έλκος κερατοειδούς.

Πέθανε το 1960, στην πόλη όπου γεννήθηκε και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, στο Plymouth.

Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος με τους χιλιάδες τραυματίες από εκρηκτικά και χημικά, δυστυχώς ήταν ένα πρόσφορο πεδίο για την ανάπτυξη της Πλαστικής Χειρουργικής.

Κατά περίπτωση και ανάλογα με την ιδιαιτερότητα του τραύματος κάθε ασθενή, ο Gillies συνέδεε το μόσχευμα με το κεφάλι, το μέτωπο, το στήθος, το λαιμό ή τους ώμους.

Πολλές φορές στα τραύματα εισχωρούσαν μικρά κομμάτια από ρούχα, δημιουργώντας εστίες μόλυνσης. Ο Gillies τις αντιμετώπιζε κόβοντας τους μολυσμένους ιστούς και επουλώνοντας τις πληγές με φυσικό διάλυμα άλατος.

Ο Gillies κρατούσε αναλυτικές σημειώσεις για τους ασθενείς του, καθώς και σχέδια από τα τραύματα και τις επανορθωτικές επεμβάσεις που έκανε.

Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 5.000 άνδρες με βαριά περιστατικά χειρουργήθηκαν από τον Gillies και τους συνεργάτες του, οι οποίοι  συνολικά έκαναν περισσότερες από 11.000 επεμβάσεις και ανέπτυξαν πολλές νέες τεχνικές.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Ο ασθενής στη φωτογραφία είναι ο πρώτος που υπεβλήθη σε μεταμόσχευση καρδιάς. Έζησε 18 μέρες. Όμως ο τολμηρός χειρουργός Κ. Μπαρνάρντ άλλαξε την ιστορία της ιατρικής…