Ο Γερμανός δεκανέας που προειδοποίησε την ΕΣΣΔ για την εισβολή. Αν και ήταν κομμουνιστής, ο Στάλιν δεν τον πίστεψε

του συνεργατη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ο Άλφρεντ Λίσκοου ήταν ένας 30χρόνος Γερμανός δεκανέας που την παραμονή της γερμανικής εισβολής στην ΕΣΣΔ (Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα) υπηρετούσε στη 75η Μεραρχία Πεζικού.

Η μονάδα του ήταν μία από τις πολλές στην αιχμή του δόρατος της εισβολής. Για το λόγο αυτό είχε μεταφερθεί στα σύνορα της υπό γερμανικής κατοχής Πολωνίας και της Σοβιετικής Ένωσης.

Η λιποταξία του Λίσκοου

Στις 9.00 μ.μ. της 21^ης Ιουνίου 1941, ο Λίσκοου λιποτάκτησε και αφού κολύμπησε τον ποταμό Μπούγκ που αποτελούσε τότε το σύνορο μεταξύ του Γ’  Ράιχ και της ΕΣΣΔ παρουσιάστηκε στους Σοβιετικούς συνοριοφύλακες. Τους προειδοποίησε ότι την επόμενη μέρα τα ξημερώματα, οι γερμανικές δυνάμεις θα εισέβαλαν στην Σοβιετική Ένωση.

Στη διάρκεια της ανάκρισης αποκάλυψε στους Σοβιετικούς ότι πριν καταταγεί στον γερμανικό στρατό το 1939, εργαζόταν ως επιπλοποιός σε ένα εργοστάσιο επίπλων στο Κόλμπεργκ. Υπήρξε κομουνιστής και αυτός και η οικογένειά του είχαν υποστεί διώξεις από τους ναζί.

Η αντίδραση του Στάλιν

Η αναφορά για τον Άλεφρεντ Λίσκοου και την αποκάλυψή του έφθασε μέχρι τον Στάλιν. Αυτός, έχοντας τη βεβαιότητα ότι ο Χίτλερ δεν θα του επιτίθετο, απέρριψε τα λεγόμενα του Λίσκοου ως «προβοκάτσια» και «παραπληροφόρηση».

Πολλά χρόνια αργότερα έγινε γνωστό ότι ο Στάλιν είχε διατάξει την εκτέλεση ενός «Γερμανού λιποτάκτη» για «παραπληροφόρηση». Πολλοί θεωρούν ότι μπορεί να ήταν ο Άλφρεντ Λίσκοου.

Πάντως, και να είχε προγραμματιστεί η εκτέλεσή του, δεν έγινε. Λίγες μόλις ώρες μετά τη λιποταξία του, στις 3.15 π. μ. της 22^ης Ιουνίου 1941 ξεκίνησε η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και έτσι αποκαλύφθηκε ότι ο Λίσκοου είχε πει την αλήθεια στους Σοβιετικούς.

Σοβιετική προπαγάνδα

Μετά το ξεκίνημα του πολέμου μεταξύ Γερμανίας και ΕΣΣΔ, οι σοβιετικές αρχές χρησιμοποίησαν τον Λίσκοου για την προπαγάνδα τους.

Έτσι η εικόνα του και δηλώσεις του εμφανίστηκαν σε αφίσες αλλά και προκηρύξεις που οι Σοβιετικοί έριχναν στις γερμανικές θέσεις. Ένα από τα προπαγανδιστικά κείμενα που λέγεται ότι το συνέταξε ο ίδιος έλεγε τα εξής:

«Κατάγομαι από οικογένεια εργατών, από το Κόλμπεργκ. Οι γονείς μου και εγώ μισούμε τον Χίτλερ και το καθεστώς του. Για εμάς, η ΕΣΣΔ είναι μια φίλη χώρα και δεν θέλουμε να πολεμήσουμε τους Σοβιετικούς. Όπως η δική μου, υπάρχουν πολλές τέτοιες οικογένειες στη Γερμανία. Δεν θέλουμε τον πόλεμο».

Το τέλος του

Παρά τη συνεργασία του με τους Σοβιετικούς, τον Ιανουάριο του 1942 συνελήφθη και στάλθηκε σε σοβιετικό στρατόπεδο αιχμαλώτων. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ο Λίσκοου έδειξε σημάδια ψυχικής ασθένειας, αν και δεν είναι σαφές εάν αυτή ήταν πραγματική ή προσποιητή. Στις 16 Ιουλίου 1942 στάλθηκε στη Σιβηρία, όπου χάθηκαν τα ίχνη του.

Κανείς δεν γνωρίζει τι απέγινε. Κάποιοι θεωρούν ότι πέθανε υπό άγνωστες συνθήκες κοντά στο Νοβοσιβίρσκ στα τέλη του 1943. Ωστόσο, αυτό δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.