Ο ηρωικός τερματοφύλακας του Ολυμπιακού Βόλου που έσωσε δεκάδες ανθρώπους στην πλημμύρα του 1955. Δέθηκε με σχοινί

Το φθινόπωρο του 2023, η περιοχή της Μαγνησίας επλήγη από τις κακοκαιρίες “Daniel” και “Elias“. Οι δρόμοι έγιναν ποτάμια, άνθρωποι πνίγηκαν ή εγκλωβίστηκαν, οι καλλιέργειες, οι περιουσίες, οι επιχειρήσεις και το ζωικό κεφάλαιο καταστράφηκαν.

Αυτή δεν ήταν, όμως, η μοναδική φορά που ο Βόλος και τα περίχωρά του βρέθηκαν στο έλεος μιας “θεομηνίας”. Ανάλογες εικόνες προκλήθηκαν και τον Οκτώβριο του 1955, όταν καταρρακτώδεις βροχές προκάλεσαν το θάνατο 27 ανθρώπων, ανάμεσά τους και αβάπτιστα μωρά, και τον τραυματισμό 23.

Οι κάτοικοι του Βόλου δεν είχαν προλάβει να “επουλώσουν” τις “πληγές” τους από τον ισχυρό σεισμό της 19ης Απριλίου του ίδιου έτους, μεγέθους 6,2 ρίχτερ, και βρέθηκαν ξανά αντιμέτωποι με τη “μανία” της φύσης.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, η καταστροφή από τις πλημμύρες ήταν βιβλική και η πρωτεύουσα της Μαγνησίας μετατράπηκε σε υγρό τάφο. Χαρακτηριστικά η εφημερίδα “Τα Νέα” έγραψε:

“Ο Βόλος έχει μεταμορφωθή εις κόλασιν. Απερίγραπτοι σκηναί αλλοφροσύνης εξετυλίχθησαν εις τας κατακλυσθέντας συνοικίας της μαρτυρικής πόλεως“

Γυναίκες και παιδιά κραύγαζαν για βοήθεια και έτρεχαν κρατώντας ό,τι είχαν περισώσει και άλλοι κρατιόνταν από τα δέντρα, για να μην πνιγούν.

Μια μητέρα ανέβηκε, μέσα στην απόγνωσή της, πάνω στο ψυγείο του σπιτιού της, κρατώντας αγκαλιά τα δύο παιδάκια της. Η ορμή του νερού, όμως, ανέτρεψε το ψυγείο, με αποτέλεσμα να της γλιστρήσουν από τα χέρια τα δύο παιδιά και να παρασυρθούν.

Η “θεομηνία” διήρκεσε τρεις ώρες και η κυκλοφορία στους μεγάλους δρόμους του Βόλου είχε διακοπεί για περίπου δύο ώρες. Μεγάλης έκτασης ήταν οι ζημιές και στο Πήλιο, ιδιαίτερα στις συγκομιδές, χωρίς να υπάρξουν θύματα.

50 σπίτια υπολογίστηκε ότι καταστράφηκαν ολοσχερώς και εκατοντάδες κάτοικοι έμειναν άστεγοι. Άλλοι έμειναν σε ειδικούς καταυλισμούς με μέριμνα των αρχών και άλλοι φιλοξενήθηκαν σε σπίτια συγγενών.

Όσα μέτρα ελήφθησαν για την ανακούφιση των πλημμυροπαθών δεν αρκούσαν. “Ο Βόλος περισυλλέγει τώρα τα ερείπια και τους νεκρούς της νέας τραγωδίας“, έγραφε η “Ελευθερία“.

Ο ηρωικός τερματοφύλακας και ο ιερέας

Ο τερματοφύλακας του Ολυμπιακού Βόλου, Παρίσης Τσιγαρίδας αναδείχθηκε σε ήρωα εκείνων των ημερών. Σύμφωνα με μαρτυρίες, βρισκόταν στην περιοχή του Άναυρου και κατάφερε να σώσει πάνω από 20 ανθρώπους που τους παρέσερναν τα ορμητικά νερά.

Αναφέρεται ότι έδεσε ένα σχοινί σε δέντρο και βούτηξε στο ορμητικό ρέμα, δεμένος από τη μέση του. Στη συνέχεια άρπαζε όσους κατέβαζε ο Άναυρος και τους έβγαζε έξω.

“Τα Νέα” έγραψαν: “ο γνωστός τερματοφύλαξ του Ολυμπιακού Βόλου, Τσιγαρίδας με κίνδυνον της ζωής του και βοηθούμενος από ένα χωροφύλακα, ερρίπτετο κατά διαστήματα εις το ρέμα και έσωζε ανθρώπους“.

