Ο ασθενής στη φωτογραφία είναι ο πρώτος που υπεβλήθη σε μεταμόσχευση καρδιάς. Έζησε 18 μέρες. Όμως ο τολμηρός χειρουργός Κ. Μπαρνάρντ άλλαξε την ιστορία της ιατρικής

Στη φωτογραφία απεικονίζεται ο ασθενής Λουίς Γουασκάνσκι, ο πρώτος ασθενής που υπεβλήθη σε μεταμόσχευσης καρδιάς από τον καρδιοχειρουργό Κριστιάν Μπαρνάρντ, στις 3 Δεκεμβρίου 1967.

Ο 54χρονος τότε ασθενής έπασχε από βαριά καρδιοπάθεια και ήταν και διαβητικός. Η καρδιά του ήταν έτοιμη να τον προδώσει όταν ο Μπαρνάρντ του πρότεινε τη μόνη λύση: τη μεταμόσχευση. Η επέμβαση έγινε με την καρδιά μιας 18χρονης που σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα.

Η ιστορική εγχείρηση άρχισε στη μία μετά τα μεσάνυχτα από εικοσαμελή ομάδα γιατρών και νοσηλευτών, με τον Μπάρναρντ να εκτελεί προσωπικά τη μεταμόσχευση. Χαράματα της Κυριακής 3 Δεκεμβρίου, έπειτα από πολλές περιπέτειες και ασύλληπτα προβλήματα, ο Μπάρναντ δέχτηκε το θερμό φιλί της προϊσταμένης: τα είχαν καταφέρει. Η φωτογραφία τραβήχτηκε τρεις μέρες μετά την επέμβαση.

Δυστυχώς ο ασθενής κατάφερε να ζήσει 18 ημέρες και πέθανε από πνευμονία, εξαιτίας των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων που έπαιρνε για να μην απορρίψει το μόσχευμα. Τραγική ειρωνεία ήταν ότι η νέα του καρδιά, χτυπούσε κανονικά μέχρι την τελευταία στιγμή.

Όταν πολλοί χειρουργοί, απογοητευμένοι από τα φτωχά αποτελέσματα, εγκατέλειπαν τις προσπάθειες, ο Μπαρνάρντ επέμενε.

Το 1968 έκανε την επόμενη μεταμόσχευση καρδιάς και ο ασθενής αυτή τη φορά έζησε 19 μήνες.

Ένα χρόνο αργότερα η Ντόροθυ Φίσερ έγινε η πρώτη μαύρη γυναίκα στην οποία μεταμοσχεύθηκε καρδιά. Έζησε 12 χρόνια και 6 μήνες. Δύο χρόνια αργότερα, το 1971, η μεταμόσχευση καρδιάς στον Ντιρκ Βαν Ζιλ τον οδήγησε σε επιβίωση 23 χρόνων.

Κλείνοντας όλα τα στόματα των επικριτών του, ο Μπάρναρντ έγραψε πραγματικά χρυσές σελίδες στα ιατρικά χρονικά.

Εφτά χρόνια μετά τη μνημειώδη πρώτη μεταμόσχευση, έγραψε για άλλη μια φορά ιατρικό ρεκόρ όταν πραγματοποίησε την πρώτη διπλή μεταμόσχευση καρδιάς στις 25 Νοεμβρίου 1974.

Αυτή τη φορά αφαίρεσε μόνο το πάσχον τμήμα της καρδιάς του 58χρονου Ιβάν Τέιλορ, το οποίο αντικατέστησε με το αντίστοιχο τμήμα της καρδιάς ενός κλινικά νεκρού 10χρονου.

Ο θάνατος του αδελφού του από καρδιά

Ο Κριστιάν Μπαρνάρντ γεννήθηκε και μεγάλωσε σε πόλη της Νότιας Αφρικής.  Ένας από τους 4 αδελφούς του πέθανε σε ηλικία 5 χρόνων από καρδιά.

Όταν τελείωσε το σχολείο σπούδασε ιατρική στο Κέιπ Τάουν.

Μετά έκανε την ειδικότητα του στο Γκρόοτε Σουρ όπου παρέμεινε μέχρι το 1956 ως ειδικευμένος γιατρός.

Τότε πήρε υποτροφία για διδακτορικό σε πανεπιστημιακή σχολή της Μινεσότας στην Αμερική, όπου έμεινε για δύο χρόνια.

Έπειτα επέστρεψε και πάλι στη Νότια Αφρική όπου άρχισε να αποκτά τη φήμη του «γιατρού με τα χρυσά χέρια».

Εισήγαγε την εγχείριση ανοιχτής καρδιάς, σχεδιάζοντας τεχνητές βαλβίδες για την ανθρώπινη καρδιά και έκανε αμέτρητες πετυχημένες μεταμοσχεύσεις καρδιάς σε ζώα και κυρίως σε σκυλιά.

Έπειτα από μια δεκαετία περίπου κατόρθωσε το “ακατόρθωτο” για την εποχή, την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Τα επιτεύγματά του στην καρδιοχειρουργική του έφεραν επαίνους και τιμές από ιατρικούς συλλόγους, πανεπιστήμια, φιλανθρωπικά ιδρύματα και κυβερνήσεις κρατών, αλλά και πληθώρα σπουδαίων βραβείων.

«Η μεταμόσχευση καρδιάς δεν ήταν και τόσο μεγάλο πράγμα χειρουργικά. Το σημαντικό είναι ότι ήμουν διατεθειμένος να πάρω το ρίσκο.

Η φιλοσοφία μου είναι ότι το μεγαλύτερο ρίσκο στη ζωή είναι να μην παίρνεις ρίσκα», είχε πει χαρακτηριστικά στην τελευταία του συνέντευξη στο περιοδικό «Time».

Οι επιστήμονες αφιερώνουν πολλές ώρες στα εργαστήρια, τις έρευνες και τις μελέτες προκειμένου να βρουν ένα διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των μέχρι τώρα δεδομένων, ο οποίος θα μπορούσε να βοηθήσει το κοινωνικό σύνολο.

Ο Θανάσης Δρίτσας, ο οποίος είναι καρδιολόγος, συνθέτης και συγγραφέας χρησιμοποιεί τη μουσική ως θεραπευτικό μέσο στους ασθενείς και είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ως πρωτοπόρος για την κλινική και ερευνητική του δραστηριότητα.

Στο 8ο επεισόδιο της νέας σειράς ντοκιμαντέρ της COSMOTE TV “Φάροι», η οποία προβάλλει απλούς, καθημερινούς Έλληνες, που αποτελούν φωτεινά παραδείγματα, ο Θανάσης Δρίτσας και ο νευροεπιστήμονας, Ιωάννης Γούσιας μιλούν για τους στόχους τους.

Ο Ιωάννης Γούσιας στα 27 του χρόνια, αναγνωρίστηκε διεθνώς, ως ιδιοφυΐα της δεκαετίας, και σε ηλικία 29 ετών κέρδισε το βραβείο Νομπελίνι, το μικρό Νόμπελ για νέους επιστήμονες.

Πηγή έμπνευσής του είναι ο μικρότερος αδελφός του, ο οποίος γεννήθηκε πρόωρα, δεν οξυγονώθηκε και παρουσιάζει νοητική υστέρηση.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκπομπή «Φάροι» την Κυριακή 2 Απριλίου στις 23:00 στο κανάλι COSMOTE HISTORY.

Αρχική εικόνα: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το αμφιλεγόμενο νόμπελ ιατρικής που δόθηκε στον ψυχίατρο που εφάρμοσε τη λοβοτομή. Τα διάσημα θύματά του. Γιατί το ίδρυμα Νόμπελ αρνείται να το αποσύρει