Ο μόνος αξιωματικός που έσωσε ναυαγούς του “Τιτανικού”. Απείλησε με το όπλο του και ειρωνεύθηκε άσχετους πολιτικούς

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ο Χάρολντ Λόου ήταν ο αξιωματικός του Τιτανικού που επέδειξε τη μεγαλύτερη ψυχραιμία όταν βυθίστηκε το 1912. Έτσι, η σωστική λέμβος που διηύθυνε ήταν η μόνη που επέστρεψε στο σημείο που βυθίστηκε ο Τιτανικός και διέσωσε ναυαγούς. Απείλησε με όπλο όσους προσπάθησαν να εισβάλλουν στη λέμβο του και να πάρουν τη θέση γυναικών και παιδιών και ειρωνεύθηκε τους πολιτικούς της ανακριτικής επιτροπής για την ασχετοσύνη τους. Στην ταινία «Τιτανικός» του Τζέιμς Κάμερον το 1997, το ρόλο του Λόου έπαιξε ο Ίοαν Γκρούφουντ.

Ο Χάρολντ Λόου

Ένας από τους κατώτερους αξιωματικούς του Τιτανικού το 1912 ήταν ο 30χρόνος Χάρολντ Λόου. Από τα 14 του χρόνια υπηρετούσε σε επιβατικά πλοία, αρχικά ως μούτσος και αργότερα ως ναύτης. Όταν μπήκε στο πλήρωμα του Τιτανικού το 1912, μόλις είχε γίνει αξιωματικός. Όμως, διέθετε εμπειρία στη θάλασσα και παροιμιώδης ψυχραιμία.

Ο Λόου έτυχε να είναι ο αξιωματικός που ήταν υπεύθυνος να κατεβάσει δύο σωσίβιες λέμβους στο πλαίσιο μίας επίδειξης των συστημάτων ασφαλείας και διάσωσης του πλοίου, πριν τον απόπλου. Η άσκηση πήγε καλά.

Όταν στις 23.40 της 14^ης Απριλίου 1912 ο Τιτανικός χτύπησε ένα παγόβουνο στις ακτές της Νέας Γης, ο Χάρολντ Λόου είχε τελειώσει τη βάρδια του και κοιμόταν. Ήταν πολύ κουρασμένος και δεν κατάλαβε τη σύγκρουση. Ξύπνησε μισή ώρα αργότερα από φωνές έξω από την καμπίνα του. Συνειδητοποίησε ότι κάτι τρομακτικό είχε συμβεί, όταν είδε τους επιβάτες που φορούσαν σωσίβια μέσα στους διαδρόμους του πλοίου.

Υπεύθυνος σε λέμβο

Ο Λόου ανέβηκε στο κατάστρωμα του Τιτανικού. Ακόμη δεν είχε αρχίσει να επικρατεί χάος και πανικός από τους επιβάτες καθώς το πλοίο βυθιζόταν αργά. Ο Λόου διατάχθηκε να κατεβάσει τη σωστική λέμβο υπ’ αριθμόν 14 και να βάλει σε αυτή αποκλειστικά γυναικόπαιδα. Έχοντας την εμπειρία από την άσκηση, το έκανε γρήγορα και με υποδειγματικό τρόπο.

Στη συνέχεια, έλαβε διαταγή να μπει και ο ίδιος στη λέμβο ως υπεύθυνος αξιωματικός.

Καθώς η σωσίβια λέμβος 14 κατέβαινε στη θάλασσα, ο Λόου παρατήρησε ότι μία ομάδα ανδρών προσπαθούσε να πηδήξει σε αυτή. Τότε έβγαλε το πιστόλι του και πυροβόλησε τρεις φορές κατά μήκος της πλευράς του πλοίου όπου βρίσκονταν οι άνδρες. Αργότερα, στις ανακρίσεις που έγιναν για το ναυάγιο του Τιτανικού, ο Χάρολντ Λόου υποστήριξε ότι στόχος του ήταν να τρομάξει τους άνδρες και ήταν σίγουρος ότι δεν πέτυχε κανένα γιατί έβλεπε καθαρά που πυροβολούσε.

Μάλιστα, ανέφερε ότι φώναξε: «πίσω ή θα σας πυροβολήσω όλους σαν σκυλιά», κάτι που επιβεβαίωσαν αυτόπτες μάρτυρες του περιστατικού.

Για λόγους εντυπωσιασμού, στην ταινία «Τιτανικός» του 1997, με πρωταγωνιστές τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο και την Κέιτ Γουίνσλετ, τα λόγια αυτά εκστομίζει ένας άλλος αξιωματικός, ονόματι Λάιτολερ, καθώς πυροβολεί τους επιβάτες.

Επιχείρηση διάσωσης

Όταν η λέμβος με τον Λόου βρέθηκε στη θάλασσα, είπε στους ναύτες που την κωπηλατούσαν να πάνε 140 μέτρα μακριά από τον βυθιζόμενο Τιτανικό και να περιμένουν. Στη συνέχεια, σταμάτησε άλλες τέσσερις σωσίβιες λέμβους κοντά στη δική του.