Λέγεται επίσης ότι ο Τσιγαρίδας είχε συμπαραστάτη και τον ιερέα Αλέξανδρο Παπαποστόλου, πρεσβύτερο του Ναού του Αγίου Κωνσταντίνου. Στο βιβλίο “Βόλος, μια πόλη στη λογοτεχνία“, ο Γιάννης Μουγογιάννης μνημονεύει τα γεγονότα:

“Αντίσκηνα, παραπήγματα και ετοιμόρροπα σπίτια, μαζί με οικοσκευές και πτώματα ανθρώπων και ζωντανών, επέπλεαν και όδευαν προς τη θάλασσα. Θρήνος και κλαυθμός σ’ ολόκληρη την πόλη. Κι η νεροποντή να μη λέει να σταματήσει, και το Πήλιο να κατεβάζει εκατομμύρια κυβικά απειλητικής λάσπης.

Τα υπόγεια που είχαν καταφύγει οι Βολιώτες για τον κίνδυνο των σεισμών ήταν όλα πλημμυρισμένα. Τον παππού μόλις που κατορθώσαμε να τον ανασύρουμε από το υπόγειο που κατοικούσε. Ήταν κι εκείνος ο Παρίσης Τσιγαρίδας, ο τερματοφύλακας του Ολυμπιακού Β., γεροδεμένο παλικάρι που τό’ λεγε η καρδιά του, που έπεφτε συνεχώς στα νερά και έσωσε πάνω από δέκα ανήμπορους από βέβαιο πνιγμό.

Το δικό μας υπόγειο, μόλις που διασώθηκε. Με τους πρώτους όγκους νερού, κατορθώσαμε με τον πατέρα μου να τοποθετήσουμε μαδέρια πίσω από τις σιδερένιες πόρτες της αυλής, ώστε να εμποδίζεται η εισροή του νερού. Αν το ύψος του περνούσε και το πεζούλι, τότε δεν μας έσωζε τίποτα. Ευτυχώς δεν συνέβη κάτι τέτοιο“.

Η υπερχείλιση των ρεμάτων

Δύο ρέματα που διατρέχουν το εσωτερικό του Βόλου, ο Άναυρος και ο Κραυσίδωνας, υπερχείλισαν λόγω της νεροποντής. Τα αναχώματά τους υποχώρησαν σε πολλά σημεία και τα ορμητικά νερά παρέσυραν μεγάλους ογκόλιθους, φερτά υλικά, παραπήγματα, σκηνές και ανθρώπους.

Σύμφωνα με την εφημερίδα “Το Βήμα“, τα λασπόνερα του Αναύρου κατέκλυσαν ολόκληρο το συνοικισμό της Νέας Δημητριάδας, ενώ εκείνα του Κραυσίδωνα προκάλεσαν ζημιές στις συνοικίες Νεάπολη και Καπακλί.

“Μικρά παιδιά εχάνοντο μέσα από την αγκαλιά της μητέρας τους. Δραματική ήτο η κατάστασις εις την περιοχήν του χειμάρρου Κραυσίδωνος, όπου εδόθη αληθινή μάχη εκ μέρους των κατοίκων και των στρατιωτικών συνεργειών. Το ρήγμα ευτυχώς εξουδετερώθη και ο κίνδυνος ανετράπη“, με βάση τα ρεπορτάζ της εποχής.

“Και άλλοτε οι χείμαρροι Άναυρος και Κραυσίδων είχαν απειλήσει την πόλιν, αλλά το απόγευμα της 13ης Οκτωβρίου η άγρια ορμή των υπερέβη κάθε προηγούμενον“, τόνιζαν τα “Νέα“.

Ο ποταμός Πηνειός δεν έμεινε ανεπηρέαστος από τη “θεομηνία” εκείνων των ημερών, όπως διαβάζουμε στον τύπο:

“Εκ της Λαρίσης αγγέλεται ότι ανήλθεν επικινδύνως η στάθμη του Πηνειού, ήδη δε διαγράφεται άμεσος κίνδυνος μεγάλης εκτάσεως πλημμυρών εις την Θεσσαλίαν και την πόλιν της Λαρίσης, εφ’ όσον συνεχισθούν αι βροχαί“.

Η κακοκαιρία του Οκτωβρίου του 1955 προκάλεσε μεγάλες καταστροφές και στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, σε μια περίοδο που η Ελλάδα προσπαθούσε να ανακάμψει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο.

Σύμφωνα με το μετεωρολόγο Θοδωρή Κολυδά, “παρότι το βαρομετρικό χαμηλό δεν ήταν ενισχυμένο (περί τα 1008 hPa το κέντρο του στην Ελλάδα), οι ασταθείς αέριες μάζες στην ανώτερη ατμόσφαιρα προκάλεσαν πολύ έντονες βροχοπτώσεις στα κεντρικά κι ανατολικά τμήματα της χώρας“.

-Οι πληροφορίες του κειμένου βασίστηκαν στα δημοσιεύματα της εποχής, σε κείμενο του μετεωρολόγου Θοδωρή Κολύδα και στην ιστοσελίδα “Η Μαγνησία στο πέρασμα του χρόνου“