Ο πρίγκιπας Αλφρέδος της Αγγλίας είχε εκλεγεί βασιλιάς της Ελλάδας μετά την έξωση του Όθωνα. Η Τουρκία θα παραχωρούσε και εδάφη, αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις έστειλαν στη θέση του τον Γεώργιο Α’

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πολιτική και διπλωματία της ελληνικής εθνικής ολοκλήρωσης 1821-1923», εκδόσεις Πεδίο του συγγραφέα Αντώνη Κλάψη.

Η εκθρόνιση του Όθωνα δημιούργησε αναπόφευκτα δυναστικό ζήτημα δεδομένης της απουσίας διαδόχου. Η εξέγερση εναντίον του βασιλιά δεν αποσκοπούσε στην εγκαθίδρυση αβασίλευτης δημοκρατίας, αλλά μόνο στην αντικατάσταση του προσώπου του ηγεμόνα, γεγονός που είχε ρητά διακηρυχθεί τόσο στην ανακοίνωση της ανατροπής στις 11/23 Οκτωβρίου 1862 όσο και στις προγραμματικές δηλώσεις της προσωρινής ελληνικής κυβέρνησης, την ίδια ημέρα.

Η δυνατότητα της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας να παρέμβουν στη διαδικασία της εκλογής προέκυπτε με σαφήνεια από την ιδρυτική συνθήκη του ελληνικού κράτους, βάσει της οποίας είχαν αναλάβει επίσημα την προστασία του. Θεωρητικά το εύρος των επιλογών περιοριζόταν από τη ρητή διάταξη του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου το 1830, σύμφωνα με την οποία ο βασιλιάς της Ελλάδας δεν θα μπορούσε να προέρχεται από τις δυναστείες των τριών Δυνάμεων.

Ωστόσο, τόσο οι Βρετανοί όσο και οι Ρώσοι επιδίωκαν να προωθήσουν υποψηφιότητες που συνδέονταν με τους βασιλικούς οίκους των κρατών τους.

Η παρασκηνιακή υποστήριξη του Λονδίνου στο πρόσωπο του βρετανού πρίγκιπα Αλφρέδου, δευτερότοκου γιου της βασίλισσας Βικτωρίας, ενισχυόταν από τις διαθέσεις της ελληνικής κοινής γνώμης. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που διενεργήθηκε στην Ελλάδα δεν άφηνε πολλά περιθώρια αμφισβήτησης των προτιμήσεων των Ελλήνων: περισσότερο από το 94% του εκλογικού σώματος ψήφισε υπέρ του Αλφρέδου, ο οποίος εκλέχθηκε συνακόλουθα βασιλιάς από την Εθνοσυνέλευση.

Την προοπτική της ανάρρησης του Αλφρέδου στον ελληνικό θρόνο αντιμετώπιζε θετικά και η Οθωμανική Αυτοκρατορία: σε περίπτωση που πραγματοποιούνταν, η Υψηλή Πύλη εμφανιζόταν διατεθειμένη να προβεί ακόμα και σε εδαφικές παραχωρήσεις προς όφελος της Ελλάδας στη Θεσσαλία και στην Ήπειρο.

Οι εξελίξεις αυτές δεν αρκούσαν, όμως, για να αμφισβητήσουν την πρωτοκαθεδρία των προστάτιδων Δυνάμεων στο ζήτημα της επιλογής του νέου βασιλιά. Η συμφωνία της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας ότι κανείς γόνος των βασιλικών τους οίκων δεν θα ανερχόταν στο βασιλικό θρόνο υποχρέωσε αρχικά τον Αλφρέδο να αποποιηθεί το στέμμα που του προσφέρθηκε και αφετέρου, την ελληνική Εθνοσυνέλευση, να δηλώσει ότι θα άφηνε την τελική εκλογή στις τρεις Δυνάμεις.

Οι τελευταίες, έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις, κατέληξαν στην επιλογή του 17χρονου πρίγκιπα Χριστιανού Γουλιέλμου Φερδινάνδου Αδόλφου Γεωργίου του οίκου Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ, δευτερότοκου γιου του διαδόχου του θρόνου της Δανίας, πρίγκιπα Χριστιανού.

Στις 18/30 Μαρτίου 1863 ο ανήλικος πρίγκιπας ανακηρύχθηκε βασιλιάς από την ελληνική Εθνοσυνέλευση με το όνομα Γεώργιος Α’ και τον Μάιο αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον ναύαρχο Κωνσταντίνο Κανάρη επισκέφθηκε την Κοπεγχάγη, προκειμένου να του προσφέρει επίσημα το στέμμα, το οποίο αποδέχθηκε.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Τι σχέση έχει ο Άγιος Σώστης στη Συγγρού με τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ και την απόπειρα δολοφονίας του. Γιατί ο λαός τη θεώρησε σκηνοθετημένη και τι απέγιναν οι δράστες