Ο πλανήτης των πιθήκων. Πως εξαπλώθηκαν σε όλη την γη και εξελίχθηκαν. Νέα μελέτη ανατρέπει τα δεδομένα και απαντά ποιοι ήταν οι “πρώιμοι” άνθρωποι

Επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science υποστηρίζει ότι η εξέλιξη του ανθρώπινου εγκεφάλου στη μορφή που τον γνωρίζουμε σήμερα είναι μία πολύ πιο πρόσφατη διαδικασία απ’ ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι.

Στην πραγματικότητα, δεν πάνε ούτε 2 εκατομμύρια χρόνια από όταν η γη ήταν ένας απέραντος πλανήτης πιθήκων, οι οποίοι σταδιακά εξαπλώθηκαν, εξελίχθηκαν και εν τέλει τον κυρίευσαν.

Ο σύγχρονος άνθρωπος (homo) εκτιμάται ότι έχει ηλικία περίπου 2,3 με 2,4 εκατομμυρίων ετών. Ωστόσο, οι παλαιοανθρωπολόγοι Marcia Ponce de León και Christoph Zollikofer παρατήρησαν ότι ο εγκέφαλός του άρχισε να διαφοροποιείται από αυτόν των πιθήκων αρκετές χιλιάδες χρόνια αργότερα.

Αν συγκρίνουμε τους εγκεφάλους μας με έναν εγκέφαλο πιθήκου, θα δούμε διακριτές διαφορές στο μέγεθος, το σχήμα και τις στρώσεις των εσωτερικών φλοιών. Η ουσιαστικότερη διαφορά βέβαια συναντάται στον μετωπιαίο λοβό, ο οποίος θεωρείται το “κέντρο ελέγχου” για τις πιο σύνθετες λειτουργίες, όπως τις κοινωνικές δεξιότητες, τη γλώσσα και τη χρήση εργαλείων.

Αφού οι ερευνητές εξέτασαν δεκάδες απολιθωμένα κρανία από πρώιμους ανθρώπους που έζησαν στην Δυτική Ασία και την Αφρική σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, διαπίστωσαν ότι οι άμεσοι πρόγονοι του Homo Erectus είχαν εγκέφαλο πιθήκου. Συγκεκριμένα πρόκειται για τους homo που “επάνδρωσαν” τα πρώτα ανθρώπινα κύματα μετανάστευσης από την αφρικανική ήπειρο στην Ευρασία, πριν από περίπου 1,7 εκατομμύρια χρόνια.

«Μέχρι τώρα, οι επιστήμονες παραδοσιακά πίστευαν ότι για να μεταναστεύσουν οι άνθρωποι έπρεπε να έχουν αναπτύξει σημαντικά τον εγκέφαλό τους. Τα στοιχεία μας όμως δείχνουν ότι η παράτολμη εξόρμησή τους εκτός Αφρικής δεν απαίτησε εν τέλει μεγάλα κρανία. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε τις δυνατότητες των πιθηκόμορφων κρανίων», επισήμαναν σε δηλώσεις τους οι επιστήμονες.

Με τις σύγχρονες μεθόδους τομογραφίας που χρησιμοποίησαν για την ανάλυση των απολιθωμένων κρανίων, εξέτασαν πάνω από 40 ενδοκάστες, το μέρος δηλαδή του εγκεφάλου που παραμένει άθικτο με το πέρασμα των χρόνων και μπορεί να δώσει ασφαλείς πληροφορίες.

Βάσει των αποτελεσμάτων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πέρα από την αισθητή διαφορά στο μέγεθος, διέφερε η εσωτερική δομή διαφόρων περιοχών του, κυρίως του μετωπιαίου λοβού, ο οποίος ήταν υποανάπτυκτος. Αυτό σημαίνει ότι σταδιακά οι υπόλοιπες περιοχές του εγκεφάλου “μετατοπίστηκαν” προς τα πίσω, αφήνοντας χώρο στον μετωπιαίο λοβό να επεκταθεί σημαντικά.

«Ωστόσο, ακόμη και με έναν τέτοιο πρωτόγονο εγκέφαλο, δε σημαίνει ότι δεν μπορούσαν να κάνουν ενδιαφέροντα πράγματα, όπως να μεταναστεύσουν, να φροντίζουν συνειδητά τα ηλικιωμένα μέλη της φυλής τους, να εκμεταλλεύονται ποικίλους φυσικούς πόρους για την τροφή τους, κλπ.», συνεχίζει ο δρ. Zollikofer.

Έμπρακτη απόδειξη των παραπάνω αποτελούν οι πρώτοι άνθρωποι που μετανάστευσαν εκτός Αφρικής και συγκεκριμένα στην γεωγραφική περιοχή που εκτείνεται σήμερα η Γεωργία. Κατόρθωσαν να προσαρμοστούν στις νέες κλιματικές συνθήκες, να τελειοποιήσουν την τέχνη του κυνηγιού, να κατασκευάσουν όπλα και ρουχισμό και να οργανωθούν σε μικρές κοινότητες. Το σημαντικότερο όμως: έκαναν το πρώτο βήμα για την εξάπλωση του ανθρώπινου είδους σε όλο τον κόσμο.

Στη συνέχεια, αυτό που γνωρίζουμε με σιγουριά είναι ότι όταν εμφανίστηκαν οι εξελιγμένοι homo erectus, πριν από περίπου 1,5 εκατομμύρια χρόνια, το κρανίο τους είχε πια λάβει μια ξεκάθαρη ανθρωπόμορφη υπόσταση.

αρχική εικόνα: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο αμφιλεγόμενος Αρχάνθρωπος στην Χαλκιδική. Έλληνας ανθρωπολόγος υποστήριξε ότι πρόκειται για τον πρώτο Homo Sapiens. Γιατί το ελληνικό κράτος τον απέβαλε από το χώρο