Αναγνωρίζετε τον παγκοσμίου φήμης συγγραφέα που φωτογραφήθηκε με φουστανέλα στην Αθήνα; Μιλούσε αρχαία Ελληνικά και αποκαλούσε “ελληνικό” τον ομοφυλοφιλικό έρωτα

Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς όλων των εποχών. Τα μυθιστορήματα, τα ποιήματα, τα διηγήματα και τα θεατρικά του έργα έχουν μεταφραστεί σε εκατοντάδες γλώσσες και έχουν ταξιδέψει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Αυτό που παραμένει σχετικά άγνωστο για τη ζωή του, είναι η αγάπη που έτρεφε για την Ελλάδα.

Η συγκεκριμένη φωτογραφία τραβήχτηκε τον Απρίλιο του 1877, όταν ο λογοτέχνης ήταν 23 ετών και φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Μαζί με τον καθηγητή και μέντορά του, Τζον Μάχαφυ, έκαναν ένα πολυήμερο ταξίδι στην χώρα μας. Τρία χρόνια νωρίτερα, τον είχε βοηθήσει στην συγγραφή του βιβλίου “Η κοινωνική ζωή στην Ελλάδα από τον Όμηρο μέχρι τον Μένανδρο”. Βέβαια, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο νεαρός ερχόταν σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό.

Πρώτη, τον είχε μυήσει η μητέρα του όταν ήταν παιδί. Ιδιαίτερα μορφωμένη και η ίδια για τα δεδομένα της εποχής, συνήθιζε να του απαγγέλει Αισχύλο από το πρωτότυπο.

Στα σχολικά του χρόνια, η οικειότητα με τα αρχαία ελληνικά μετατράπηκε σε αγάπη. Μελέτησε εις βάθος τη γλώσσα, ξεκίνησε να κάνει δικές του μεταφράσεις και διακρίθηκε σε διαγωνισμούς. Πέρα από τη γραμματική και το συντακτικό, τον συνάρπαζε η αρχαιοελληνική κουλτούρα. Η μελέτη του δεν περιοριζόταν στη γραμματεία που διδασκόταν στο σχολείο, αλλά φρόντισε να εμβαθύνει σε όλες τις πτυχές της αρχαίας καθημερινότητας.

Πίστευε ότι οι αισθητικές αρχές του κέλτικου πολιτισμού είχαν τις καταβολές τους στην Αρχαία Ελλάδα. Παράλληλα, ασπαζόταν πλήρως την αντίληψη των Ελλήνων περί ομοφυλοφιλίας.

Υιοθέτησε τον όρο “ελληνικός έρωτας” (“greek love”), αναφερόμενος στην ύψιστη και αγνότερη -γι’ αυτόν- μορφή αγάπης: την ερωτική έλξη μεταξύ δύο αντρών.

Θα περίμενε κανείς λοιπόν, ότι επισκέφθηκε την Ελλάδα για να εκπληρώσει ένα όνειρο ζωής. Στην πραγματικότητα, η πρώτη του επίσκεψη, ήταν τυχαία.

Την εποχή εκείνη, ο νεαρός συγγραφέας σκεφτόταν έντονα να αποτάξει τον προτεσταντισμό και να ασπαστεί τον καθολικισμό.

Κι ενώ ήταν έτοιμος να ταξιδέψει στη Ρώμη για να έρθει σε επαφή με την μητρόπολη του δόγματος που τον είχε κερδίσει, ο Μάχαφυ που ήταν αντίθετος με την απόφαση αυτή, αντιπρότεινε να τον συνοδεύσει στο ταξίδι του στην Ελλάδα.

Εκείνος δέχτηκε με χαρά.

Πρώτη στάση ήταν το νησί της Κέρκυρας. Περπάτησαν με τις ώρες στα σοκάκια, ατένισαν τη θάλασσα και μίλησαν με τους ντόπιους. Ο νεαρός μαγεύτηκε τόσο από το νησί που έγραψε ένα ποίημα. Το ονόμασε Άγιοι Δέκα, αφιερώνοντάς το στο ομώνυμο χωριό.

Το ποίημα αναφέρεται στο χαμένο Δωδεκάθεο, όπως περιγράφει και το στίχος του: ο μέγας Παν είναι νεκρός, και της Μαρίας άρχει ο γιος

“SANTA DECCA”

Πέθαναν οι θεοί: στη γλαυκομάτα Αθηνά

πια δεν προσφέρουμε στεφάνια της ελιάς,

ούτε ένα μέρος της σοδειάς στην Περσεφόνη.

