Ο αμερικανός φαντάρος ποζάρει χαμογελαστός φορώντας στο κεφάλι του ένα από τα σημαντικότερα γερμανικά κειμήλια. Ποιο είναι;

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Το αυτοκρατορικό στέμμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με το χαρακτηριστικό οκταγωνικό σχήμα, ήταν το στέμμα της στέψης του αυτοκράτορα, από τα τέλη του 10ου αιώνα μέχρι τη διάλυση της αυτοκρατορίας το 1806. Πώς βρέθηκε στο κεφάλι ενός απλού αμερικανού στρατιώτη που διασκέδαζε φορώντας το;

Αυτοκρατορικό στέμμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Το στέμμα των οκτώ αρθρωτών χρυσών πλακών κατασκευάστηκε πιθανότατα σε εργαστήριο κάποιας πόλης της δυτικής Γερμανίας για τη στέψη του Όθωνα Α’ ως αυτοκράτορα το 962. Στα χρόνια που ήταν αυτοκράτορας ο Κόνραδος Β΄, μεταξύ 1027 και 1039, φαίνεται ότι υπήρξαν κάποιες διακοσμητικές προσθήκες στο στέμμα.

Τους πρώτους αιώνες μετά την κατασκευή του, το αυτοκρατορικό στέμμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας φυλασσόταν σε διάφορες γερμανικές πόλεις.

Το 1349, ο αυτοκράτορας Κάρολος Δ΄ το μετέφερε στο Κάστρο Καρλστάιν κοντά στην Πράγα, το οποίο μόλις είχε κατασκευάσει για αυτόν τον σκοπό. Το 1424, εξαιτίας πολέμου στη Βοημία, ο αυτοκράτορας Σιγισμούνδος διέταξε το στέμμα και τα άλλα αυτοκρατορικά κειμήλια να μεταφερθούν σε ασφαλέστερη γερμανική περιοχή. Τελικά κατέληξαν στη Νυρεμβέργη που ήταν τότε σπουδαία εμπορική πόλη. Εκεί παρέμειναν για σχεδόν 500 χρόνια.

Στη Βιέννη

Στα τέλη του 18^ου αιώνα τα στρατεύματα της Γαλλίας. απειλούσαν τα γερμανικά κρατίδια. Για το λόγο αυτό το στέμμα μεταφέρθηκε για ασφάλεια στο Αβαείο του Αγίου Έμεραμ στο Ρέγκενσμπουργκ και από εκεί το 1800 στην αυτοκρατορική πρωτεύουσα στη Βιέννη.

Σε αυτή την πόλη, στις 6 Αυγούστου 1806 καταργήθηκε επίσημα η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο Φραγκίσκος Β΄ των Αψβούργων παραιτήθηκε από το αξίωμα του αυτοκράτορα, αν και διατήρησε το αξίωμα του αυτοκράτορα της Αυστρίας και του βασιλιά της Ουγγαρίας και της Βοημίας. Ο Φραγκίσκος ήταν ο τελευταίος μονάρχης που στέφθηκε αυτοκράτορας με το συγκεκριμένο στέμμα.

Αν και δεν χρησιμοποιούνταν πια, το στέμμα συνέχισε να είναι ένα από τα πιο ιστορικά και ιερά κειμήλια του γερμανικού λαού.

Οι ναζί και το στέμμα

Το στέμμα και τα άλλα σύμβολα της εξουσίας του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας παρέμειναν στη Βιέννη μέχρι την ένωση (Anschluss) με τη ναζιστική Γερμανία το Μάρτιο του 1938. Τότε μεταφέρθηκαν στη Νυρεμβέργη σε μία προσπάθεια των ναζί να αναδείξουν την αγαπημένη τους πόλη σε επίκεντρο των αρχαίων γερμανικών παραδόσεων.

Κατά τη διάρκεια του Β’  Παγκοσμίου Πολέμου το στέμμα φυλασσόταν σ’ ένα υπόγειο θησαυροφυλάκιο του Κάστρου της Νυρεμβέργης. Έτσι γλύτωσε την καταστροφή από τους συμμαχικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς.

Λίγο πριν το τέλος του πολέμου οι Γερμανοί έκρυψαν το στέμμα μαζί με άλλα πολύτιμα αντικείμενα στο σπήλαιο του Σίγκαν. Εκεί το βρήκαν οι Αμερικανοί στρατιώτες στις αρχές Απριλίου 1945 που είχαν εισβάλει και προήλαυναν όλο και βαθύτερα στη χώρα.

Ο Αμερικανός φαντάρος “στέφεται αυτοκράτορας”….

Ένας απ’ αυτούς, ο Ιβάν Μπάμποκ, το φόρεσε στο κεφάλι του και πόζαρε σ’ ένα πολεμικό φωτογράφο. Έτσι ένα από ιερότερα γερμανικά κειμήλια στόλισε για λίγο το κεφάλι ενός Αμερικανού φαντάρου, ο οποίος ταυτόχρονα κάπνιζε ένα τσιγάρο και χαμογελούσε ειρωνικά.

Ο Μπάμποκ αργότερα είπε ότι τότε κατάλαβε ότι η Γερμανία είχε χάσει τον πόλεμο. Πράγματι ένα μήνα αργότερα παραδόθηκε άνευ όρων στους Σύμμαχους.

Το 1946 οι Αμερικανοί επέστρεψαν το αυτοκρατορικό στέμμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στη Βιέννη που τότε ήταν υπό την κατοχή των Συμμάχων. Ήταν ένας τρόπος να καλοπιάσουν τους Αυστριακούς, για να παραμείνουν στη δυτικό κόσμο.

Σήμερα το στέμμα φυλάσσεται στο Αυτοκρατορικό Θησαυροφυλάκιο (Kaiserliche Schatzkammer) στα ανάκτορα του Χόφμπουργκ στο κέντρο της Βιέννης.