Ο ιδρυτής του μυστικιστικού Τάγματος των Ιλουμινάτι. Η δομή και οι θεωρίες συνωμοσίας των πεφωτισμένων

Ο Γιόχαν Άνταμ Βάισχαουπτ  ήταν Γερμανός καθηγητής Νομικής, φιλόσοφος και ιδρυτής της μυστικής εταιρείας “Τάγμα των Ιλλουμινάτι” (Πεφωτισμένοι), στα τέλη του 18ου αιώνα. Της μυστικής και για κάποιους παράνομης οργάνωσης, που φέρεται να ελέγχει τον κόσμο.

Ο σκοπός των Πεφωτισμένων ήταν διπλός. Από τη μία, ο “Αδελφός Σπάρτακος” ήθελε να εγκαθιδρύσει την ισότητα και την ισονομία στην κοινωνία και από την άλλη, να επιφέρει δημοκρατικές και κοσμικές μεταρρυθμίσεις, περιορίζοντας τον ρόλο της εκκλησίας και του θεσμού της βασιλείας.

Από την πρώτη  στιγμή, οι Ιλουμινάτι δημιούργησαν ένα  δίκτυο κατασκόπων και πρακτόρων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, για να ενημερώνονται για τις εξελίξεις. Ταυτόχρονα η δομή της οργάνωσης εξασφάλιζε την ανωνυμία. Κανένας μυημένος σε κάθε πυρήνα δεν γνώριζε τον ανώτερό του, κι έτσι τα στόματα δεν μπορούσαν παρά να μένουν κλειστά. Οι πυρήνες δεν επικοινωνούσαν ευθέως μεταξύ τους και ο ένας δεν γνώριζε για την ύπαρξη του άλλου, καθώς οι συναλλαγές γίνονταν αποκλειστικά μέσω συνδέσμων.

Στόχος της οργάνωσης ήταν η διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού, όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, η ανεξιθρησκεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.  Πηγή αυτής της μυστικότητας ήταν οι φιλελεύθερες πεποιθήσεις τους που τους έφερνε σε σύγκρουση με την συντηρητική και μοναρχική Ευρώπη. Η οργάνωση διαλύθηκε ύστερα από παρέμβαση της Καθολικής εκκλησίας, αλλά πλήθος θρησκευτικών οργανώσεων διεκδικούν το όνομά της.

Πάρα πολλοί μύθοι και θεωρίες συνωμοσίας έχουν ως επίκεντρο την επιβίωση της οργάνωσης και τις δραστηριότητές της, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γαλλική Επανάσταση και ο αγώνας, μαζί με την Καθολική Εκκλησία, για την προώθηση της παγκοσμιοποίησης.

Ο “Αδελφός Σπάρτακος”

Το Μάιο του 1776 ο Άνταμ Βάισχαουπτ ίδρυσε τους “Illuminati” και υιοθέτησε το όνομα “Αδελφός Σπάρτακος”. Οι σκοποί του Τάγματος δεν είναι ξεκάθαροι στη δημόσια σφαίρα και οι αναφορές ποικίλουν από πηγή σε πηγή. Η Καθολική εγκυκλοπαίδεια θεωρεί ότι το Τάγμα, ενώ δεν διέθετε δημοκρατικές εσωτερικές διαδικασίες ισότητας,  προσπαθούσε να προωθήσει τις ιδέες της ισότητας και της ελευθερίας σε όλη την κοινωνία. Άλλοι αναφέρουν ότι  σκοπός της εταιρίας ήταν η εγκαθίδρυση μιας Νέας Τάξης Πραγμάτων μέσω της επιστήμης, της τεχνολογίας και της οικονομίας, μιας τάξης που απέρριπτε τόσο τη μοναρχία όσο και το Βατικανό.

Κατά την καθολική εγκυκλοπαίδεια η μυστική εταιρεία ήταν ένα περίπλοκο δίκτυο κατασκοπείας και αντικατασκοπείας. Κάθε απομονωμένος πυρήνας μυημένων αναφερόταν σε έναν ανώτερο, ιεραρχικά, τον οποίο δεν γνώριζε. Αυτή την δομή ακολούθησαν ουσιαστικά μεταγενέστερες ομάδες.

Το 1977 ο Βάισχαουπτ μυήθηκε στη Τεκτονική Στοά “Theodor zum guten Rath”, στο Μόναχο. Το εγχείρημά του για “τη φώτιση, τον διαφωτισμό της κατανόησης με τον ήλιο της λογικής και τη διάλυση του νέφους της δεισιδαιμονίας και της προκατάληψης” δεν ήταν καλοδεχούμενο ως μεταρρύθμιση.

Χρησιμοποίησε τον Ελευθεροτεκτονισμό για να στρατολογήσει μέλη για τη μυστική εταιρεία, με στόχο την “τελειοποίηση της ανθρώπινης φύσης”, μέσω της επανεκπαίδευσης μιας κοινοτικής κατάστασης σε ισορροπία με τη φύση, ελεύθερη από κυβερνήσεις και θρησκείες. Παρουσιάζοντας το σύστημα του ως καθαρά Τεκτονικό, οργάνωσε την τελετουργική δομή του Τάγματος.

Η δομή του Τάγματος

Στην πρώτη τελετή μύησης ήταν παρόντες μόλις πέντε άνθρωποι, ωστόσο το τάγμα κέρδιζε συνεχώς έδαφος από τις άλλες μυστικές εταιρίες. Μόλις σε έναν χρόνο  υπήρχαν παραρτήματά του σε όλη τη Γερμανία, την Αυστρία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ουγγαρία και την Ελβετία.

Η διάλυση της οργάνωσης

Ο ριζοσπαστικός ορθολογισμός  του Βάισχαουπτ και οι εσωτερικές διαμάχες μεταξύ άλλων μυστικών εταιρειών, προσέλκυσαν την προσοχή των αρχών της Βαυαρίας. Μια σειρά από κείμενα του που έγιναν γνωστά θεωρήθηκαν  ανατρεπτικά και σκανδαλώδη, ερμηνεύτηκαν ως στασιαστικά κατασχέθηκαν. Στις 22 Ιουνίου του 1784 ο Πρίγκιπας-εκλέκτορας Karl Theodor απαγόρευσε όλες τις “κοινότητες, κοινωνίες ή αδελφότητες” που εγκαθιδρύθηκαν χωρίς την έγκριση των αρχόντων και η εταιρεία εξορίστηκε.

Ο Βάισχαουπτ έχασε τη θέση του στο πανεπιστήμιο του Ίνγκολστατ και έφυγε από τη Βαυαρία.

Όπως λέγεται, βρήκε τελικά καταφύγιο σε έναν αριστοκράτη που ήταν μυημένος στη σέχτα. Εκεί έγραψε μια πληθώρα βιβλίων για τα χρονικά, τη δράση και τη φιλοσοφία των Ιλουμινάτι.

Σήμερα το μόνο που θυμίζει στο Ίνγκολστατ την οργάνωση είναι μία αναμνηστική πλακέτα στο κτίριο όπου βρισκόταν η σάλα συγκεντρώσεων των πεφωτισμένων. Η ταινία του Χόλιγουντ, τα βιβλία και οι θεωρίες συνωμοσίας συντηρούν το μύθο και η μυστικότητα της εποχής αποκρύβει την όποια αλήθεια. Άλλωστε εκείνη την εποχή οι μυστικές οργανώσεις ήταν αμέτρητες. Η Φιλική Εταιρεία μιμήθηκε το τυπικό τους και κατάφερε να επιβιώσει μέχρι  την εκδήλωση της επανάστασης.

Άνταμ Βάισχαουπτ 

Ο Βάισχαουπτ γεννήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 1748 στο Ίνγκολστατ της Βαυαρίας. Όταν ο πατέρας του πέθανε ο Άνταμ ήταν πέντε ετών. Κηδεμόνας του έγινε ο πνευματικός του πατέρας Γιόχαν Άνταμ φον Ίκστατ, ο οποίος ήταν καθηγητής της Νομικής στο πανεπιστήμιο του Ίνγκολστατ. Ο Ίκστατ ήταν υπέρμαχος της φιλοσοφίας του Κρίστιαν Βολφ και του Διαφωτισμού και επηρέασε τον νεαρό Βάισχαουπτ με τον ορθολογισμό του.

Ο Βάισχαουπτ ξεκίνησε την τυπική του εκπαίδευση σε ηλικία επτά ετών σε ιησουιτικό σχολείο. Αργότερα εγγράφηκε στο πανεπιστήμιο του Ίνγκολστατ, από όπου αποφοίτησε το 1768 με διδακτορικό  στη νομική επιστήμη. Το 1772 έγινε καθηγητής της Νομικής.

Μετά τον διωγμό των Ιησουιτών που επισημοποίησε ο Πάπας Κλήμης ΙΔ΄ το 1773, ο Βάισχαουπτ έγινε καθηγητής του κανονικού δικαίου, θέση που μέχρι τότε κρατούσαν αποκλειστικά οι Ιησουίτες. Το 1775 ο Βάισχαουπτ γνώρισε την εμπειρική φιλοσοφία του Γιόχαν Γκέοργκ Χάινριχ Φέντερ του πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν. Τόσο ο Φέντερ όσο και ο Βάισχαουπτ έγιναν αργότερα πολέμιοι του Καντιανού ιδεαλισμού.