Ο επιστήμονας που ανακάλυψε την αναισθησία για εξαγωγή δοντιών. Χλευάστηκε από μία παρεξήγηση και αναγκάστηκε να γίνει ο ίδιος πειραματόζωο. Αυτοκτόνησε χωρίς να αναγνωριστεί η συνεισφορά του

Ποιος δεν ανησυχεί πριν από μια επίσκεψη στον οδοντίατρο; Σκεφτείτε τους ασθενείς που έπρεπε να κάνουν εξαγωγή πριν ανακαλυφθεί η αναισθησία!Έτσι ήταν η χειρουργική πρακτική μέχρι και το 1844. Τότε ο Χόρας Γουέλς προέβη σε μια ανακάλυψη, που έμελλε να αλλάξει μια για πάντα όχι μόνο την ιατρική αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Το όνομα αυτής, αναισθησία.

Ο Γουέλς πειραματίστηκε πρώτα στον εαυτό του. Με τη βοήθεια ενός συνεργάτη του, πραγματοποίησε την πρώτη ανώδυνη εξαγωγή δοντιού. Το “μυστικό” υλικό ήταν το υποξείδιο του αζώτου ή αλλιώς “αέριο γέλιου”. Σύντομα, τα νέα διαδόθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο και οι χειρουργικές επεμβάσεις ακολούθησαν επιτυχώς τη μέθοδο Γουέλς.

Προσπαθώντας επίμονα, αλλά χωρίς επιτυχία, να αναγνωριστεί το επίτευγμά του, αυτοκτόνησε απογοητευμένος. Χρειάστηκε να περάσουν δεκαέξι χρόνια μετά τον θάνατό του, για να καρπωθεί την πατρότητα της σπουδαίας ανακάλυψής του.

Η στιγμή της σπουδαίας ανακάλυψης

Όλα ξεκίνησαν τις 11 Δεκεμβρίου 1844, όταν ο οδοντίατρος Χόρας Γουέλς με την σύζυγό του Ελίζαμπεθ παρευρέθηκαν σε μία από τις επιδείξεις του καθηγητή Κόλτον (Gardner Quincy Colton) σχετικά με τις ιδιότητες του υποξειδίου του αζώτου (Ν20). Το γνωστό σήμερα και ως “αέριο γέλιου”.

Διαβάστε ακόμα: Μαθήματα Ανατομίας. Οι πρώτοι Έλληνες φοιτητές εκπαιδεύονταν ακόμα και στα νεκροταφεία. Στο αμφιθέατρο της Πάδοβα λιποθυμούσαν και τους έπαιζαν μουσική

Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, ένας υπάλληλος ενός γειτονικού φαρμακείου, ο Σαμουέλ Κούλεϊ (Samuel A. Cooley), δέχτηκε να γίνει το “πειραματόζωο” του καθηγητή. Όσο ο Κούλεϊ ήταν υπό την επήρεια του εν λόγω “αερίου”, ο Κόλτον του χτυπούσε τα πόδια. Ο υπάλληλος δεν αντιδρούσε. Έδειχνε πως δεν πονάει. Μετά το τέλος της επίδειξης, δεν μπορούσε καν να θυμηθεί τι είχε συμβεί. Οι μώλωπες στα γόνατά του απέδειξαν ότι ο καθηγητής πράγματι τον χτυπούσε. Ο Γουέλς εντυπωσιασμένος, συνειδητοποίησε τις αναλγητικές ικανότητες του υποξειδίου του αζώτου και κάλεσε τον καθηγητή Κόλτον να τον επισκεφτεί στο ιατρείο του την επόμενη κιόλας ημέρα.

O οδοντίατρος Χόρας Γουέλς κατά την εξαγωγή δοντιού του. Ήταν η πρώτη δοκιμή επέμβασης υπό αναισθησία με υποξείδιο του αζώτου (Ν20) (Πηγή: Wikimediamtx Commons)

Πράγματι, ο Κόλτον έφτασε στο γραφείο του Γουέλς στο Χάρτφορντ μαζί με μια φιάλη ιλαρυντικού αερίου (Ν20). Ξεκίνησαν αμέσως τις δοκιμές.

Ο Γουέλς προθυμοποιήθηκε να γίνει αυτός το πειραματόζωο αυτή τη φορά. Εισέπνευσε το αέριο και αμέσως μετά ο συνεργάτης του και επίσης οδοντίατρος Τζον Ριγκς, προέβη σε εξαγωγή ενός από τους γόμφιους οδόντες του. Μόλις συνήλθε από την “νάρκωση” ο Γουέλς αναφώνησε, “δεν κατάλαβα τίποτα, παρά μόνο σαν να με τσίμπησε μια βελόνα”.

Τυπικά ο πρώτος γιατρός που καταγράφεται να κάνει εξαγωγή δοντιού με νάρκωση είναι ο Ριγκς, αν και ο πραγματικός ευεργέτης μας είναι ο “ασθενής” του.

Μία νέα εποχή ανέτειλε για την ιατρική.

Ο Γουέλς χλευάζεται

Ο δρ Χόρας Γουέλς εφάρμοσε την πρακτική αυτή σε 12 ασθενείς του. Όλες στέφθηκαν με επιτυχία. Έτσι, αποφάσισε να ταξιδέψει στη Βοστώνη, προκειμένου να επιδείξει την ανακάλυψή του. Η επιλογή της Βοστώνης δεν ήταν τυχαία. Αφενός, ήταν η πόλη που σπούδασε και που εργαζόταν ο μαθητής και συνεργάτης του, Γουίλιαμ Μόρτον, αφετέρου στο Χάρτφορντ, στην πόλη που διατηρούσε το ιατρείο του, δεν υπήρχε νοσοκομείο.

Ο οδοντίατρος που ανακάλυψε την αναισθησία, Χόρας Γουέλς (Πηγή Wikipedia)

Στις 20 Ιανουαρίου 1845, παρουσίασε την καινοτόμα μέθοδο αναισθησίας σε φοιτητές Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης. Για κακή του τύχη, όμως, το υποξείδιο του αζώτου χορηγήθηκε με λάθος τρόπο στον ασθενή, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να ουρλιάξει. Όλοι πίστεψαν ότι του είχε αφαιρέσει το δόντι χωρίς αναισθησία. Ο ίδιος ο ασθενής, όμως, δεν θυμόταν ούτε να πονάει ούτε ότι εξήχθη το δόντι του.

Παρ’όλα αυτά, μόλις ο ασθενής έβαλε τις φωνές, ακούστηκαν χλευασμοί και γιουχαρίσματα από το αμφιθέατρο. Οποιαδήποτε προσπάθεια εξήγησης του λάθους έπεφτε στο κενό. Μετά την αποτυχημένη επίδειξή του, ο Γουέλς επέστρεψε στο ιατρείο του στο Χάρτφορντ απογοητευμένος. Λέγεται ότι για ένα χρόνο είχε παρατήσει την οδοντιατρική και παρέπεμπε τους ασθενείς του στον συνεργάτη του, Τζον Ριγκς.

Η “διεκδίκηση” της αναισθησίας

Το 1846, ο πρώην μαθητής του Γουέλς διεκδίκησε την αναισθησία ως δική του ανακάλυψη. Σε συνεργασία με τον καθηγητή του Τσαρλς Τζάκσον (Charles Jackson) χρησιμοποιήσαν αιθέρα για την αναισθησία των ασθενών. Δύο χρόνια μετά την πρώτη επιτυχημένη επίδειξη του Γουέλς, στις 16 Οκτωβρίου 1846, ο Μόρτον εφάρμοσε την νέα του πρακτική και ο γιατρός – συνεργάτης του, δρ Warren, αφαίρεσε έναν όγκο από τον λαιμό ενός νεαρού άνδρα.

Στη συνέχεια ο Warren στράφηκε προς το έκπληκτο και σιωπηλό κοινό, που παρακολούθησε μια επώδυνη ιατρική πράξη να γίνεται ανώδυνα, αναφωνώντας: “Κύριοι, αυτό δεν είναι απάτη!“. Όπως ήταν φυσικό, τα νέα κυκλοφόρησαν γρήγορα σε όλο τον κόσμο. Στους επόμενους δύο μήνες, ο μεγαλύτερος χειρούργος της Αγγλίας ακρωτηρίασε το πόδι ενός ασθενούς όσο ο ίδιος βρισκόταν υπό αναισθησία με αιθέρα.

Την ίδια χρονιά, ο Γουέλς ταξίδεψε στην Ευρώπη και περισσότερο στη Γαλλία, προκειμένου να κάνει γνωστό το έργο του. Αρκετοί Γάλλοι επιστήμονες αναγνώρισαν τη σπουδαιότητα του ευρήματός του. Ωστόσο, όταν το κογκρέσο των ΗΠΑ κήρυξε την απονομή χρηματικού επάθλου δέκα χιλιάδων δολαρίων σε αυτόν που ανακάλυψε την αναισθησία, η εκλογή του Χόρας Γουέλς δεν ήταν αυτονόητη.

Μάλιστα αμφισβητήθηκε. Εκτός από τον Γουέλς διεκδίκησαν τον τίτλο, ο Γουίλιαμ Μόρτον και ο Τσαρλς Τζάκσον. Στη συνέχεια προστέθηκαν και άλλοι “φιλόδοξοι επιστήμονες”, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν έντονες διαμάχες που τελικά οδήγησαν στην απόσυρση της προσφοράς του Κογκρέσου.

Το τέλος

Τον Ιανουάριο του 1848, ο Γουέλς άφησε πίσω τη γυναίκα και τον γιο του και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Άρχισε να πειραματίζεται με αιθέρα και χλωροφόρμιο. Αυτό αποτέλεσε και την αρχή του τέλους του, καθώς σύντομα εθίστηκε στο χλωροφόρμιο και η διανοητική του κατάσταση άρχισε να μεταβάλλεται προς το χειρότερο.

O τάφος του οδοντίατρου Χόρας Γουέλς που ανακάλυψε την αναισθησία (Πηγή: Wikimediamtx Commons)

Διαβάστε ακόμα: Ανδρέας Βεσάλιος. Ο πατέρας της Ανατομίας έγινε καθηγητής στα 23 και πέθανε στη Ζάκυνθο. Εξέδωσε το πρώτο βιβλίο με ακριβείς απεικονίσεις του ανθρώπινου σώματος