Ο Κορνήλιος Καστοριάδης το αποκαλούσε «το χειροποίητο νησί». Οι εκπληκτικοί περιστερώνες του είναι μοναδικά έργα λαογραφίας και αρχιτεκτονικής. Οι ιδιοκτήτες διαγωνίζονταν ποιος θα κάνει τον καλύτερο

Περίτεχνα κτίσματα που μοιάζουν με πύργους και έχουν ιδιαίτερα διακοσμητικά στοιχεία είναι διάσπαρτοι στις βουνοπλαγιές και στις κοιλάδες του νησιού.

Τα φιλοτέχνησαν έμπειροι μάστορες και ήταν σύμβολα της κοινωνικής θέσης των κατοίκων της περιοχής. Όταν το κτίριο ήταν μεγάλο σήμαινε ότι ο ιδιοκτήτης ήταν πολύ πλούσιος. Τα εντυπωσιακά κτίρια, παρά το μέγεθός τους, δεν οικοδομήθηκαν για να στεγάσουν ανθρώπους, αλλά περιστέρια.

Συνήθως, οι περιστερώνες είναι απλά κτίσματα αλλά τα συγκεκριμένα βρίσκονται σε ένα νησί με μεγάλη παράδοση στην τέχνη και για το λόγο αυτό φημίζονται για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους. Υπολογίζεται πως περισσότεροι από 600 περιστεριώνες βρίσκονται στις κοιλάδες της Τήνου, στο νησί που αναφέρεται από τους αρχαίους ποιητές ως «Αγαθούσα», «Υδρούσα» και «Ερούσα». Το σημερινό της όνομα προέρχεται από τον πρώτο οικιστή του νησιού τον Ίωνα Βασιλιά Τήνο.

Οι περιστεριώνες αποτελούν εξαιρετικά δείγματα της λαϊκής τέχνης του νησιού. Κατασκευάστηκαν για την εκτροφή των περιστεριών περίπου τον 18^ο και 19^ο αιώνα.

Οι περιστεριώνες της Τήνου είναι μοναδικοί όχι μόνο γιατί είναι μεγαλύτεροι από τους συνηθισμένους και πιο περίτεχνοι αλλά και επειδή ο κάθε ένας είναι διαφορετικός από τους άλλους.

Κυρίως οι εύποροι γαιοκτήμονες είχαν τη δυνατότητα να χτίσουν το δικό τους περιστεριώνα.

Η όψη τους είναι πάντα στραμμένη προς τις πηγές νερών, σε σημεία που να προστατεύονται από τους ανέμους και ποτέ προς τον βορρά.

Οι περισσότεροι χτίστηκαν κοντά σε χωράφια ώστε τα περιστέρια να μπορούν να βρίσκουν εύκολα τροφή. Έχουν λευκό χρώμα ή το χρώμα της πέτρας και πολλά διαζώματα. Στην πρόσοψη έχουν τρύπες ώστε να μπαινοβγαίνουν τα περιστέρια από το κτίριο και η οροφή τους είναι ξύλινη όπως και η πόρτα εισόδου.

Η εκτροφή των περιστεριών ξεκίνησε στην Τήνο πιθανόν μετά την κατάκτηση του νησιού από τους Ενετούς. Μετά την κυριαρχία των Τούρκων, οι Τήνιοι που τους είχαν παραχωρηθεί μερικά προνόμια, ανέλαβαν την εκτροφή των περιστεριών. Ήταν μια ασχολία που δεν απαιτούσε πολύ φροντίδα αλλά απέφερε κέρδη, καθώς το κρέας το περιστεριών ήταν ακριβό και συγκαταλεγόταν στο μενού των Ευρωπαίων αριστοκρατών.  Σήμερα η συστηματική εκτροφή των περιστεριών έχει σταματήσει αλλά τα κτίρια που βρίσκονται παντού στο νησί αποτελούν σημαντικά μνημεία.

Δείτε βίντεο για τη Τήνο  “Discover your own Tinos”

Διαβάστε  στη “ΜτΧ”: Το κυκλαδονήσι που βρήκε καταφύγιο η αρχαία φυλή των Δρυόπων, όταν τους εκδίωξε ο μυθικός Ηρακλής από τον Παρνασσό. Στο μεγάλο σπήλαιο κατέφευγαν οι κάτοικοι για να γλιτώσουν από τις πειρατικές επιδρομές και τους Τούρκους