Τα μεσημέρια τραγουδούν ανέμελα οι βοσκοί

γιατί ο Πάνας πέθανε και τα παιχνίδια του

στα μυστικά τα ξέφωτα και τις κρυφές μονιές

πια πήραν τέλος. Έπαψε ο Ύλας να γυρεύει τις πηγές·

ο μέγας Παν είναι νεκρός, και της Μαρίας άρχει ο γιος.

Κι όμως – σ’ αυτό το γητεμένο από τη θάλασσα νησί,

μασώντας τα πικρά φρούτα της μνήμης,

κάποιος θεός ίσως κείτεται κρυμμένος στ’ ασφοδίλια.

Αχ, έρωτα! τέτοιος αν βρίσκεται κανείς, απ’ την οργή του

ας τρέξουμε γρήγορα να ξεφύγουμε! Μα όχι, δες,

οι φυλλωσιές θροούν: ας μείνουμε λιγάκι ακόμη.

Ύστερα, πήγαν στο Κατάκολο Ολυμπίας. Οι αρχαιολογικές εκσκαφές εκείνη την εποχή είχαν μόλις ξεκινήσει και οι δύο ταξιδιώτες έμειναν έκθαμβοι από τα πρώτα ευρήματα.

Μάλιστα, ο νεαρός λογοτέχνης αργότερα διέδιδε ότι ήταν παρών όταν ανακαλύφθηκε ο Ερμής του Πραξιτέλη. Πολλοί ιστορικοί, βέβαια, έχουν αμφισβητήσει τον ισχυρισμό.

Όπως και να ‘χει, κατά την παραμονή του στο Κατάκολο, έγραψε ένα ακόμη γνωστό του ποίημα.

Ζαφείρινη είναι η θάλασσα κι ο ουρανός ομοιάζει

να καίγεται, ως οπάλινος εις τον αγέρα λίθος.

‘Εχουν υψώσει τα πανιά· πρίμος φυσάει αγέρας

να Πάμε στης ανατολής τις γαλανές τις χώρες.

Από την πλώρη την ψηλήν η Ζάκυνθος προβάλλει,

δάση μικρά μ’ ελιόδεντρα, ο βράχος της Ιθάκης,

οι κόλποι κι η ψηλή κορφή του Λύκαιου χιονισμένη

και πέρα οι λουλουδόσπαρτοι λόφοι Της Αρκαδίας.

Κανένας ήχος! Των πανιών μόνον ακούω το χτύπο

εις τα κατάρτια, στο πλευρό τα κυματάκια σκάζουν

και χαρωπά των κοριτσιών γέλια στην πρύμνη επάνω.

κι όταν ο ήλιος καίγονταν σε μια πανώρια δύση

και πορφυρός βυθίζονταν στης θάλασσας τα βάθη,

επάτησα, τέλος, κι εγώ το χώμα της Ελλάδος!

Μετά από σύντομη περιήγηση σε ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου, κατέληξαν στην Αθήνα. Εκεί τραβήχτηκε και η ιστορική φωτογραφία του συγγραφέα με την παραδοσιακή φουστανέλα. Τα βουνά και η φύση από πίσω του δεν είναι παρά σκηνικά, καθώς βρίσκεται μέσα στο στούντιο του Πέτρου Μωραΐτη.

Αφού επισκέφθηκαν όλα τα αρχαία μνημεία της Αθήνας, λέγεται ότι οι έκλεισαν το ταξίδι τους με μία επίσκεψη στην Επίδαυρο και έπειτα στην Αίγινα. Η περιήγηση στην Ελλάδα διήρκεσε τελικά περίπου τρεις βδομάδες παραπάνω απ’ ό,τι υπολόγιζαν. Μάλιστα, η αδικαιολόγητη καθυστέρηση του σπουδαστή να επιστρέψει στις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις στην Οξφόρδη του κόστισε μία σύντομη αποβολή.

Ωστόσο, εκείνος δεν το μετάνιωσε στιγμή.

Ο νεαρός τσολιάς της φωτογραφίας δεν είναι άλλος από τον Όσκαρ Ουάιλντ.

αρχική εικόνα: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο Όσκαρ Γουάιλντ καταδικάστηκε σε καταναγκαστικά έργα για ομοφυλοφιλία και σοδομισμό. Υπερασπίστηκε το «Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι», αλλά πέθανε ταπεινωμένος και πάμφτωχος