Ο Ελληνικής καταγωγής Αμερικανός αξιωματικός που καλούσε ως εκφωνητής τους Ιάπωνες στη γλώσσα τους να παραδοθούν

Γράφει ο συνεργάτης μας, ιστορικός ερευνητής Στέφανος Μίλεσης

Ο Ελληνικής καταγωγής πλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ Ηλίας Ζαχαρίας ή καλύτερα Ellis Mark Zacharias έμεινε στην ιστορία από τις εκπομπές που πραγματοποίησε στην ιαπωνική γλώσσα περίπου προς το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι γονείς του ήταν Έλληνες που είχαν εγκατασταθεί στον Τζάκσοβιλ της Φλώριντας όπου είχε γεννηθεί και ο ίδιος την 1η Ιανουαρίου 1890. Από μικρός είχε νιώσει μια ακαταμάχητη έλξη για την ιαπωνική γλώσσα και πολιτισμό.

Η σταδιοδρομία του Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό

Κατετάγη στη Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ στην Αννάπολη του Μέριλαντ το 1908 και αποφοίτησε τον Ιούνιο του 1912. Κατά την διάρκεια της φοίτησής του παρακολούθησε επί δώδεκα συνεχής βραδιές την παράσταση της “Μαντάμ Μπάτερφλάϊ”.

Στην αρχή της σταδιοδρομίας του υπηρέτησε σε μάχιμες μονάδες, σε θωρηκτά και καταδρομικά ενώ κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο καταδρομικό USS Raleigh ως αξιωματικός μηχανικού και στο καταδρομικό USS Pittsburgh ως αξιωματικός πυροβολικού.

Η σχέση του με την Ιαπωνία

Όλα άρχισαν όταν το 1920 διορίστηκε Βοηθός Ναυτικός Ακόλουθος των ΗΠΑ στην Αμερικανική Πρεσβεία στο Τόκιο της Ιαπωνίας. Το 1923 συμμετείχε ενεργά στις προσπάθειες διάσωσης εξαιτίας του σεισμού που συνέβη στην Ιαπωνία την 1η Σεπτεμβρίου εκείνου του έτους.

Στην Ιαπωνία θα βρεθεί και πάλι το 1928 όπου υπηρέτησε ως Αναπληρωτής Ναυτικός Ακόλουθος κι αργότερα στο Τμήμα Άπω Ανατολής του Γραφείου Ναυτικών Πληροφοριών, στο Υπουργείο Ναυτικού της Ουάσιγκτον.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου υπηρέτησε ως Ναυτικός Βοηθός της Αυτού Αυτοκρατορικής Υψηλότητας, Πρίγκιπα Τακαμάτσου της Ιαπωνίας, αδελφού του Ιάπωνα Αυτοκράτορα Χιροχίτο.

Απέκτησε πολλές γνώσεις πάνω στη συμπεριφορά και στο χαρακτήρα των Ιαπώνων και όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος οι δεξιότητές του κρίθηκαν πολύτιμες

Ο ψυχολογικός πόλεμος του πληθυσμού της Ιαπωνίας

Τον Νοέμβριο του 1940, διοικούσε το βαρύ καταδρομικό USS Salt Lake City στον Ειρηνικό και ήταν μέλος μιας ομάδας εργασίας που επέστρεφε από το νησί Wake στη Χαβάη όταν οι Ιάπωνες επιτέθηκαν στο Περλ Χάρμπορ στις 7 Δεκεμβρίου 1941.

Έζησε από κοντά όλη την καταστροφική μανία της ιαπωνικής επιδρομής.

Τον Ιούνιο του 1945 τοποθετήθηκε στο Γραφείο Δημόσιας Πληροφόρησης του Υπουργείου Ναυτικού συμβάλλοντας από τη θέση αυτή στην επιτυχία του Προγράμματος Ψυχολογικού Πολέμου των ΗΠΑ εναντίον της Ιαπωνίας, το οποίο είχε ως στόχο να μειώσει το ηθικό του ιαπωνικού λαού.

Την περίοδο που μεσολάβησε από την πτώση του Βερολίνου μέχρι την ημέρα συνθηκολόγησης της Ιαπωνίας μιλούσε καθημερινά στο ραδιόφωνο στην ιαπωνική γλώσσα καλώντας τους να σταματήσουν τον πόλεμο που είχε ήδη κριθεί.

Οι εκπομπές του στην ιαπωνική γλώσσα ήταν τελείως διαφορετικές από εκπομπές που πραγματοποιούσαν οι ΗΠΑ για άλλες εχθρικές χώρες κι αυτό καθώς οι Ιάπωνες δεν ήθελαν να ακούσουν καν εκπομπές προερχόμενες από την Δύση θεωρώντας πως οι ξένοι δεν τους καταλάβαιναν ως λαό.

Μόνο ο Ζαχαρίας που γνώριζε άριστα την νοοτροπία τους και μπορούσε να τους μιλήσει και να τον ακούσουν!

Όταν η Ιαπωνία συνθηκολόγησε μετά τις ρίψεις των ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι κυκλοφόρησε γύρω από το όνομά του η φράση πως “Δύο ατομικές βόμβες και ο πλοίαρχος Ζαχαρίας οδήγησαν την Ιαπωνία στη συνθηκολόγηση”.

Η ζωή μετά την αποστρατεία του

Αποστρατεύτηκε από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ την 1η Νοεμβρίου 1946 με τον βαθμό του υποναυάρχου με 34 χρόνια συνεχούς ενεργού στρατιωτικής θητείας.

Μεταξύ των βραβείων και των παρασήμων του περιλαμβάνονται το Παράσημο της Λεγεώνας της Αξίας με δύο χρυσά αστέρια, το Μετάλλιο Μεξικανικής Υπηρεσίας, το Μετάλλιο Υπηρεσίας Γιανγκτσέ, το Μετάλλιο Εκστρατείας Ασίας-Ειρηνικού, το Μετάλλιο Αμερικανικής Εκστρατείας και το Μετάλλιο Νίκης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Μετά τη συνταξιοδότησή του, αφηγήθηκε το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ του NBC “Behind Closed Doors” που προβλήθηκε από το 1958 έως το 1959, καθώς και μια ραδιοφωνική σειρά “Secret Missions”, και τα δύο από τα οποία ήταν εμπνευσμένα από βιβλία που είχε γράψει.

Πέθανε από καρδιακή προσβολή στο σπίτι του στο Γουέστ Σπρίνγκφιλντ του Νιου Χάμσαϊρ σε ηλικία 71 ετών.