Ο άδοξος έρωτας της Μαντώς Μαυρογένους με τον Δημήτριο Υψηλάντη. Πως κατάφερε να τους χωρίσει ο Κωλέττης για πολιτικούς λόγους. Το δραματικό τέλος στην Μηχανή του Χρόνου

Η Μαντώ Μαυρογένους και ο Δημήτριος Υψηλάντης γνωρίστηκαν στα χρόνια της επανάστασης στο Ναύπλιο το 1823. Ανάμεσά τους αναπτύχθηκε ένας δυνατός έρωτας.

Η Μαντώ Μαυρογένους γεννήθηκε στην Τεργέστη. Καταγόταν από αριστοκρατική Φαναριώτικη οικογένεια και έλαβε εξαιρετική μόρφωση. Ήταν η εποχή που στην Ευρώπη κυριαρχούσε ο διαφωτισμός και τα εθνικο-απελευθερωτικά κινήματα και η Μαντώ επηρεάστηκε βαθύτατα. Πριν ακόμα ξεσπάσει η επανάσταση, εγκαταστάθηκε στην Τήνο, όπου ζούσε ο θείος της, ο ιερέας Νικόλαος Μαύρος που ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας.

Στην επανάσταση, συμμετείχε με όποιον τρόπο μπορούσε. Επάνδρωσε πλοία, εξόπλισε πολεμιστές, χρηματοδότησε εκστρατείες στη Σάμο, στη Χίο και στην Πελοπόννησο. Πάντα φρόντιζε να δίνει χρήματα και στις οικογένειες των αγωνιστών που έλειπαν στον πόλεμο, έτσι ώστε οι γυναίκες και τα παιδιά τους να μπορούν να ζήσουν.

Η παιδεία και η ευρωπαϊκή κουλτούρα την βοήθησαν να αναδείξει την ελληνική επανάσταση στο εξωτερικό. Έστειλε επιστολές στις γυναίκες της Αγγλίας και της Γαλλίας, ζητώντας τους να ενισχύσουν τον αγώνα των Ελλήνων. Έγραφε χαρακτηριστικά: «λαχταρώ μια νύχτα μάχης όπως εσείς λαχταράτε μια νύχτα χορού». Οι Ευρωπαίοι εντυπωσιάστηκαν από την ευγλωττία, το πάθος και τον πατριωτισμό της νεαρής Μαντώς.

Ο έρωτας της Μαντώς και του Υψηλάντη στο Ναύπλιο

Ο Δημήτριος Υψηλάντης ήταν ο αδερφός και εκπρόσωπος του Αλέξανδρου, του αρχηγού της Φιλικής Εταιρείας. Ήταν 27 ετών και η Μαντώ 24.

Δεν ταίριαζαν όμως μόνο στην ηλικία, αλλά και στην αρχοντική καταγωγή, την καλλιέργεια και τον πατριωτισμό. Ερωτεύτηκαν και δεν έκρυψαν καθόλου τα συναισθήματά τους. Η Μαντώ κοιμόταν στη σκηνή του που βρισκόταν μέσα στο ελληνικό στρατόπεδο και περπατούσε δίπλα του στον δρόμο.

Η συμπεριφορά τους προκάλεσε αντιδράσεις στο Ναύπλιο, καθώς δεν συνήθιζαν ανύπαντρα ζευγάρια να εκδηλώνουν τόσο εμφανώς τον έρωτά τους.

Ακόμα πιο προκλητικό θεωρήθηκε το γεγονός ότι το σπίτι της Μαντώς ήταν ακριβώς απέναντι από το σπίτι του Δημήτριου Υψηλάντη.

Η σχέση τους διευκολύνθηκε από αυτό, αλλά όχι και η αποδοχή της σχέσης του από τον κόσμο.

Η Μαντώ στιγματίστηκε ως η ερωμένη του Υψηλάντη και το σπίτι της λεηλατήθηκε δύο φορές. Την πρώτη φορά από στρατιώτες που έκαναν πλιάτσικο, ενώ τη δεύτερη φορά, καταπατήθηκε από τον βουλευτή του Ναυπλίου, Σπυρίδωνα Παπαλεξόπουλο. Η Μαντώ αντιλήφθηκε το πρόβλημα και ζήτησε από τον Υψηλάντη να την παντρευτεί. Βρίσκονταν όμως ακόμα στα μέσα του πολέμου και ο χρόνος δεν ήταν κατάλληλος. Γι’ αυτό, αντί για γάμο, ο Υψηλάντης συνέταξε ένα έγγραφο που της υποσχόταν ότι θα παντρευτούν, μόλις τελείωνε η επανάσταση. Η Μαντώ ικανοποιήθηκε από την κίνησή του και όλα έδειχνε πως η σχέση τους θα έφτανε μέχρι τον γάμο, αν δεν εμπλεκόταν Ιωάννης Κωλέττης.

Η αντίδραση του Κωλέττη για τα «φουστάνια μιας Μυκονιάτισσας»

Ο Ιωάννης Κωλέττης εκπροσωπούσε τα γαλλικά συμφέροντα και θεώρησε ότι η σχέση των δύο νέων μπορούσε να απειλήσει τη θέση του. Η Μαντώ και ο Υψηλάντης, εκτός από λαοφιλείς, ήταν και ρωσόφιλοι, δηλαδή πολιτικοί αντίπαλοι του ίδιου. Έκρινε ότι ο χωρισμός του θα ωφελούσε τα δικά του συμφέροντα, γι’ αυτό φρόντισε να μπει ανάμεσά τους. Διέδωσε ψευδώς ότι η Μαντώ απατούσε τον Υψηλάντη με τον Βρετανό Έντουαρντ Μπλακέρ, που βρισκόταν στην Ελλάδα ως υπεύθυνος του αγγλικού δανείου.

Αφού έγινε μία πρώτη ρήξη, φρόντισε να απομακρύνει τη Μαντώ από το Ναύπλιο, οργανώνοντας την απαγωγή της και τη μεταφορά της στις Κυκλάδες.

Απέτρεψε τον Υψηλάντη από το να πάει στη Μύκονο να τη βρει, λέγοντας του ότι δεν άρμοζε σε έναν στρατάρχη να τρέχει πίσω από τα «φουστάνια μιας Μυκονιάτισσας». Το σχέδιό του ολοκληρώθηκε, όταν έπεισε τη Μαντώ ότι η παρουσία της στο Ναύπλιο θα τάραζε τον Υψηλάντη και θα επιδείνωνε την υγεία του, που ήταν πολύ ευαίσθητη. Η Μαντώ αποφάσισε να απομακρυνθεί, για να μην ριψοκινδυνέψει την υγεία του αγαπημένου της και αυτό ήταν το τέλος της σχέσης τους.

Η Μαντώ προσπάθησε να αποβάλλει το στίγμα της ερωμένης, χρησιμοποιώντας το έγγραφο με το οποίο της υποσχόταν γάμο ο Υψηλάντης, αλλά δεν δικαιώθηκε ποτέ, ούτε από την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας το 1927 ούτε από την κυβέρνηση του Καποδίστρια.

Το 1830, η επέστρεψε στο Ναύπλιο μετά από μακρόχρονη απουσία και έζησε ξανά στην ίδια πόλη με τον Υψηλάντη, όμως είναι άγνωστο αν είχαν επαφές. Το σίγουρο είναι ότι ποτέ δεν υπήρξε επίσημη επανασύνδεση.

Δεν ζούσαν άλλωστε σε αντικρινά σπίτια, όπως στο παρελθόν.

Αν και ο Υψηλάντης έμεινε καθ’ όλη τη διάρκεια της επανάστασης στο ίδιο σπίτι, το 1830 λέγεται ότι παραχωρήθηκε στη Μαντώ κάποιο άλλο σπίτι στο Ναύπλιο, πολύ πιο φτωχικό. Ο Υψηλάντης πέθανε το 1932 και λέγεται ότι η Μαντώ ακολούθησε τη νεκρική πομπή ντυμένη στα μαύρα. Τον θρήνησε σαν χήρα του.

Το σπίτι του Δημήτριου Υψηλάντη σώζεται μέχρι σήμερα και λειτουργεί σαν ξενοδοχείο. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα Dias Boutique Hotel.

Η αρχική φωτογραφία προέρχεται από τις δραματοποιημένες σκηνές της Μηχανής του Χρόνου για τους αδικημένους ήρωες της επανάστασης, που θα προβληθεί τη Δευτέρα 1 Απριλίου στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY.

Διαβάστε ακόμα: Το ντοκουμέντο της δολοφονίας του Πάνου Κολοκοτρώνη που καταρράκωσε τον Γέρο του Μοριά και σημάδεψε τον ελληνικό εμφύλιο του 1821. Τι δείχνει το κρανίο και η βαλιστική έρευνα.