Στόχος του ήταν μόλις ο Τιτανικός βυθιζόταν να επιστρέψει στο σημείο όπου θα ήταν οι ναυαγοί για να μαζέψει όσους περισσότερους μπορούσε. Υπήρχε ο υπαρκτός κίνδυνος ο μεγάλος αριθμός τους να βύθιζε οποιαδήποτε σωστική λέμβο πλησίαζε.

Έτσι, μόνη η λέμβος του Λόου επέστρεψε για να σώσει επιζώντες.

Όταν ο Τιτανικός βυθίστηκε, γύρω στις 2.20 π.μ., ο Λόου είχε μοιράσει τα γυναικόπαιδα από τη δική του λέμβο στις άλλες τέσσερις.

Επέλεξε απ’ αυτές, για τη δική του λέμβο, ναύτες με εμπειρία και αρκετά δυνατούς που θα βοηθούσαν στη διάσωση επιζώντων.

Ελάχιστοι επιζώντες

Οι ναυαγοί του Τιτανικού που έπεσαν στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού έζησαν για λίγη ώρα.

Αυτό ο Λόου το συνειδητοποίησε μόλις η λέμβος του έφθασε στο σημείο που είχε βυθισθεί ο Τιτανικός. Ενώ ανέμενε να κατακλυστεί από επιζώντες, βρήκε εκατοντάδες πτώματα να επιπλέουν. Μέσα στο σκοτάδι, ο Λόου και οι ναύτες άκουγαν μουρμουρητά από ετοιμοθάνατους ναυαγούς, αλλά ήταν εξαιρετικά δύσκολο να μπορέσουν να ξεχωρίσουν τους ζωντανούς από τους νεκρούς.

Προκειμένου να αυξήσει την ταχύτητα της λέμβου, ο Λόου σήκωσε ένα ιστίο με πανί και εκμεταλλεύτηκε τον άνεμο που είχε αρχίσει να πνέει. Είναι ο μόνος αξιωματικός του Τιτανικού που προσπάθησε να σώσει με τη λέμβο του ναυαγούς, αλλά και ο μόνος που έκανε χρήση του ιστίου.

Υπεύθυνος αξιωματικός

Ο Λόου έσωσε μέσα από τη θάλασσα τέσσερις άνδρες, ένας από τους οποίους πέθανε λίγο αργότερα. Αντίθετα με την ταινία «Τιτανικός» του 1997, δεν έσωσε καμία γυναίκα.

Αργότερα, όταν βυθίστηκε μία σωσίβια λέμβος, ο Λόου έσπευσε και έσωσε όλους τους ναυαγούς που ήταν σε αυτή.

Την άλλη μέρα, οι σωσίβιες λέμβοι που ο Λόου διηύθυνε έφθασαν στο εμπορικό πλοίο «Καρπάθια» που διέσωσε τους επιζώντες από τον Τιτανικό. Ο Λόου ήταν ο τελευταίος που άφησε τη λέμβο του, αφού πρώτα βεβαιώθηκε ότι όλοι οι επιζώντες είχαν επιβιβαστεί με ασφάλεια στο πλοίο.

Και χιουμορίστας…

Όταν έφθασε με τους άλλους ναυαγούς του Τιτανικού στη Νέα Υόρκη, ο Χάρολντ Λόου εμφανίστηκε μαζί με τα επιζώντα μέλη πληρώματος του πλοίου σε μία δημόσια προανακριτική επιτροπή που είχε ξεκινήσει έρευνα για τη βύθιση του πλοίου.

Ο Λόου παρατήρησε ότι η επιτροπή αποτελούνταν κυρίως από πολιτικούς και δεν υπήρχε ούτε ένας σε αυτή που να είχε σχέση με τη θάλασσα. Το αποτέλεσμα ήταν οι ερωτήσεις τους να είναι άσχετες και παιδαριώδης.

Λόγω του τραγικού συμβάντος, ο Λόου προσπαθούσε να δώσει σοβαρές απαντήσεις στις ερωτήσεις της επιτροπής, αλλά δεν άντεξε και άρχισε να απαντά με χιούμορ. Στην ιστορία έμεινε κυρίως για την απάντηση που έδωσε σ’ ένα μέλος της επιτροπής που ρώτησε με αφέλεια, «από τι αποτελούνταν το παγόβουνο που χτύπησε τον Τιτανικό;». Ο Λόου απάντησε

«Μάλλον από πάγο, κύριε. Όμως δεν μπορώ να είμαι βέβαιος, γιατί δεν το είδα!»

Στην ταινία «Τιτανικός» του 1997, ο Κάμερον επέλεξε να υποδυθεί τον Χάρολντ Λόου ένας συμπατριώτης του ηθοποιός -από την Ουαλία-, ο Ίοαν Γκρούφουντ. Δείτε εδώ μία χαρακτηριστική σκήνη από την ταινία: