“Νομίζω ότι ήπια 18 διπλά ουίσκι”. Τα τελευταία λόγια του αυτοκαταστροφικού ποιητή Τόμας Ντίλαν. Παράτησε το σχολείο, έκανε την ποίηση μόδα, τρέλαινε τις γυναίκες και “δημιούργησε” τον Μπομπ Ντίλαν

Στις 3 Νοεμβρίου του 1953, ο Ντίλαν Τόμας, ο πρώτος «ροκ εν ρολ» ποιητής του 20ου αιώνα, έπεσε αναίσθητος στο δωμάτιο του, αφότου δήλωσε πως είχε πιει 18 διπλά ουίσκι. Έξι μέρες αργότερα, ήταν νεκρός, σε ηλικία 39 ετών.

Ντίλαν Τόμας, ο εθνικός ποιητής της Ουαλίας

Γεννήθηκε στο Σουόνσι της Ουαλίας στις 27 Οκτωβρίου του 1914.

Ο Τόμας ήταν ένα ασθενικό παιδί, έπασχε από άσθμα και βρογχίτιδα, με αποτέλεσμα να δέχεται τις συνεχείς περιποιήσεις της μητέρας του, μέχρι μεγάλη ηλικία.

Αντιθέτως, η αυστηρότητα του πατέρα του ήταν παροιμιώδης.

Δεν χαμογελούσε ποτέ και οι περιπτώσεις που επιχείρησε να αστειευτεί, μπορούσαν να μετρηθούν στα δάχτυλα ενός χεριού.

Παρ’ όλα αυτά, η σχέση του με τον γιο του δεν μπορούσε να είναι πιο στενή.

Ο πρεσβύτερος Τόμας δίδασκε αγγλικά και στο σπίτι κυριαρχούσαν τα βιβλία και οι λογοτεχνικές εκφράσεις.

Κάθε πρωί, πατέρας και γιος έλυναν το σταυρόλεξο της τοπικής εφημερίδας, μία συνήθεια που συνεχίστηκε μέχρι το τέλος της ζωής τους.

Ο Τόμας ήταν απείθαρχος μαθητής, άτακτος και θρασύς με τους καθηγητές του.

Οι βαθμοί του ήταν χαμηλοί σε όλα τα μαθήματα, εκτός από τα αγγλικά, όπου διέπρεπε.

Συνήθιζε να λέει ότι αν δεν γινόταν ποιητής, θα είχε πεθάνει στη ψάθα, γιατί δεν είχε καμία άλλη δεξιότητα.

Έγραφε ασταμάτητα από την ηλικία των 16 ετών.

Η ποίηση ήταν το πάθος του, αλλά δούλεψε ως δημοσιογράφος για ένα διάστημα για να βγάλει τα προς το ζην.

Το επάγγελμα δεν τον ικανοποίησε ποτέ και δεν άντεχε το άγχος που του προκαλούσε.

Προτιμούσε να περνάει τον χρόνο του σε παμπ, πίνοντας μπύρες με τους φίλους του, φλερτάροντας όμορφες κοπέλες.

Το αλκοόλ και οι γυναίκες ήταν πάντα οι μεγαλύτερες αδυναμίες του.

Το 1933 συνέθεσε ένα από τα διασημότερα ποιήματά του με τίτλο «And Death Shall Have No Dominion», το οποίο του εξασφάλισε μία συνάντηση με μεγαλοεκδότες στο Λονδίνο.

Τον επόμενο χρόνο εκδόθηκε η πρώτη συλλογή ποιημάτων του. Το κοινό τον λάτρεψε.

Σε αντίθεση με τους περισσότερους ποιητές της εποχής του, αρνούνταν να ασχοληθεί με πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα.

Η ποίηση του ήταν περισσότερο ρομαντική, συναισθηματική και έγινε εύκολα αποδεκτή από τον κόσμο.

Κέιτλιν Τόμας, η Ιρλανδή χορεύτρια

Στο Λονδίνο γνώρισε τον έρωτα της ζωής του, την 22χρονη Κέιτλιν Μακναμάρα.

Οι γονείς της κατάγονταν από την Ιρλανδία και ήταν πολύ δραστήριοι στους καλλιτεχνικούς κύκλους.

Η Κέιτλιν μεγάλωσε σε ένα ελεύθερο, μποέμ περιβάλλον που δεν περιφρονούσε τα παραδοσιακά, συντηρητικά ήθη της εποχής.

Ήταν δυναμική, ανεξάρτητη και σεξουαλικά ελεύθερη.

Εργαζόταν ως χορεύτρια, όταν γνώρισε τον Τόμας, μέσω του συντρόφου της και ζωγράφου, Ογκάστους Τζον.

Μέσα σε δέκα λεπτά, ο Τόμας και η Κέιτλιν είχαν κλειστεί στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, το οποίο χρέωσαν στον Τζον.

Παντρεύτηκαν το 1937, λίγους μήνες μετά τη γνωριμία τους, και έμειναν μαζί μέχρι το τέλος.

Η σχέση τους ήταν θυελλώδης.

Και οι δύο έπιναν πολλοί, διατηρούσαν εξωσυζυγικές σχέσεις και αδυνατούσαν να ελέγξουν την οργή τους.

Ήταν όμως αδύνατο να μείνουν μακριά ο ένας απ’ τον άλλον.

Κάθε φορά που μάλωναν, ο Τόμας επέστρεφε και η Κέιτλιν τον δεχόταν.

Παρά το καλλιτεχνικό τους ταμπεραμέντο, η καθημερινότητά τους ήταν αρκετά πεζή.

Απέκτησαν τρία παιδιά, τα οποία μεγάλωναν στην Ουαλία.

Ο Τόμας περνούσε τη μέρα του γράφοντας και ξαναγράφοντας τα ποιήματά του.

Πρόσεχε την κάθε λέξη και μπορεί να περνούσε μία ολόκληρη μέρα, ψάχνοντας το ιδανικό επίθετο στο λεξικό.

Παράλληλα, η Κέιτλιν φρόντιζε για τις δουλειές του σπιτιού.

Τα παιδιά του δεν θυμούνται τον πατέρα τους να σηκώνει ούτε ένα πιάτο για να το πάει στην κουζίνα. Τα οικιακά αφορούσαν αποκλειστικά τη σύζυγο, η οποία αν και είχε μεγαλώσει με διαφορετικά πρότυπα, δέχτηκε τον ρόλο της.

Η επιτυχία και η Νέα Υόρκη

Ο Τόμας δεν πολέμησε στον Β΄ Παγκόσμιο, λόγω του άσθματος.

Κατάφερε όμως να υπηρετήσει τη χώρα του γράφοντας πατριωτικά σενάρια για τον κινηματογράφο.

Τα χρήματα ήταν λίγα, τα χρέη πολλά και με δυσκολία συντηρούσε την οικογένειά του.

Το 1945 έγινε διάσημος σε όλη την Αγγλία, εκφωνώντας για το ραδιόφωνο του BBC.

Η φωνή του αποδείχτηκε πιο εμπορική ακόμα κι απ’ την ποίηση του.

«Ξετρέλαινε» τις νεαρές θαυμάστριές του και έγινε το σήμα κατατεθέν του.

Ακόμα και σήμερα, όσοι μελετούν το έργο του, αφιερώνουν πολύ χρόνο στην ανάλυση του τονισμού και της προφοράς του.

Η σημαντικότερη στιγμή της καριέρας του ήρθε το 1950, όταν του έγινε πρόταση να περιοδεύσει στην Αμερική.

Ο Τόμας έγινε ο ανεπίσημος «βασιλιάς» της Νέας Υόρκης.

Εκατοντάδες συγκεντρώνονταν για να τον ακούσουν να απαγγέλλει τα ποιήματά του και τον παρακολουθούσαν με κομμένη την αναπνοή.

Η Κέιτλιν συχνά απορούσε «πώς δεκάδες πανέμορφες κοπέλες τρελαίνονταν με έναν κοντό, χοντρό κι ασθενικό Ουαλό». Ξεχνούσε βέβαια ότι κάποτε είχε γοητεύσει και την ίδια.

O Τόμας αντιμετωπιζόταν ως «ροκσταρ» όπου κι αν πήγαινε.

Η προσωπική του ζωή ενθουσίαζε ακόμα περισσότερο το κοινό του.

Έπινε μανιωδώς, κοιμόταν με διαφορετική γυναίκα κάθε βράδυ και φωτογραφιζόταν πάντα με ένα τσιγάρο στο στόμα.

Οι θαυμαστές του αναφέρουν ότι πριν από τον Τζέιμς Ντιν, τον Μάρλον Μπράντο και τους Rolling Stones, ήταν ο Ντίλαν Τόμας που αντιπροσώπευε μια ατίθαση γενιά.

Έκανε τρεις περιοδείες στις ΗΠΑ από το 1950 μέχρι το 1953. Το φθινόπωρο του ’53 ξεκίνησε την τέταρτη και τελευταία περιοδεία του.

Κάθε φορά που επέστρεφε στην Ουαλία, έκανε αποτοξίνωση από τις καταχρήσεις της Νέας Υόρκης. Μείωνε την κατανάλωση αλκοόλ και προσπαθούσε να αφοσιωθεί στην ποίησή του.

Όμως η σχέση του με την γυναίκα του είχε δεχτεί πολύ δυνατά χτυπήματα.

Η Κέιτλιν έμενε πίσω με τα παιδιά, ένιωθε παραμελημένη και ανικανοποίητη, όσο ο σύζυγός της έλειπε και ερωτοτροπούσε με δεκάδες γυναίκες.

Ο θάνατος

Παρ’ όλα αυτά, ο Τόμας επέστρεφε κάθε χρόνο στη Νέα Υόρκη, όπου τον υποδέχονταν σαν Θεό.

Δεν έχανε κανένα ραντεβού, ούτε παραμελούσε τις επαγγελματικές του υποχρεώσεις, αλλά τα βράδια του ήταν αφιερωμένα στο αλκοόλ και τις καταχρήσεις.

Πολύ γρήγορα, η ήδη ευαίσθητη υγεία του άρχισε να καταρρέει.

Παραπονιόταν ότι ένιωθε αδύναμος και δυσκολευόταν να αναπνεύσει.

Στις 3 Νοεμβρίου του 1953, πέρασε όλο το πρωί ξαπλωμένος στο δωμάτιο του ξενοδοχείου Chelsea.

Έπινε συνεχόμενα από την ώρα που ξύπνησε, μέχρι το βράδυ, όταν πήγε στη παμπ «White Horse», όπου σύχναζε.

Γύρισε στο ξενοδοχείο μεθυσμένος και περηφανεύτηκε ότι ήπιε 18 διπλά ουίσκι.

«Έκανα καινούριο ρεκόρ», αναφώνησε!

Την επόμενη μέρα, τον επισκέφτηκε ο γιατρός του, ο οποίος του χορήγησε μορφίνη, πιστεύοντας ότι υπέφερε από υπερκόπωση.

Όσο περνούσε η ώρα, η κατάσταση του Τόμας χειροτέρευε, δεν μπορούσε να αναπνεύσει και έπεσε σε κόμμα.

Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου και πέθανε στις 9 Νοεμβρίου, χωρίς να ξυπνήσει ποτέ.

Η γυναίκα του, Κέιτλιν, χρειάστηκε να απομακρυνθεί από το πλευρό του με ζουρλομανδύα, επειδή κόντεψε να τρελαθεί από τη στενοχώρια της.

Για δεκαετίες, είχε επικρατήσει η φήμη ότι ο Τόμας πέθανε από τα 18 ποτήρια ουίσκι, καθώς ταίριαζε με τον μύθο του ροκσταρ ποιητή.

Μετέπειτα έρευνες όμως απέδειξαν ότι ο θάνατός του οφειλόταν σε ιατρικό λάθος.

Ο γιατρός του δεν είχε αντιληφθεί ότι έπασχε από πνευμονία και οι ενέσεις μορφίνης απλώς επιδείνωσαν την κατάστασή του.

“… χρόνος ανύπαρκτος, είπαν τα ρολόγια

Θεός ανύπαρκτος, σήμαναν οι καμπάνες

Τράβηξα τα λευκά σεντόνια πάνω από τα νησιά

και τα νομίσματα πάνω στα βλέφαρά μου κροτάλισαν σαν όστρακα».

Ο Ντίλαν Τόμας πέθανε στη νεαρή ηλικία των 39 ετών, αφήνοντας πίσω τη σύζυγο και τα τρία παιδιά του.

Στη σύντομη ζωή του κατάφερε να αναγνωριστεί ως ο εθνικός ποιητής της πατρίδας του, αλλά και να γνωρίσει συγκλονιστική εμπορική επιτυχία.

Μέχρι σήμερα, τα έργα του διαβάζονται από χιλιάδες και έχουν αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μεγάλους καλλιτέχνες, όπως οι Beatles και ο Μπομπ Ντίλαν, που πήρε το καλλιτεχνικό του επίθετο από τον ποιητή.

Το 2014 προβλήθηκε η ταινία «Οι τελευταίες μέρες του Ντύλαν Τόμας» που εξιστορεί τις σημαντικές στιγμές στη ζωή του και τις τελευταίες μέρες του ποιητή στη Νέα Υόρκη.

Πρωταγωνιστεί ο Τομ Χόλαντερ ως ο Ντίλαν Τόμας και η Έσι Ντέιβις ως η σύζυγός του, Κέιτλιν.

Ο Ντίλαν Τόμας ενέπνευσε και τον συνθέτη Σταύρο Κουγιουμτζή, που έγραψε το τραγούδι “Τρελοί και Άγγελοι (Ντίλαν Τόμας). Το ερμήνευσε ο Γιώργος Νταλάρας.

Τι κάθεσαι εδώ πέρα και πεθαίνεις

Και ψάχνεις για καινούργιες προσευχές

Το χάλασμα το βλέπεις και σωπαίνεις

φθινόπωρο κι αρχίζουν οι βροχές

 

Τι κάθεσαι εδώ πέρα και σαπίζεις

εδώ δεν αγαπάνε τους τρελούς

Τις νύχτες ματωμένος φτερουγίζεις

μ’ ανύπαρκτα φτερά για τους πολλούς  

 

Αυτά είπε σ’ ένα ποιητή δικό μας

Και τράβηξε για το φεγγάρι ο Ντύλαν Τόμας 

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Η μοιχεία είναι ο πιο συμβατικός τρόπος να ανυψωθείς πέρα από το συμβατικό». Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, ο συγγραφέας της «Λολίτας» που απαγορεύτηκε στην Αμερική και έγινε ταινία από τον Κιούμπρικ…