Ο Φέστερ της οικογένειας Άνταμς ήταν το παιδί θαύμα στις ταινίες του Τσάπλιν. Μάζευε χρήματα για τους Έλληνες πρόσφυγες της Μ. Ασίας και κράταγε το σχοινί με το οποίο λίντσαραν τους απαγωγείς ενός φίλου του

Πρωταγωνιστής στη μεγάλη οθόνη από 7 χρονών, ο Τζάκι Κούγκαν ήταν ένα από τα πρώτα παιδιά που εμφανίστηκαν στο βουβό κινηματογράφο. Στο θέατρο βγήκε από νηπιακή σχεδόν ηλικία καθώς εμφανιζόταν στο Orpheum Theatre, στο Λος Άντζελες, όπου συμμετείχε σε μια σκηνή βαριετέ.

Σε ένα σόου από αμερικάνικο μπουρλέσκ, μουσικές παραστάσεις και freak shows, ο Τσάρλι Τσάπλιν τον ξεχώρισε όταν χόρευε ένα δημοφιλή χορό της εποχής.

Ο Τζάκι ήταν από φυσικού του μίμος και γοήτευσε αμέσως τον Τσάπλιν με τις ικανότητές του.

Ο έμπειρος Τσάπλιν αρχικά τον δοκίμασε σε ένα μικρό ρόλο στην ταινία «Απόλαυση μιας ημέρας», το 1919.

Ο μικρός έδειξε αμέσως τις ικανότητες και τον επαγγελματισμό του, ώστε δυο χρόνια αργότερα στάθηκε στο πλευρό του Τσάπλιν και πάλι ως ο οξύθυμος σύντροφος του στη ταινία «Το παιδί».

Το 1922 έπαιξε το ρόλο του Όλιβερ Τουίστ στην ομώνυμη ταινία και από τότε έγινε ένας σταρ, μια ξεχωριστή καλλιτεχνική προσωπικότητα.

Υπήρξε ένας από τους πρώτους ηθοποιούς που χρησιμοποίησαν οι εταιρίες για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους καθώς προσέλκυε το πιο πιστό και ευάλωτο κοινό: τα παιδιά και τους γονείς τους. Μερικά από τα προϊόντα που διαφήμιζε ο Κούγκαν ήταν φυστικοβούτυρο, χαρτικά, σφυρίχτρες, κούκλες, δίσκους.

Αυτός που κράταγε το σχοινί της κρεμάλας

Ο Κούγκαν δεν ήταν ένα από τα φαντασμένα διάσημα παιδιά αλλά παρέμενε προσγειωμένος και κοντά στους φίλους και την οικογένειά του.

Το Νοέμβριο του 1933, ένας στενός του φίλος ο Μπρουκ Χαρτ έπεσε θύμα απαγωγής.

Ύστερα από μια κινηματογραφική καταδίωξη η αστυνομία συνέλαβε τους δύο απαγωγείς μέσω των διαπραγματεύσεων, στις οποίες ζήταγαν έως και 40.000$. Δυστυχώς, στη σύλληψη τους ομολόγησαν ότι δολοφόνησαν τον Χαρτ το ίδιο βράδυ που τον απήγαγαν.

Οι δολοφόνοι μεταφέρθηκαν στην τοπική φυλακή στο κέντρο του Σαν Χοσέ.

Εκεί δεν παρέμειναν πολύ καθώς ο όχλος διέρρηξε τις φυλακές, μετέφερε τους απαγωγείς σε ένα κοντινό πάρκο και τους κρέμασε.

Ο Κούγκαν όχι μόνο ήταν παρόν αλλά υποστηρίζεται ότι ήταν ένας από αυτούς που κράταγαν το σχοινί που τον κρέμασαν.

Η τραγωδία των εφηβικών χρόνων συνεχίστηκε 2 χρόνια αργότερα. Το 1935 ο Κούγκαν ήταν ο μόνος που επέζησε από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα στα σύνορα του Μεξικού, όταν επέστρεφε από μια εκδρομή για κυνήγι περιστεριών.

Στο αυτοκίνητο βρισκόταν ο δεκαεννιάχρονος ηθοποιός Τζούνιορ Ντάρκιν που ήταν ο καλύτερος του φίλος, ο επιστάτης του ράντζο τους και ο κινηματογραφικός παραγωγός Ρόμπερτ Χόρνερ. Στο τιμόνι ήταν ο πατέρας του. Η μητέρα του μετά από έξι μήνες ξαναπαντρεύτηκε με τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο της οικογένειας.

Η λεηλασία της περιουσίας του

Τα κέρδη του Κούγκαν, που ως τότε διαχειριζόταν συντηρητικά ο πατέρας του, άρχισαν να εξατμίζονται.

Η περιουσία που ως ακόμα ανήλικος ηθοποιός είχε δημιουργήσει ο Κούγκαν ήταν γύρω στα 3 με 4 εκατομμύρια δολάρια.

Η μητέρα και ο πατριός του εκμεταλλεύονταν τα χρήματα για γούνες, διαμάντια, κοσμήματα, ακριβά αυτοκίνητα και άλλα λούσα.

Υποστήριξαν ότι το παιδί απλώς διασκέδαζε μπροστά στην κάμερα και ότι για αυτόν ήταν μόνο ένα παιχνίδι.

Επέμεναν ότι δεν υπήρχε καμία συμφωνία να πάρει κάτι από τα κέρδη του ο Κούγκαν και ότι ο ίδιος ήταν ένα κακομαθημένο και δεν άξιζε την αμοιβή του.

