Ο αγώνας για το ποιος θα φτιάξει το πιο πρακτικό ανοιχτήρι για κονσέρβες. Η κονσερβοποίηση πάντως είναι “παιδί” της γαλλικής επανάστασης

Μία συνέπεια της γαλλικής επανάστασης ήταν ότι η Γαλλία βρέθηκε σε εμπόλεμη κατάσταση σχεδόν με όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Η γαλλική κυβέρνηση πρόσφερε αμοιβή σε όποιον εφευρέτη μπορούσε να επινοήσει καλύτερο τρόπο συντήρησης τροφίμων, που θα επέτρεπε τον εφοδιασμό του στρατού στις εκστρατείες.

Πέρασαν περισσότερα από δέκα χρόνια με διάφορα πειράματα, ώσπου τελικά ο παριζιάνος ποτοποιός και σεφ Νικολά Απέρ κέρδισε το 1809 το έπαθλο που ήταν 12 χιλιάδες φράγκα, παρουσιάζοντας τη διαδικασία που σήμερα ονομάζουμε κονσερβοποίηση.

Τα τρόφιμα σφραγίζονταν μέσα σε φιάλες σαμπάνιας, τις οποίες θέρμαιναν στη συνέχεια μέσα σε βραστό νερό. Η θερμοκρασία σκότωνε τα μικρόβια, αλλά ο Απέρ δεν το γνώριζε αυτό. Ήξερε απλώς ότι η μέθοδος λειτουργούσε. Τα τρόφιμα μεταφέρονταν εύκολα και μπορούσαν να διατηρηθούν επί μήνες ή και χρόνια. Ο Άπερ άνοιξε την πρώτη κονσερβοποιία του κόσμου, αν και αρχικά χρησιμοποιούσε φιάλες, το 1804, η οποία λειτούργησε για περισσότερο από έναν αιώνα. Εφηύρε επίσης τον κύβο από ζωμό σούπας.

Ο Πίτερ Ντιράν δανείστηκε την ιδέα και πήρε την ευρεσιτεχνία, αλλά έκανε μία αξιόλογη βελτίωση. Χρησιμοποίησε μεταλλικά δοχεία. Πολύ σύντομα άνοιξε και η πρώτη κονσερβοποιία στην Αγγλία, που σφράγιζε τρόφιμα σε τενεκεδένια δοχεία από επικασσιτερωμένο χάλυβα. Αυτά τα δοχεία ονομάστηκαν κονσέρβες.

Για να ανοίξουν οι κονσέρβες συνήθως χρησιμοποιούσαν μαχαίρια και σφυριά, μέχρι που εφευρέθηκε το πρώτο ανοιχτήρι το 1858. Η πρώτη ευρεσιτεχνία για ανοιχτήρι κονσέρβας στον κόσμο αποδίδεται στον Έζρα Γουόρνερ από το Γουοτερμπέρι του Κονέκτικατ. Το ονόμασε “συσκευή για το άνοιγμα κονσερβών”.

Η ανάγκη να εφευρεθεί ένα καλύτερο ανοιχτήρι παρέμενε όμως ισχυρή. Κυριολεκτικά εκατοντάδες ιδέες έχουν πάρει από τότε ευρεσιτεχνίες για συσκευές που θα εκπληρώνουν αυτή τη φαινομενικά απλή αποστολή.

Σήμερα η λύση έχει δοθεί με τον μηχανισμό που αφαιρεί το καπάκι πιέζοντας με τον αντίχειρα προς το περιεχόμενο της κονσέρβας. ΕΝδεχομένως, στο μέλλον να βρεθεί κάτι ακόμη πιο πρακτικό.

Πηγή: Συναρπαστικές επιστημονικές  ιστορίες που δεν ειπώθηκαν ποτέ, του Rick Bayer, εκδόσεις Κλειδάριθμος

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Τα αναψυκτικά με ανθρακικό πωλούνταν σε φαρμακεία ως τονωτικά. Πότε βαφτίστηκε το νερό με τις φυσαλίδες «σόδα» και ποιος ήταν μακρινός πρόγονος των αναψυκτικών στο Παρίσι του 1767