Ο χιονιάς του 1964 είχε 500 τραυματίες. Το πρωτοφανές μποτιλιάρισμα και οι συλλήψεις “δια άγριο χιονοπόλεμο” (φιλμ)

Το χιόνι σε πεδινές και αστικές περιοχές δεν είναι συχνό φαινόμενο και η εμφάνισή του δίνει χαρά σε μικρούς και μεγάλους. Όταν, όμως, η χιονόπτωση ξεπερνά τα συνήθη όρια, αρχίζουν τα προβλήματα. Κάτι τέτοιο συνέβη στην Αθήνα της δεκαετίας του ’60.

Ήταν 17 Ιανουαρίου 1964. Εκείνη την ημέρα, το χιόνι “σάρωνε” ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, επρόκειτο για ισχυρό πολικό αντικυκλώνα από τη Σιβηρία που έφτασε μέχρι τις ΗΠΑ.

Χαρακτηρίστηκε ως “ο σφοδρότερος χειμών τού αιώνος“. Σε πόλεις της περιφέρειας, όπως τα Τρίκαλα και η Ορεστιάδα η θερμοκρασία έφτασε τους -13 και -11 βαθμούς Κελσίου αντίστοιχα.

Η χαρά του χιονοπόλεμου

Οι εφημερίδες της εποχής περιέγραφαν ότι “εικοσιδύο χρόνια είχαν αι Αθήναι να ιδούν χιόνι […] Η πρωτεύουσα εγνώρισεν ασυνήθη δι’ αυτήν θεάματα“.

Στις πλατείες Συντάγματος και Ομόνοιας το χιόνι έφτασε τα 30 εκατοστά και σε άλλες περιοχές τα 40, ανέφεραν τα δημοσιεύματα.

Τα δέντρα, οι δρόμοι, τα αυτοκίνητα, οι ταράτσες των πολυκατοικιών και τα δημόσια κτίρια σκεπάστηκαν από χιόνι. Μικροί και μεγάλοι βγήκαν σε κεντρικούς δρόμους, και στην Πανεπιστημίου έπαιξαν χιονοπόλεμο. Η θερμοκρασία δεν ξεπερνούσε τους 0 βαθμούς.

Οι αστικές συγκοινωνίες διέκοψαν τα δρομολόγιά τους, τα οικοδομικά, οδικά και υπαίθρια έργα σταμάτησαν και οι διάδρομοι του αεροδρομίου πάγωσαν, ανέφερε το ρεπορτάζ.

Τα καταστήματα και τα γραφεία λειτουργούσαν με το μισό προσωπικό και τα σχολεία έκλεισαν. Τα μέτρα της τροχαίας “απεθάρρυναν όσους είχαν την πρόθεσιν να μεταβάλουν εις διασκέδασιν” την επιδρομή του χιονιά.

Όμως, οι πιο τολμηροί αψήφησαν τις εντολές, για να απολαύσουν το σπάνιο για τα δεδομένα της περιοχής καιρικό φαινόμενο.

Η αστυνομία δέχθηκε κλήσεις για νεαρά άτομα που πετούσαν χιονόμπαλες σε γυναίκες, παίζοντας με τα όρια του νόμου 4000 περί τεντιμποϊσμού. Δεν επενέβη για να μην “χαλάσει” το έθιμο του χιονοπόλεμου.

Στη συμβολή των οδών Ιπποκράτους και Ακαδημίας, η αστυνομία επενέβη για να διαλύσει ομάδα 200 ατόμων, κυρίως φοιτητών, διότι “επεδίδοντο εις άγριον χιονοπόλεμον“.

Δείτε χαρακτηριστικά πλάνα της χιονισμένης Αθήνας του 1964 στο παρακάτω έγχρωμο βουβό φιλμ. Αναρτήθηκε από το ψηφιακό αποθετήριο ερασιτεχνικών φιλμ Aylon Film Archives:

Δεν ήταν όλα ρόδινα

Εκτός από χαρά, ξεγνοιασιά και όρεξη για παιχνίδι, ο χιονιάς δημιούργησε πολυεπίπεδα προβλήματα.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του Τύπου, 145 άτομα γλίστρησαν στους ολισθηρούς δρόμους και μεταφέρθηκαν στο σταθμό πρώτων βοηθειών με μώλωπες, κατάγματα, εξαρθρώσεις και διασείσεις.

Ανάμεσά τους βρέθηκε ένας αστυνομικός της τροχαίας που έπεσε και χτύπησε σοβαρά στο κεφάλι στην πλατεία Κολωνακίου.

Η “λευκή θεομηνία”, όπως αποκαλέστηκε ο χιονιάς του 1964, ανέβασε τον αριθμό των τραυματιών σε 500 άτομα, σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νέα“. Πολλοί διακομίστηκαν στα εφημερεύοντα νοσοκομεία “Αρεταίειο” και “Τζάνειο”.

Στο “Αρεταίειο”, που είχε “βουλιάξει” από τα επείγοντα περιστατικά, τα καλοριφέρ έκλεισαν το βράδυ για λόγους οικονομίας “με συνέπεια να ξεπαγιάσουν ασθενείς και προσωπικό“.

Εκατοντάδες συγκρούσεις μεταξύ αυτοκινήτων σημειώθηκαν, ενώ αφθονούσαν οι καβγάδες ανάμεσα σε οδηγούς ταξί και επιβάτες που ήθελαν να γυρίσουν στο σπίτι τους και δεν μπορούσαν. Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που δεν κράτησαν την ψυχραιμία τους και όρμησαν στα ταξί.

Στις 22 Ιανουαρίου, ο χιονιάς είχε πλέον κοπάσει, όχι, όμως, και οι επιπτώσεις του. Ένας 64χρονος οδηγός ταξί στην Αθήνα πέθανε από καρδιακή προσβολή λόγω του ψύχους.

Στην υπόλοιπη Ελλάδα, τα προβλήματα δεν έλειψαν. 20 χωριά του νομού Ευρυτανίας αποκλείστηκαν από το χιόνι. Ένας 84χρονος πέθανε από το ψύχος στο χωράφι του και ένας 35χρονος στην Κόρινθο καταπλακώθηκε από το χιόνι που έπεσε από τη σκεπή του σπιτιού του.

Ελικόπτερο της Αμερικανικής Αεροπορίας που προσγειώθηκε απότομα στο Λαγονήσι υπέστη ζημιές, αλλά δεν υπήρξαν τραυματισμοί επιβατών.

Ακόμη, το αυτοκίνητο που μετέφερε τον υπηρεσιακό Υπουργό Παιδείας, Γεώργιο Κορμούλη εγκλωβίστηκε για μια ώρα στην Κρήτη.

Αν και “πρωτοφανής”, ο χιονιάς του 1964 δεν ήταν ο πρώτος που είχε γνωρίσει η Αθήνα τον 20ο αιώνα. Παρόμοιες χιονοπτώσεις σημειώθηκαν το Φεβρουάριο του 1934, την πρωτοχρονιά του 1942 και το 1957.