Ο Μακεδονομάχος που εξόντωσε τον σκληρό κομιτατζή Τσακαλάρωφ, λίγο πριν ξεψυχήσει. Ο ηρωικός Αντίγονος Χολέρης, που μαζί με έναν σύντροφό του έστησαν ενέδρα σε 80 κομιτατζήδες

9 Ιουλίου 1913. Ο Αντίγονος Χολέρης και ο βούλγαρος κομιτατζής Βασίλ Τσακαλάρωφ βρίσκονται για πρώτη φορά αντιμέτωποι πρόσωπο με πρόσωπο. Ο Έλληνας Μακεδονομάχος όμως ήταν μόνος του ενώ ο αρχηγός των κομιτατζήδων είχε μαζί του ογδόντα άνδρες.

Σε μία έξαρση ηρωισμού, ο Χολέρης τραυματίζει θανάσιμα τον Βούλγαρο Τσακαλάρωφ, που είχε τη φήμη του πιο σκληρού κομιτατζή της Μακεδονίας. Ταυτόχρονα, όμως πέφτει νεκρός κι ο ίδιος.

Ο Αντίγονος Χολέρης, ή απλώς Γκόνος, όπως τον ήξεραν όλοι, γεννήθηκε στη Βεύη Φλωρίνης στα τέλη του 19ου αιώνα. Μικρός ακόμα, μετακόμισε με τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη, όπου διατηρούσαν ένα καφενείο. Εκεί ο Γκόνος μπόρεσε να φοιτήσει στη Μεγάλη του Γένους Σχολή και να μεγαλώσει στην ελληνική κοινότητα, ίσως στο πιο κοσμοπολίτικο κέντρο της Μεσογείου.

Ένας θαρραλέος Μακεδονομάχος

Το 1907 πληροφορήθηκε ότι στην Βεύη, οι Βούλγαροι είχαν σκοτώσει τον παππού του, Τρύφωνα Χολέρη. Ένα χρόνο αργότερα, φυλάκισαν και δηλητηρίασαν τον πατέρα του, Αλέξανδρο. Τα γεγονότα αυτά στάθηκαν αφορμή ώστε ο Γκόνος να επιστρέψει στα πάτρια εδάφη και να πάρει τα όπλα. Ένιωσε την ανάγκη να εκδικηθεί το θάνατο των συγγενών του, να τιμήσει τη μνήμη τους, αλλά κυρίως να συμμετάσχει ενεργά στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

Αρχικά κατετάγη στο σώμα του Ανδριανάκη και σύντομα έγινε ένα από τα πρωτοπαλίκαρά του. Εκτός από το πάθος και τη γενναιότητα που τον διακατείχε, είχε μία σπάνια μόρφωση καθώς ήταν από τους ελάχιστους μακεδονομάχους που προέρχονταν από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή.

Ο «καπετάν Γκόνος» έπαιξε καίριο ρόλο σε μάχες στην Καστοριά, στο Καϊμακτσαλάν, στο Βίτσι και σε πολλά ακόμα χωριά της ευρύτερης περιοχής. Το 1911 σκότωσε τον Βούλγαρο Στόγιαν Τάσεφ, σημαντικό στέλεχος του Βουλγαρικού κομιτάτου, και βασικό υπεύθυνο για την τρομοκρατία του ελληνικού στοιχείου που επικρατούσε στη Βεύη. Συμμετείχε ενεργά στους Βαλκανικούς Πολέμους, κατά τη διάρκεια των οποίων συστάθηκε ο Ιερός Λόχος Βεύης.

Η αυτοθυσία του Γκόνου

Αποστολή του Ιερού Λόχου ήταν να «καθαρίσει» τη Φλώρινα από τους κομιτατζήδες, δηλαδή τους Βούλγαρους αντάρτες που δρούσαν στην περιοχή. Το πιο άγριο από τα σώματα αυτά ήταν του Βασίλ Τσακαλάρωφ. Ο Βούλγαρος κομιτατζής ήταν αδίστακτος απέναντι στο ελληνικό στοιχείο. Γεννημένος στη Φλώρινα, όπου μέχρι την τετάρτη δημοτικού πήγε σε ελληνικό σχολείο, ήταν ο βασικός αντίπαλος των ελλήνων στη Δυτική Μακεδονία.

Το σώμα του απαρτιζόταν από άντρες έμπειρους στα όπλα και στις μάχες σώμα με σώμα, ικανούς να προκαλέσουν σοβαρά πλήγματα στα ελληνικά και συμμαχικά στρατεύματα.

Τον Ιούλιο του 1913, το σώμα που διοικούσε ο Τσακαλάρωφ είχε διασπαστεί.

Ο Βούλγαρος είχε μείνει με ογδόντα άντρες και κατευθυνόταν προς το Κλειδί, ένα χωριό στο βόρειο άκρο του σημερινού νομού Φλώρινας.

Εκεί τους περίμεναν κρυμμένα τα ελληνικά σώματα του καπετάν Γκόνου και του καπετάν Σταύρου. Ωστόσο, στο άκουσμα των Βουλγάρων του Τσακαλάρωφ, οι Έλληνες ιερολοχίτες αποφάσισαν να υποχωρήσουν. Φοβήθηκαν ότι όντας λίγοι στον αριθμό, δεν θα τα κατάφερναν. Ο Γκόνος Χολέρης, όμως, δεν δέχθηκε να κάνει πίσω. Ήθελε από καιρό να αντιμετωπίσει τον Βούλγαρο και αυτή ήταν η ιδανική ευκαιρία. Μαζί του έμεινε μόνο ένας στρατιώτης, ο Γιώργος Μιχαλόπουλος.

Όταν οι Βούλγαροι πλησίασαν, οι δύο Έλληνες αντάρτες κρυμμένοι καλά, αιφνιδίασαν τους  αντιπάλους. Κατόρθωσαν να τραυματίσουν σοβαρά δεκαοκτώ κομιτατζήδες, κάποιοι από τους οποίους υπέκυψαν και ξεψύχησαν λίγο αργότερα. Μαζί τους όμως, ξεψύχησε και ο Μιχαλόπουλος. Ο Έλληνας στρατιώτης δέχτηκε από πολύ νωρίς τα βουλγαρικά πυρά, αφήνοντας τον Γκόνο αβοήθητο. Αν και μόνος, δεν έκανε πίσω. Με γρήγορες κινήσεις βρέθηκε μπροστά από τον Τσακαλάρωφ και ύψωσε το τουφέκι του. Η σφαίρα τον βρήκε στην κοιλιά και ο Βούλγαρος έπεσε από το άλογό του και σωριάστηκε αιμόφυρτος στο χώμα.

Ο Γκόνος Χολέρης είχε πετύχει ολομόναχος αυτό που τόσοι Μακεδονομάχοι όλα αυτά τα χρόνια αδυνατούσαν.

Όμως δεν πρόλαβε να χαρεί το κατόρθωμά του. Την ώρα που έριχνε τη χαριστική βολή στον Τσακαλάρωφ, ένας κομιτατζής τον τουφέκισε πισώπλατα.

Μετά τη συμπλοκή, οι Βούλγαροι έβαλαν το αναίσθητο σώμα του αρχηγού τους πάνω στο άλογο και τράπηκαν σε φυγή.

Ο Γκόνος έμεινε να αιμορραγεί δίπλα στο νεκρό συμπολεμιστή του όλο το βράδυ, μέχρι που την επόμενη μέρα υπέκυψε στα τραύματά του και άφησε την τελευταία του πνοή.

Ο Τσακαλάρωφ μεταφέρθηκε από τους άνδρες του στο Νυμφαίο, όπου δέχθηκαν επίθεση από άλλο αντάρτικο σώμα.

Στις 9 Ιουλίου του 1913 στην Δροσοπηγή της Φλώρινας ο τρομερός Τσακαλάρωφ, ήρωας της Βουλγαρίας και μέγας εχθρός των ελλήνων της Μακεδονίας ξεψύχησε. Ο Έλληνας Συνταγματάρχης Μιχαλακόπουλος που ήταν παρών περιγράφει τις δραματικές στιγμές:

“Πέντε έξι στρατιώτες και αντάρτες έσπευσαν προς το πεσμένο σώμα με πανηγυρικές κραυγές. Αυτός κινήθηκε προς έκπληξή μας.

Αρχικά ανασήκωσε το κεφάλι του σκεπασμένο από τα πλούσια όμορφα σγουρά μαλλιά και στη συνέχεια ανασήκωσε το σώμα του και ψάχνοντας για στήριγμα το πιο κοντινό δέντρο, στάθηκε όρθιος.

Έτσι ο Τσακαλάρωφ πραγματικά ήταν πολύ τρομακτικός.

Όσοι έσπευδαν σταμάτησαν για μια στιγμή. Στιγμιαία τρέμοντας κουνήθηκε έπεσε κάτω και δεν ξανακινήθηκε πια!

Εκείνη την στιγμή ένας αντάρτης χτύπησε το άψυχο σώμα του Τσακαλάρωφ με ένα μαχαίρι.

Πιθανόν αυτή να ήταν η τελευταία συνειδητή κίνηση και το επικίνδυνο κεφάλι αποχαιρέτισε το σώμα του.

Σχεδόν δεν ένοιωθε τίποτα όταν αντάρτες παλιοί εχθροί του κάρφωναν αυτό το οποίο δεν έμοιαζε καθόλου με τον τρομερό Τσακαλάρωφ.

Ο καπετάν Χ. με δύο ακόμα κτυπήματα αποκόπτει το κεφάλι από το νεκρό του σώμα”.

Το κεφάλι του καρφώθηκε σε πάσσαλο και περιφέρονταν στους δρόμους της Μακεδονίας.

Με παρέμβαση ενός Σέρβου αξιωματικού, η διαπόμπευση του νεκρού σταμάτησε και το κεφάλι του παραδόθηκε προς ταφή στο ναό του Αγίου Παντελεήμονα της βουλγαρικής εκκλησίας.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: FlorinaPress

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Τέλλος Άγρας. Ο μακεδονομάχος που παράκουσε τις εντολές και έστησε αντάρτικο στον βάλτο των Γιαννιτσών. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες τον έπιασαν με προδοσία και τον κρέμασαν