Έτσι, ο Κούγκαν βρέθηκε πολλές φορές σε πολύ στενά οικονομικά περιθώρια. Κάποια στιγμή μάλιστα απευθύνθηκε στον Τσάρλι Τσάπλιν για βοήθεια και εκείνος πρόθυμα του έδωσε 1000$.

«Ο νόμος του Κούγκαν»

Το 1938 σε ηλικία 24 ετών ο Κούγκαν μήνυσε τη μητέρα και τον πατριό του. Παρόλο που κέρδισε τη δίκη μόνο 250.000$ από τα κέρδη του είχαν διασωθεί και του επιστράφηκαν. Λόγω όμως και των δικαστικών εξόδων του, τελικά έλαβε μόλις 124.000$.

Η νομική διαμάχη εστίασε γενικότερα στα δικαιώματα των παιδιών που εργάζονται ως ηθοποιοί και είχε ως αποτέλεσμα την ψήφιση ενός νέου νομοσχεδίου που προστάτευε τα παιδιά ηθοποιούς. Ο νόμος αυτός έγινε γνωστός ως «ο νόμος του Κούγκαν» και ακόμα και σήμερα συχνά συναντάται με αυτή την ονομασία. Σύμφωνα με το νόμο ο εργοδότης υποχρεούται να κρατήσει το 15% των κερδών του παιδιού.

Τα χρήματα αυτά μεταφέρονται σε έναν ειδικό ξεχωριστό λογαριασμό που προσδιορίζεται για την εκπαίδευση του νεαρού ηθοποιού ή για κάποια περίοδο που δεν εργάζεται.

Ο υπερασπιστής των προσφύγων

Η ακτιβιστική δράση του Κούγκαν δεν περιορίζεται μόνο στο γεγονός ότι στάθηκε αφορμή για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των παιδιών που εργάζονται στη βιομηχανία του θεάματος. Ο Κούγκαν συνεργάστηκε με οργανώσεις της Εγγύς Ανατολής και υπερασπίστηκε τους Αρμένιους και Έλληνες πρόσφυγες και τους άπορους που προκάλεσε η Αρμενική Γενοκτονία.

Περιόδευσε σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη το 1924 σε μια “Παιδική Σταυροφορία” για να συγκεντρώσει χρήματα για ρούχα, τρόφιμα και άλλες πρώτες ανάγκες. Η σημερινή αξία της βοήθειας που προσέφερε ξεπερνά σε αξία τα 10 εκατομμύρια δολάρια. Για τη δράση του έλαβε ειδική τιμή από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ελλάδα και την Ιταλία. Στη βράβευση του στη Ρώμη παραβρέθηκε ακόμα και ο Πάπας.

Η μοίρα το έφερε έτσι ώστε και ο ίδιος ο Κούγκαν βίωσε τη φρίκη του πολέμου. Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στρατολογήθηκε στον στρατό των ΗΠΑ καθώς στα δέκα του είχε φοιτήσει στην Αστική Σχολή Ευελπίδων. Ο Κούγκαν ήταν παρών στον βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ, που σήμανε το τέλος της ουδετερότητας των ΗΠΑ στον πόλεμο.

Αργότερα, ζήτησε να γίνει πιλότος ανεμόπτερου. Μετά την εκπαίδευση του ακολούθησε εθελοντικά το σώμα των Κομάντο αέρος και συμμετείχε σε πολλές ριψοκίνδυνες αποστολές.

Μετά τον πόλεμο, ο Κούγκαν επέστρεψε στην υποκριτική και συμμετείχε σε πολλές τηλεοπτικές παραγωγές. Τελικά το 1964 ξεκίνησε μια διετή συνεργασία στο ABC ως ο Θείος Φέστερ της οικογένειας  Άνταμς.

Ο ρόλος του αυτός τον καθιέρωσε ξανά σε ώριμη πια ηλικία και τον έκανε πάλι διάσημο στο Χόλιγουντ. Παράλληλα το 1965 εμφανίστηκε στη κωμωδία του Έλβις ΠρίσλεΪ, «Κορίτσι Ευτυχισμένο», ως αξιωματικός της αστυνομίας.

Ο Κούγκαν έκανε τέσσερις γάμους. Στους πρώτους τρεις, που ήταν απανωτοί και σύντομοι, απέκτησε δυο παιδιά. Τελικά, το 1952 παντρεύτηκε τη χορεύτρια Δωροθέα Λάμφερ που παρέμεινε μαζί της πάνω από τριάντα χρόνια, μέχρι το θάνατό του.

Μαζί της έκανε ένα γιο που πέθανε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και μια κόρη.

Ο γιος της κόρης του, Κιθ, έγινε επίσης ηθοποιός. Συμμετείχε μάλιστα μαζί με τον παππού του σε ένα ντοκιμαντέρ «Τα παιδιά του Χόλιγουντ».

Ο Κούγκαν έπασχε από καρδιακή ανεπάρκεια και σε ηλικία 69 ετών πέθανε από καρδιακή προσβολή.

Ύστερα από δική του επιθυμία η κηδεία του ήταν ανοικτή για το κοινό.

Το όνομά του είναι χαραγμένο για πάντα σε ένα ειδικά αφιερωμένο αστέρι στο δρόμο της δόξας στο Χόλιγουντ. Δύο χρόνια μετά το θάνατο του παππού του ο Κιθ άλλαξε το επίθετο του από Μίτσελ σε Κούγκαν

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Μπάστερ Κίτον, ο μεγάλος κωμικός με το ανέκφραστο πρόσωπο. Ήταν ριψοκίνδυνος και έκανε επικίνδυνα ακροβατικά. Μίσησε τον ομιλούντα κινηματογράφο και χρεοκόπησε