Ο 16χρονος μαθητής που πατήθηκε από αυτοκίνητο την Πρωτομαγιά του 1976. Τον καταδίωκαν αστυνομικοί για παράνομη αφισοκόλληση

1 Μαϊου 1976. Εκείνη την ημέρα, εκτός από την κορυφαία μορφή του αντιδικτατορικού αγώνα, Αλέκο Παναγούλη, πέθανε και ο 16χρονος μαθητής, Σιδέρης Ισιδωρόπουλος.

Τον παρέσυρε διερχόμενο αυτοκίνητο στη συμβολή των οδών Πειραιώς και Δεληγιώργη, ενώ προσπαθούσε να ξεφύγει από δύο αστυνομικούς που τον καταδίωκαν για παράνομη αφισοκόλληση.

Το χρονικό

Ο νεαρός ήταν μέλος της παράταξης “Μαθητικής Πρωτοπορίας” και της κομμουνιστικής οργάνωσης “Μαχητής”. Η “Κ.Ο. Μαχητής” ήταν μια ομάδα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Χούντας από μέλη της ΕΔΑ και της Νεολαίας Λαμπράκη.

Τις απογευματινές ώρες της 30ής Απριλίου, ο Ισιδωρόπουλος τοιχοκολλούσε αφίσες στην οδό Πειραιώς εν όψει της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Μαζί του βρισκόταν ο φίλος και ομοϊδεάτης του, Στέλιος Μπογιατζής.

Οι διαδηλώσεις για την Πρωτομαγιά είχαν απαγορευτεί από την κυβέρνηση Καραμανλή. Παράνομη θεωρείτο και η αφισοκόλληση, καθώς αποτελούσε μέσο διακίνησης κομμουνιστικών και “ανατρεπτικών” ιδεών.

Παρ’ όλ’ αυτά, αριστερές οργανώσεις και συνδικαλιστές είχαν προγραμματίσει συγκέντρωση στην πλατεία Κοτζιά για εκείνη την ημέρα.

Δύο αστυνομικοί αντιλήφθηκαν τα δύο νεαρά άτομα και τα καταδίωξαν. Ο 16χρονος έτρεξε για να αποφύγει τη σύλληψη και με σλάλομ ανάμεσα στα διερχόμενα αυτοκίνητα προσπάθησε να ξεφύγει από τους διώκτες του.

Όμως, η μοίρα “έπαιξε” άσχημο παιχνίδι στο νεαρό μαθητή. Ένα Ι.Χ. τον παρέσυρε και τον τραυμάτισε θανάσιμα, στη διασταύρωση των οδών Πειραιώς και Δεληγιώργη.

Ο Ισιδωρόπουλος μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, αλλά υπέκυψε στα τραύματά του το πρωί της Πρωτομαγιάς. Την επομένη, έγινε η κηδεία του αδικοχαμένου νεαρού στα Σούρμενα, μέσα σε κλίμα θλίψης, συγκίνησης αλλά και έντονου αγωνιστικού παλμού.

10.000 άτομα παρευρέθηκαν, δεκάδες στεφάνια κατατέθηκαν και η Αθηνά Παναγούλη έστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα. Ανάλογη ανακοίνωση εξέδωσε και η Επιτροπή Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ.

“Όχι, δεν είχε κλέψει. Αφίσες κόλλαγε”

H είδηση του θανάτου του Ισιδωρόπουλου βρήκε χώρο στα μονόστηλα των εφημερίδων, παρότι το θέμα Παναγούλη ήταν κυρίαρχο εκείνες τις ημέρες.

Ο Τύπος έγραψε για 16χρονο, 17χρονο και 18χρονο μαθητή. Όμως, σύμφωνα με τις δηλώσεις του πατέρα του, Δημήτρη Ισιδωρόπουλου, ο Σιδέρης ήταν 16 ετών.

“16χρονος μαθητής σκοτώθηκε κυνηγημένος!“, έγραψαν τα “Νέα“, ενώ ο “Ριζοσπάστης” έκανε λόγο για “17χρονο μαθητή θύμα της εντεινόμενης τρομοκρατίας“.

Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, ο Στέλιος Μπογιατζής τον μετέφερε, αρχικά, σε δύο κοντινές κλινικές, οι οποίες “αρνήθηκαν να δεχτούν τον τραυματία και μάλιστα τους φέρθηκαν με βάναυσο τρόπο“.

Στην εφημερίδα “Τα Νέα“, ο Μπογιατζής περιέγραψε όλα όσα συνέβησαν εκείνο το απόγευμα:

“Όχι, δεν είχε κλέψει. Αφίσες κόλλαγε, που καλούσαν το λαό στη συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς. Από το μεσημέρι μοιράζαμε προκηρύξεις και πετάγαμε τρικ. Είχαμε φτάσει στο ύψος του Υπουργείου Απασχόλησης, όταν από μία γωνία έστριψαν δύο αστυφύλακες.

Μας είδαν και κινήθηκαν να μας συλλάβουν. Ο Σιδέρης προσπάθησε να ξεφύγη προς την Πειραιώς. Μπροστά του βρισκόταν ένα σταματημένο λεωφορείο, που του έκρυβε τη θέα. Έτσι, τρέχοντας έπεσε επάνω στο Ι.Χ..

Θέλησα να τον συγκρατήσω, αλλά δεν τα κατάφερα γιατί φορούσε δερμάτινο σακκάκι και μου γλύστρησε απ’ το χέρι. Την τελευταία στιγμή φαίνεται ότι είδε το αυτοκίνητο και προσπάθησε να το αποφύγη μ’ ένα πήδημα.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να καρφωθή στο παρμπρίζ με το κεφάλι και να τραυματιστή θανάσιμα. Στο Ρυθμιστικό που τον μετέφεραν ήταν συνεχώς σε αφασία. Στις δύο το πρωί του Σαββάτου σταμάτησε να λειτουργεί ο εγκέφαλός του. Τον κράτησαν στη ζωή, με τεχνητή αναπνοή, μέχρι τις εννιάμισυ“.

Από την πλευρά του, ο πατέρας του 16χρονου μαθητή είπε με έμφαση:

“Δεν δέχομαι συλλυπητήρια, μόνο συγχαρητήρια για το γυιό μου. Ο Σιδέρης δεν πέθανε. Θα ζη στις καρδιές όλων. Έπεσε για την εργατική τάξη κι αυτή είναι που τον τιμάει. Χτυπούσε τον φασισμό […]. Ήταν αγωνιστής, είχε καρδιά. Ψυχωμένος, απλός, ένας μικρός Άρης Βελουχιώτης”.

“Έπεσε για την Κοτζιά την Πρωτομαγιά!“ – Η μεγαλειώδης πορεία στο κέντρο της Αθήνας

Στις 4 Μαΐου 1976, η “Κ.Ο. Μαχητής” και άλλες αριστερές οργανώσεις πραγματοποίησαν διαδήλωση και πορεία στη μνήμη του Ισιδωρόπουλου. Σε δεκάδες χιλιάδες υπολογίστηκαν οι συγκεντρωμένοι στο Πολυτεχνείο.

Συνθήματα όπως “Κάτω η Νέα Τρομοκρατία!“, “Σιδέρη ζεις, εσύ μας οδηγείς!“, “Πέτρουλας, Λαμπράκης, Παναγούλης, Σιδέρης, ένας στο χώμα, χιλιάδες στον αγώνα!” και “Έπεσε για την Κοτζιά την Πρωτομαγιά!” “δονούσαν” την ατμόσφαιρα.

Οι διαδηλωτές πορεύτηκαν διαμέσου των οδών Πατησίων, Αιόλου, Σταδίου και Βασιλέως Γεωργίου και έφτασαν μπροστά από τη Βουλή.

Επιχείρησαν να καταθέσουν ένα κόκκινο στεφάνι και μία μεγάλη φωτογραφία του Ισιδωρόπουλου στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.

Ωστόσο, τα αστυνομικά οχήματα και οι αύρες τους απέτρεψαν. Επεισόδια δεν σημειώθηκαν και οι διαδηλωτές παρέμειναν στην Πλατεία Συντάγματος για τρεις ώρες, πριν διαλυθούν ησύχως.

Η μήνυση του πατέρα, η απάντηση της κυβέρνησης και η αθώωση του οδηγού

Οι γονείς του Ισιδωρόπουλου είχαν ζητήσει τα ονόματα των αστυνομικών που, στις 30 Απριλίου, είχαν βάρδια στην περιοχή που σκοτώθηκε, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Στις 18 Μαΐου 1976, ο Δημήτρης Ισιδωρόπουλος υπέβαλε μήνυση “κατά αγνώστων αστυνομικών” για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Στη μήνυσή του υποστήριξε πως οι αστυνομικοί “ενήργησαν γνωρίζοντας ότι υπάρχει πιθανότητα να σκοτωθεί ο Ισίδωρος“.

Προσέθεσε ακόμη ότι “η καταδίωξή του ήταν παράνομη” και απέβλεπε “στη δημιουργία κλίματος τρομοκρατίας και περιορισμού των πολιτικών δικαιωμάτων του λαού“, ενώ κατηγόρησε τα αστυνομικά όργανα ότι “εξαφανίσθηκαν αμέσως αντί να σπεύσουν σε βοήθεια του παιδιού του“.

Ωστόσο, η μήνυση του πατέρα του Ισιδωρόπουλου δεν απέδωσε καρπούς.

Στις 27 Μαΐου 1977, ο Υπουργός Δημοσίας Τάξεως, Γεώργιος Σταμάτης υποστήριξε στη Βουλή ότι κανένας αστυνομικός δεν βρισκόταν κοντά στον Ισιδωρόπουλο, όταν εκείνος σκοτώθηκε.

Σε τροχαίο και μόνο ατύχημα οφείλεται ο θάνατός του, ήταν η απάντηση του Υπουργού στην ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Απόστολου Κακλαμάνη.

Από τη μεριά του, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Απόστολος Κακλαμάνης είχε αντιτείνει ότι ήταν απαράδεκτο να καλύπτονται από την αστυνομία οι άνδρες που, έστω και άθελά τους, έσπρωξαν στο θάνατο τον 16χρονο αφισοκολλητή.

Στις 2 Νοεμβρίου 1977, ο οδηγός του αυτοκινήτου που σκότωσε τον Ισιδωρόπουλο καταδικάστηκε σε 7 μήνες φυλάκιση. Άσκησε έφεση, η οποία έγινε δεκτή στις 16 Φεβρουαρίου 1978.

Τα ονόματα των δύο αστυνομικών που καταδίωξαν τον Ισιδωρόπουλο δεν έγιναν ποτέ γνωστά.

Πηγή εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: εφημερίδα “Τα Νέα”