Ντοκουμέντο: Δείτε τα Όσκαρ όταν ο Χατζηδάκις δεν ήταν εκεί για να παραλάβει το βραβείο του. Οι αμήχανοι παρουσιαστές

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Τα «Παιδιά του Πειραιά» που ακούγονται στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» μπορεί να είναι ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του Μάνου Χατζηδάκι, αλλά ο ίδιος το απεχθανόταν.

“Τα Παιδιά του Πειραιά”

Ο Χατζηδάκις πιέστηκε από τους παραγωγούς της ταινίας να γράψει μέσα σε λίγες μέρες τους στίχους του τραγουδιού και να συνθέσει τη μουσική. Θεωρούσε ότι ήταν το χειρότερο έργο του και δεν ανεχόταν ούτε να το ακούει στο ραδιόφωνο. Σύμφωνα με μαρτυρίες φίλων του, όταν το άκουγε σε κάποιο κέντρο σηκωνόταν και έφευγε.

Γιατί ο Μάνος Χατζιδάκις απεχθανόταν τα τραγούδια της Βουγιουκλάκη και “τα παιδιά του Πειραιά” που του χάρισαν το Όσκαρ. Πούλησε τα δικαιώματα του τραγουδιού για να φτιάξει τα δόντια του (βίντεο)

Παρά ταύτα, τα «Παιδιά του Πειραιά» γνώρισαν τεράστια παγκόσμια επιτυχία. Το τραγούδι κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού για το 1960. Ο αγγλικός του τίτλος ήταν «Ποτέ την Κυριακή» («Never on Sunday»), όπως της ταινίας.

Ήταν η πρώτη φορά που τραγούδι σε ξένη -μη αγγλόφωνη- ταινία κέρδισε το βραβείο της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Για το λόγο αυτό δεν θεωρούνταν φαβορί. Τα άλλα τέσσερα υποψήφια τραγούδια ήταν όλα με αγγλικούς στίχους: «The Second Time Around»  της ταινίας High Time. “Faraway Part of Town” της ταινίας Pepe. “The Green Leaves of Summer” της ταινίας The Alamo. “The Facts of Life” της ομώνυμης ταινίας.

Τα βραβεία Όσκαρ

Στην τελετή απονομής των 33ων Όσκαρ, στις 17 Απριλίου 1961, στο Θέατρο της Σάντα Μόνικα στην Καλιφόρνια, όταν ανακοινώθηκε ότι το τραγούδι του Μάνου Χατζηδάκι είχε κερδίσει το βραβείο για το καλύτερο τραγούδι δεν υπήρχε κανένας εκεί για να το παραλάβει!

Ακόμη και αν ο Χατζηδάκις μπορούσε να γνωρίζει ότι θα κέρδιζε το βραβείο μάλλον δεν θα πήγαινε στις ΗΠΑ για να το παραλάβει. Αργότερα όταν του έστειλαν στην Αθήνα το χρυσό αγαλματίδιο δεν το είχε σε ιδιαίτερη εκτίμηση.

Όμως, ούτε και κανένας από τους συντελεστές της ταινίας «Ποτέ την Κυριακή» βρισκόταν στην τελετή των Όσκαρ ώστε να παραλάβει το βραβείο εκ μέρους του Μάνου Χατζηδάκι.

Μέχρι τότε η απονομή των Όσκαρ γινόταν δίχως απρόοπτα και εκπλήξεις. Έτσι, η αμήχανη στιγμή που οι παρουσιαστές συνειδητοποιούν ότι κανένας δεν ερχόταν να παραλάβει το βραβείο του Χατζηδάκι προκάλεσε μεγάλη εντύπωση σε εκατομμύρια τηλεθεατές στις ΗΠΑ και άλλες χώρες που την παρακολουθούσαν ζωντανά από τις τηλεοράσεις τους.

Οι παρουσιαστές

Οι δύο παρουσιαστές για την απονομή του Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού ήταν το διάσημο ζεύγος του Χόλυγουντ, Στιβ Άλεν και Τζέιν Μέντοους. Ο Άλεν ήταν από τους πιο αγαπημένους παρουσιαστές της αμερικανικής τηλεόρασης, ενώ η Μέντοους διάσημη ηθοποιός. Η Μέντοους ανακοίνωσε το όνομα του νικητή και δυσκολεύτηκε να προφέρει το όνομα του Χατζηδάκι.

Καθώς περνούσε η ώρα και κανένας δεν ερχόταν να παραλάβει το βραβείο, οι παρουσιαστές άρχισαν να δείχνουν την αμηχανία τους.

Ήταν φανερό ότι δεν γνώριζαν ότι κανείς δεν θα παραλάμβανε το βραβείο!

Ο Άλεν, που ήταν επίσης κωμικός και ποιητής, άρχισε να λέει αστεία στο κοινό, όπως ότι ο Χατζηδάκις «μάλλον δεν θα έρθει πριν από την Κυριακή» (για να παραλάβει το βραβείο), ένα λογοπαίγνιο του τίτλου του τραγουδιού και της ταινίας.

Μπομπ Χόουπ

Ο βασικός παρουσιαστής στην τελετή των Όσκαρ το 1961 ήταν ο κωμικός ηθοποιός, Μπομπ Χόουπ. Και αυτός άρχισε να λέει αστεία, μέχρι να εμφανιζόταν κάποιος για να παραλάβει το βραβείο. Ένα απ’ αυτά ήταν ότι ο Μάνος Χατζηδάκις “ερχόταν με λεωφορείο στις ΗΠΑ από τη Γιουγκοσλαβία!“. Ο Άλεν τότε πρόσθεσε “Εύχομαι να μην έρχεται με Γκρέιχαουντ“, δηλαδή το αντίστοιχο ΚΤΕΛ των Ηνωμένων Πολιτειών!

Ο Μπομπ Χόουπ παρόλο που ήταν από τους διασημότερους Αμερικανούς κωμικούς δεν κέρδισε ποτέ στη ζωή του ένα βραβείο Όσκαρ. Έτσι, ένα άλλο αστείο που έκανε ήταν ότι τάχα θα παραλάμβανε το Όσκαρ του Χατζηδάκι σαν να ήταν δικό του!

Στο τέλος, ο Χόουπ ανέφερε ότι ο Χατζηδάκις ήταν «ένας μετριόφρον άνθρωπος που δεν μπόρεσε να ταξιδέψει στις ΗΠΑ» και έτσι η επιτροπή των βραβείων θα κανόνιζε να το παραλάβει.

Κόνι Φράνσις

Στη συνέχεια της τελετής των Όσκαρ, η Αμερικανίδα τραγουδίστρια Κόνι Φράνσις τραγούδησε «Τα Παιδιά του Πειραιά». Ξεκίνησε το τραγούδι στα ελληνικά και στη συνέχεια το απέδωσε με αγγλικούς στίχους.

Στο μαγνητοσκοπημένο απόσπασμα της απονομής του βραβείου Όσκαρ για το Καλύτερο Τραγούδι σε ταινία του 1960, προστέθηκε η ηχογραφημένη αναφορά ότι το βραβείο για τον Μάνο Χατζηδάκι τελικά παρέλαβε εκ μέρους του ο Ραούλ Λεβί. Ο Γάλλος κινηματογραφικός παραγωγός, συγγραφέας και σκηνοθέτης, γνωστός για μια σειρά ταινιών που έκανε με πρωταγωνίστρια την Μπριζίτ Μπαρντό, βρισκόταν στο θέατρο όπου γινόταν η τελετή της απονομής των Όσκαρ.

Δείτε εδώ το απόσπασμα με τη “μη παραλαβή” του βραβείου Όσκαρ του Μάνου Χατζηδάκι