Ο λήσταρχος Λύγκος που έγινε ταινία. Ο θρύλος του κρυμμένου θησαυρού και η μάχη των χρυσοθήρων να τον βρουν

Ανάμεσα στους πιο φημισμένους λήσταρχους που λυμαίνονταν την Πελοπόννησο τον 19ο αιώνα ήταν οι Λύγκοι, με καταγωγή από το ορεινό χωριό Χέλι (Αραχναίο) Αργολίδας.

Ήταν ο Γιώργης Λύγκος, ο επονομαζόμενος “Παππούς” και ο ανιψιός του, Τάσος, ο οποίος έμεινε στην ιστορία ως “ο λεβέντης ο αρχιληστής”.

Θείος και ανιψιός φέρεται να έδρασαν στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στα βουνά της Αργολίδας, της Αρκαδίας, της Κορινθίας, αλλά και της Αττικής.

Λέγεται πως αιχμαλώτιζαν και έπαιρναν χρήματα από πλούσιους και τοκογλύφους, αλλά προσπαθούσαν να μην “βάψουν” τα χέρια τους με αίμα.

Η φήμη του Τάσου Λύγκου εξαπλώθηκε μέσα από το δημοτικό τραγούδι και μία βουκολική ταινία του 1959, στην οποία πρωταγωνίστησαν, μεταξύ άλλων, ο Σπύρος Φωκάς και η Πόπη Λάζου.

Ο θρύλος του κρυμμένου θησαυρού

Οι Λύγκοι έχουν συνδεθεί, επίσης, με ένα θρύλο που, μέχρι σήμερα, παραμένει δημοφιλής: την ύπαρξη ενός κρυμμένου θησαυρού σε μια σπηλιά μερικά χιλιόμετρα έξω από το χωριό Στεμνίτσα της Αρκαδίας.

Με βάση διηγήσεις των παλαιότερων, ο Τάσος Λύγκος δημιούργησε το θησαυρό αυτό λεηλατώντας χρηματαποστολές και τα μοναστήρια της Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα και της Παναγίας Βουλκάνου στη Μεσσηνία.

Στο πέρασμα των χρόνων, πολλοί χρυσοθήρες άκουσαν παραλλαγές της παραπάνω ιστορίας και επιχείρησαν να εντοπίσουν τον υποτιθέμενο θησαυρό του Λύγκου. Κανείς, όμως, δεν κατόρθωσε να τον βρει. Σε εφημερίδα της Πελοποννήσου, τον Αύγουστο του 1960, γίνεται η εξής αναφορά:

“Στις παρυφές πυκνού δάσους […] δώδεκα άτομα, συνεπαρμένα από την δίψαν του χρυσού, ψάχνουν νύχτα – μέρα να βρουν τον αμύθητο θησαυρό του αρχιληστή Λύγκου […]

Σε δεκατέσσερα φορτώματα, δηλαδή γύρω στις πεντακόσιες οκάδες, υπολογίζουν οι σημερινοί θησαυροθήρες τα πλούτη που έκρυψε ο Λύγκος.

Σε αυτά περιλαμβάνεται, όπως διηγούνται οι γεροντότεροι, και το περίφημο αδαμαντοποίκιλτο χρυσό Ευαγγέλιο της Μονής της Αγίας Λαύρας, που η σημερινή του αξία ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμυρίων δραχμών“.

“Πέντε Αθηναίοι διενήργουν ανασκαφάς εις δάσος δι’ ανεύρεσιν των θησαυρών του λήσταρχου Λύγγου“, διαβάζουμε σε δημοσίευμα της εφημερίδας “Μακεδονία” το Σεπτέμβριο του 1965.

Οι πέντε χρυσοθήρες βρίσκονταν στην περιοχή από τα τέλη Αυγούστου και κίνησαν την περιέργεια των ποιμένων και των ξυλοκόπων. Τελικά, συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω και, όπως αποδείχθηκε, είχαν καταστρώσει συγκεκριμένο σχέδιο:

“Ούτοι συνέστησαν από κοινού “εταιρίαν ερευνών” […], εξοπλισθέντες δια σκαπτικών οργάνων και εφοδιασθέντες δι’ αυτοκινήτου Ι.Χ., όπερ επιμελώς έκρυπτον εις το δάσος […]

Οι ανωτέρω εκινούντο με πάσαν μυστικότητα, διενυκτέρευον εις το δάσος και μετά πολλών προφυλάξεων επρομηθεύοντο τρόφιμα από μακρινά χωρία, μετακινούμενοι δια του αυτοκινήτου των, έφερον δε μεθ’ εαυτών και αεροβόλον όπλον τύπου “Φλομπέρ”“.

Σύμφωνα με το συγγραφέα και ερευνητή, Γιάννη Μπαϊμπάκη, “όταν αναφερόμαστε στους θησαυρούς του Λύγκου, δεν είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για τον “Παππού” ή τον ανιψιό και, πολλές φορές, υπάρχει μια σύγχυση στα στοιχεία που τους αφορούν“.

Ο κ. Μπαϊμπάκης αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τεσσάρων αδερφών, οι οποίοι ξεκίνησαν να κάνουν έρευνες στην περιοχή το 1934 και το 1960 πραγματοποίησαν την πέμπτη τους απόπειρα, με τη συνδρομή χρηματοδοτών και εργατών.

Μέχρι και μέντιουμ έφεραν από την Αθήνα, για να τους βοηθήσει να βρουν τον πολυθρύλητο θησαυρό. Καθώς, όμως, ήταν “πνιγμένοι” στα χρέη και οι κοπιώδεις αναζητήσεις τους δεν απέδιδαν καρπούς, σταμάτησαν τις έρευνες.

Δείτε στο ακόλουθο βίντεο τον ερευνητή Γιάννη Μπαϊμπάκη να αναλύει το ιστορικό των άκαρπων αναζητήσεων του θησαυρού του Λύγκου:

Με πληροφορίες από: Argolika.gr και Γιάννης Μπαϊμπάκης

Αρχική φωτογραφία: Αφίσα της ταινίας “Λύγκος ο Λεβέντης” του 1959, σε σκηνοθεσία Στέλιου Τατασόπουλου. Πηγή: Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ)