Πηγή | kathimerini
Η Μοσάντ, σύμφωνα με αναφορές στα διεθνή Μέσα, κατέστρωσε με χειρουργική ακρίβεια το σχέδιο με το οποίο πέτυχε το διπλό χτύπημα στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, «χτύπημα του αιώνα», όπως έχει χαρακτηριστεί. Κατασκεύασε και πούλησε (μέσω εταιρειών-βιτρινών) στον εχθρό το όπλο με το οποίο τελικά τον σκότωσε, απλές συσκευές για εσωτερική επικοινωνία, που στην πραγματικότητα ήταν δολοφονικές βόμβες.
Σύμφωνα με πράκτορες που έχουν μιλήσει ανώνυμα σε διεθνή Μέσα, η επιχείρηση σχεδιαζόταν επί μήνες, αν όχι χρόνια.
Δεν ήταν ένα «κλασικό σαμποτάζ», όπως αρχικά ειπώθηκε. Το Ισραήλ δεν χρειάστηκε να «πειράξει» τις συσκευές της Χεζμπολάχ. Απλώς τις κατασκεύασε στη βάση ενός σχεδίου που μοιάζει βγαλμένο από θρίλερ επιστημονικής φαντασίας.
«Χτίστηκε» πάνω στον φόβο της Χεζμπολάχ για τη χρήση προηγμένων ή «έξυπνων» συσκευών επικοινωνίας όπως τα κινητά, τα οποία εύκολα παρακολουθούνται και δίνουν πληροφορίες στις εχθρικές υπηρεσίες κατασκοπείας για τις επόμενες κινήσεις των μελών της.
Η Χεζμπολάχ επένδυσε σε βομβητές και σε άλλες απλές συσκευές, θεωρούμενες παρωχημένες τεχνολογικά. Η πληροφορία έφτασε στο Ισραήλ, το οποίο φέρεται εκτέλεσε το σχέδιο το οποίο βύθισε τον Λίβανο για δύο 24ωρα στο χάος.
Ημέρες χάους
Περισσότεροι από 30 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ χιλιάδες άλλοι ακρωτηριάστηκαν, έχασαν το ένα ή και τα δύο μάτια τους και υπέστησαν τραυματισμούς, πολλοί σοβαρούς, έπειτα από δύο γύρους εκρήξεων συσκευών επικοινωνίας σε ολόκληρο τον Λίβανο, προχθές Τρίτη και χθες Τετάρτη.
Κάποιοι από τους νεκρούς και τους τραυματίες ήταν μέλη της Χεζμπολάχ, όχι όμως όλοι – τέσσερα παιδιά έχασαν επίσης τη ζωή τους από τις εκρήξεις.
Κατά τον χθεσινό, δεύτερο γύρο των επιθέσεων, αυτή τη φορά μέσω ασυρμάτων-βομβών, σκοτώθηκαν 20 και τραυματίστηκαν τουλάχιστον 450 άνθρωποι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του Λιβάνου.
Το δεύτερο κύμα των εκρήξεων σημειώθηκε σε μεγάλο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί για τις κηδείες τεσσάρων θυμάτων της προηγούμενης ημέρας.
Ασθενοφόρα δυσκολεύονταν να προσεγγίσουν τους τραυματίες, ενώ οι παριστάμενοι έβλεπαν με τρόμο οποιονδήποτε χρησιμοποιούσε τηλέφωνο, σύμφωνα με αναφορές στο BBC.
Την Τρίτη, βομβητές άρχισαν να χτυπούν λίγο μετά τις 3.30 το απόγευμα στον Λίβανο, ειδοποιώντας τα μέλη της Χεζμπολάχ για μήνυμα από την ηγεσία.
Αλλά δεν ήταν η ηγεσία. Το μήνυμα είχε σταλεί από τον εχθρό και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ακολούθησαν εκρήξεις και κραυγές πόνου και πανικού σε δρόμους, καταστήματα και σπίτια σε ολόκληρο τον Λίβανο.
Μερικά γραμμάρια εκρηκτικής ύλης κρυμμένα στις συσκευές ήταν αρκετά για να ρίξουν ανθρώπους από μοτοσικλέτες, τη στιγμή που άλλοι κατέρρεαν σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα με καπνό να φαίνεται να βγαίνει από τις τσέπες τους, σύμφωνα με αναφορές.
Δύο εταιρείες με έδρα την Ταϊβάν και την Ουγγαρία κατηγορούνται ως υπεύθυνες για την κατασκευή των βομβητών, ωστόσο αμφότερες έχουν αρνηθεί οποιαδήποτε ευθύνη.
Το Ισραήλ ούτε επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε δικό του ρόλο στο χτύπημα. Ωστόσο, 12 νυν και πρώην αξιωματούχοι της άμυνας και των μυστικών υπηρεσιών του, που μίλησαν στους New York Times, λένε ότι οι Ισραηλινοί το ενορχήστρωσαν.
«Θάψτε τα κινητά σας»
Οι εκρήξεις βομβητών και γουόκι τόκι ήταν το τελευταίο χτύπημα σε μία δεκαετή σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Οι εντάσεις μεταξύ των δύο εχθρών κλιμακώθηκαν μετά την έναρξη του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Η εξελιγμένη τεχνολογία θεωρείται η «αχίλλειος πτέρνα» οργανώσεων που υποστηρίζονται από το Ιράν, όπως η Χεζμπολάχ. Το 2020, το Ισραήλ δολοφόνησε τον κορυφαίο πυρηνικό επιστήμονα του Ιράν χρησιμοποιώντας ρομπότ που ελεγχόταν εξ αποστάσεως μέσω δορυφόρου. Το Ισραήλ έχει επίσης επιχειρήσει να εμποδίσει την ανάπτυξη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος χρησιμοποιώντας μεθόδους χάκινγκ. Επιπλέον, έχει δολοφονήσει ανώτερα στελέχη της Χεζμπολάχ με στοχευμένα χτυπήματα.
Ο ηγέτης της οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, θεώρησε ότι εφόσον το Ισραήλ χρησιμοποιούσε προηγμένα τεχνολογικά μέσα, η Χεζμπολάχ θα έπρεπε να επιστρέψει στα παλιά για λόγους ασφαλείας. Ηταν ξεκάθαρο, είχε δηλώσει ο Νασράλα, ότι το Ισραήλ χρησιμοποιούσε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας για να εντοπίζει τις θέσεις των μελών της οργάνωσης.
«Με ρωτάτε πού είναι ο πράκτορας», είχε πει ο Νασράλα απευθυνόμενος στους οπαδούς του σε τηλεοπτικό του διάγγελμα τον Φεβρουάριο. «Σας λέω ότι πράκτορας είναι το τηλέφωνο στα χέρια σας, στα χέρια της γυναίκας σας και στα χέρια των παιδιών σας», είχε προσθέσει, τονίζοντας: «Θάψτε το, βάλτε το σε ένα σιδερένιο κουτί και κλειδώστε το».
Ο ίδιος πίεζε εδώ και χρόνια, ώστε η Χεζμπολάχ να επενδύσει σε βομβητές, οι οποίοι, παρά τις περιορισμένες δυνατότητές τους, μπορούσαν να λαμβάνουν δεδομένα χωρίς να προδίδουν την τοποθεσία του χρήστη ή άλλες κρίσιμες πληροφορίες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Οι αξιωματούχοι των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών είδαν μία «ευκαιρία».
Εταιρείες-φαντάσματα
Πριν ακόμη ο Νασράλα αποφασίσει να στραφεί σε ευρεία χρήση βομβητών, το Ισραήλ φαίνεται πως είχε εφαρμόσει σχέδιο για την ίδρυση εταιρείας-βιτρίνας που θα εμφανιζόταν ως διεθνής κατασκευαστής των εν λόγω συσκευών επικοινωνίας.
Η B.A.C. Consulting, εταιρεία με έδρα την Ουγγαρία, είχε συμβόλαιο για κατασκευή συσκευών για λογαριασμό της ταϊβανέζικης Gold Apollo. Στην πραγματικότητα, η λειτουργία τους ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο του ισραηλινού σχεδίου, σύμφωνα με τρεις αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών που επικαλούνται οι ΝΥΤ.
Οι ίδιοι ανέφεραν ακόμη ότι ιδρύθηκαν τουλάχιστον άλλες δύο εταιρείες-βιτρίνες για να καλύψουν την πραγματική ταυτότητα των κατασκευαστών των βομβητών, δηλαδή των στελεχών των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών.
Η B.A.C. συνεργαζόταν με μικρούς πελάτες, για λογαριασμό των οποίων κατασκεύαζε απλούς βομβητές. Ωστόσο, ο μοναδικός πελάτης που είχε σημασία ήταν η Χεζμπολάχ και για λογαριασμό της κατασκεύαζε βομβητές που δεν ήταν καθόλου απλοί και συνηθισμένοι. Παράγονταν ξεχωριστά και περιείχαν μπαταρίες με την εκρηκτική ύλη PETN, σύμφωνα με τους τρεις αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών που μίλησαν στους ΝΥΤ.
Οι βομβητές άρχισαν να αποστέλλονται στον Λίβανο το καλοκαίρι του 2022 σε μικρούς αριθμούς, αλλά η παραγωγή αυξήθηκε γρήγορα μετά την προειδοποίηση του Νασράλα για τα κινητά τηλέφωνα.
Κάποιοι από τους φόβους του Νασράλα υποκινήθηκαν από αναφορές ότι το Ισραήλ είχε αποκτήσει νέα μέσα για να χακάρει τηλέφωνα, ενεργοποιώντας από απόσταση μικρόφωνα και κάμερες για να κατασκοπεύει τους κατόχους τους.
Σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών, το Ισραήλ είχε επενδύσει εκατομμύρια για την ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας, και μεταξύ της Χεζμπολάχ και των συμμάχων της διαδόθηκε ότι καμία επικοινωνία μέσω κινητού τηλεφώνου -ακόμη και κρυπτογραφημένες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων- δεν ήταν πλέον ασφαλής.
Ο Νασράλα όχι μόνο απαγόρευσε τα κινητά τηλέφωνα στις συναντήσεις των στελεχών της Χεζμπολάχ, αλλά διέταξε να μην κοινοποιούνται ποτέ οι λεπτομέρειες των κινήσεων και των σχεδίων της οργάνωσης μέσω κινητών, ανέφεραν τρεις αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών.
Τα στελέχη της Χεζμπολάχ έπρεπε να φέρουν πάντα βομβητές και, σε περίπτωση πολέμου, οι συγκεκριμένες συσκευές θα χρησιμοποιούνταν για να καθοδηγούν τους μαχητές ως προς το πού να κινηθούν.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι αποστολές των βομβητών στον Λίβανο αυξήθηκαν, με χιλιάδες να φτάνουν στη χώρα και να διανέμονται σε στελέχη της Χεζμπολάχ και συνεργάτες τους, σύμφωνα με δύο Αμερικανούς αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών.
Πατώντας το «κουμπί»
Για τη Χεζμπολάχ, ήταν προληπτικό μέτρο άμυνας. Αντίθετα, στο Ισραήλ αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών αναφέρονταν στους βομβητές ως «κουμπιά» που επρόκειτο να πατηθούν όταν η συγκυρία θα είχε ωριμάσει.
Κάτι που, όπως φαίνεται, θεώρησαν ότι είχε συμβεί αυτή την εβδομάδα.
Μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας την Κυριακή, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε ότι θα έκανε ό,τι είναι απαραίτητο για να μπορέσουν οι περισσότεροι από 70.000 Ισραηλινοί που απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους, λόγω των συγκρούσεων με τη Χεζμπολάχ, να επιστρέψουν.
Δεν μπορούν να επιστρέψουν, ανέφερε ο Νετανιάχου, χωρίς «θεμελιώδη αλλαγή στην κατάσταση ασφαλείας στον Βορρά», σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου. Την Τρίτη δόθηκε η εντολή για την ενεργοποίηση των βομβητών.
Για να πυροδοτηθούν, σύμφωνα με αξιωματούχους των υπηρεσιών πληροφοριών και της άμυνας, το Ισραήλ ενεργοποίησε τους βομβητές. Ηχησαν, στέλνοντας μήνυμα στα αραβικά που φαινόταν να προέρχεται από την ανώτερη ηγεσία της Χεζμπολάχ.
Δευτερόλεπτα αργότερα, ο Λίβανος βυθιζόταν στο χάος με χιλιάδες τραυματίες να κατακλύζουν τα νοσοκομεία.
Στον νότιο Λίβανο, ένα νεαρό κορίτσι, η Φατιμά Αμπντουλάχ, είχε μόλις επιστρέψει στο σπίτι από την πρώτη ημέρα της τετάρτης δημοτικού όταν άκουσε τον βομβητή του πατέρα της να χτυπάει, ανέφερε η θεία της. Σήκωσε τη συσκευή για να του τη δώσει και την κρατούσε όταν εξερράγη, αφαιρώντας της τη ζωή. Η Φατιμά ήταν 9 ετών.
Με τη «βόμβα» στην τσέπη
Χθες, Τετάρτη, καθώς χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί στα νότια προάστια της Βηρυτού για την κηδεία δύο θυμάτων των εκρήξεων, ξέσπασε εκ νέου χάος και νέο κύμα εκρήξεων.
Πανικόβλητοι οι συγκεντρωμένοι έτρεξαν στους δρόμους και αναζήτησαν καταφύγιο στα γύρω κτίρια. Πολλοί φοβόντουσαν ότι το τηλέφωνό τους ή το τηλέφωνο κάποιου ατόμου κοντά τους θα μπορούσε να εκραγεί.
«Κλείστε το τηλέφωνό σας!» φώναζαν κάποιοι. «Βγάλτε την μπαταρία!», φώναζαν άλλοι, σύμφωνα με αναφορές. Σύντομα ακούστηκε κάποιος από μεγάφωνο να προτρέπει τον κόσμο στην κηδεία να κλείσει τις συσκευές του.
Το δεύτερο κύμα εκρήξεων εδραίωσε τον φόβο των Λιβανέζων ότι πλέον ζουν σε έναν κόσμο όπου οι συσκευές επικοινωνίας ενδέχεται να αποτελούν φονικό όπλο.
Το «παράθυρο»
Το πώς ακριβώς κατάφερε το Ισραήλ να φέρει σε πέρας την επιχείρηση -και αν αυτή έχει ολοκληρωθεί- παραμένει ασαφές.
Σύμβουλος της διεύθυνσης στρατιωτικών πληροφοριών του Ισραήλ και πρώην ανώτερος αξιωματούχος της Σιν Μπετ, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας της χώρας, ο οποίος μίλησε στην Washington Post, ανέφερε πάντως ότι από τη στιγμή που η προετοιμασία ενός τέτοιου σχεδίου έχει ολοκληρωθεί, ο χρόνος για δράση είναι περιορισμένος: «Αρκεί μόνο ένας για να καεί η επιχείρηση», όπως εξήγησε.
Αλλοι πρώην αξιωματούχοι των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών ανέφεραν επίσης ότι τέτοιες επιχειρήσεις που απαιτούν προετοιμασία μηνών, αν όχι ετών, έχουν σύντομη διάρκεια ζωής αφότου «τεθούν σε κίνηση». Στην περίπτωση των βομβητών-βομβών, η απόφαση της Χεζμπολάχ να στραφεί σε συσκευές χαμηλότερης τεχνολογίας, που θεωρούσε πιο ασφαλείς, θα μπουρούσε να έχει ημερομηνία λήξης. Πιθανώς αποτέλεσε «παράθυρο» ευκαιρίας για τις ισραηλινές υπηρεσίες, προτού η λιβανέζικη οργάνωση στραφεί ενδεχομένως σε άλλα μέσα εσωτερική επικοινωνίας.
Είναι ελάχιστος ο χρόνος μεταξύ σχεδιασμού και πατήματος κουμπιού, όπως αναφέρουν οι ειδικοί.
Γιατί τώρα
Σε κάθε περίπτωση, η επιχείρηση θα μπορούσε να αποτελέσει το «πρώτο σάλπισμα» σε μία σύγκρουση πλήρους κλίμακας, όπως σημειώνουν διεθνείς αναλυτές, ή προειδοποίηση προς τη Χεζμπολάχ για το πιθανό κόστος μιας τέτοιας αντιπαράθεσης.
«Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας φάσης του πολέμου», δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ απευθυνόμενος στον ισραηλινό στρατό χθες, από αεροπορική βάση στη Χάιφα, προσθέτοντας πως «το κέντρο βάρους κινείται προς τα βόρεια», στα σύνορα με τον Λίβανο.
Αν το Ισραήλ επιδιώκει να στείλει μήνυμα, το ερώτημα «γιατί τώρα;», αν πραγματικά ενδιαφέρεται να αποτρέψει έναν ευρύτερο πόλεμο, παραμένει.
Η τελευταία εβδομάδα ήταν ταραχώδης για την κυβέρνηση του Ισραήλ, καθώς πλήθυναν οι αναφορές ότι ο Νετανιάχου επιδιώκει να αντικαταστήσει τον Γκάλαντ έπειτα από μήνες τριβών σχετικά με την πολεμική στρατηγική και από εβδομάδες διαδηλώσεων με αίτημα τη συμφωνία για εκεχειρία και απελευθέρωση των ομήρων. Ο Γκάλαντ πίεσε δημόσια τον Νετανιάχου να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, γεγονός που θα επέτρεπε στον στρατό να στρέψει την πλήρη προσοχή του στον Λίβανο.
Oποιες και αν ήταν οι αρχικές προθέσεις του Ισραήλ πριν εξαπολύσει την επίθεση, η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει τώρα αυξανόμενη εσωτερική πίεση να εκμεταλλευτεί τη δυναμική και να χτυπήσει τη Χεζμπολάχ όσο αυτή είναι πεσμένη, ανέφεραν αναλυτές που επικαλείται η WP, αυξάνοντας σημαντικά το ρίσκο περιφερειακής κλιμάκωσης, παρά τις προσπάθειες της Δύσης.
Οπως ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Αντονι Μπλίνκεν, σχολιάζοντας το χτύπημα στη Χεζμπολάχ, «κάθε φορά που σημειώνεται πρόοδος, έρχεται ένα γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη διαπραγμάτευση για κατάπαυση πυρός». ΟΗΕ και Ε.Ε. καταδίκασαν επίσης την επίθεση με τους βομβητές εναντίον της Χεζμπολάχ.
Με πληροφορίες από New York Times, BBC, Washington Post, Times of Israe
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr