Νίκος Σιαλμάς. Ο πρώτος πιλότος που σκοτώθηκε σε αερομαχία με Τούρκους. Τους αναχαίτισε με παράτολμο ελιγμό στον Αη Στράτη

18 Ιουνίου 1992. Ο υποσμηναγός της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας Νικόλαος Σιαλμάς, χειριστής ενός αεροσκάφους Mirage F.1CG, κλήθηκε να αναχαιτίσει το ολοκαίνουργιο τότε απόκτημα ”τρίτης γενιάς” της Τουρκικής αεροπορίας το F-16C.

Η αερομαχία που ακολούθησε έγινε κοντά στην περιοχή του Αγίου Ευστρατίου στην Λήμνο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας τα ραντάρ του ελληνικού συστήματος αεροάμυνας εντόπισαν 4 άγνωστα ίχνη να εισέρχονται στο FIR Αθηνών. Αμέσως διατάχθηκε η απογείωση τριών ζευγών αεροσκαφών επιφυλακής από τα αεροδρόμια Αγχιάλου, Λήμνου και Σκύρου.

Η αερομαχία 

Ο Νικόλαος Σιαλμάς απογειώθηκε από την 114 Πτέρυγα Μάχης στην Τανάγρα, μαζί με ένα δεύτερο Mirage και πήρε πορεία προς το βόρειο Αιγαίο. Όταν έφτασαν στην περιοχή πλησίασαν τα δύο τουρκικά F-16 για αναγνώριση.

Ωστόσο τα τουρκικά αεροσκάφη αντέδρασαν, με αποτέλεσμα η αναγνώριση να εξελιχθεί σε εμπλοκή. Σύμφωνα με μαρτυρία του δεύτερου χειριστή, Ι. Μανωλάκου, κατά τους ελιγμούς που ακολούθησαν τα ελληνικά αεροσκάφη για να αποκτήσουν τακτικό πλεονέκτημα, κατέβηκαν σε πολύ χαμηλό ύψος. Κάποια στιγμή ο σμηναγός Μανωλάκος είδε το αεροσκάφος του Σιαλμά να προσκρούει στη θάλασσα και να συντρίβεται. Ήταν 17 λεπτά μετά τη διαταγή για απογείωση”. Ο δεύτερος χειριστής είχε δηλώσει:

Μιλούσαμε μέχρι τελευταία στιγμή

Ο Νικόλαος Σιαλμάς ήταν ο πρώτος νεκρός πιλότος σε αερομαχία στο Αιγαίο με τουρκικά αεροσκάφη που παραβιάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο.

Στο σημείο έσπευσαν ελικόπτερο και αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας καθώς και ταχύπλοο του Λιμενικού που εντόπισαν τα συντρίμμια. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εποχής οι Τούρκοι έστειλαν παράνομα στην περιοχή ταχύπλοο πολεμικό σκάφος για να βοηθήσει δήθεν στη διάσωση του πιλότου.

Τέσσερα χρόνια πριν από το θάνατο του αεροπόρου Σιαλμά, ο ξάδελφος του Νίκος Κοντογιώργης είχε σκοτωθεί με τον ίδιο τύπο αεροπλάνου. Ανήκε μάλιστα στην ίδια μοίρα και είχε χαθεί με το αεροπλάνο στο πέλαγος. “Δεν μπορώ να το δεχτώ. Να χάνουμε έτσι τα παιδιά μας. Γιατί;”, φώναζαν οι συγγενείς της οικογένειας. Ο πατέρας του νεκρού υποσμηναγού όταν πληροφορήθηκε το θάνατο του γιου του υπέστη καρδιακό επεισόδιο.

Στην κηδεία του “αεροπόρου του Αιγαίου” η σορός του ήταν καλυμμένη με την ελληνική σημαία, με το πηλήκιο και το ξίφος του αεροπόρου. Τα στεφάνια ήταν αμέτρητα: του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, του αρχηγού της αντιπολίτευσης Ανδρέα Παπανδρέου και όλων των κομμάτων. Αυτό που ξεχώριζε ήταν ένα μπουκέτο κόκκινα τριαντάφυλλα. Προέρχονταν από το κορίτσι του, που εκείνη τη μέρα θα αρραβωνιάζονταν.

Πως τιμήθηκε

Η πράξη του τιμήθηκε καθώς το νότιο άκρο του Αγίου Ευστρατίου, το ακρωτήρι που ονομαζόταν παλαιότερα Τρυπητή, μετονομάστηκε σε Νικόλαος Σιαλμάς.

Σε περίοπτη θέση πάνω από το ακρωτήρι στήθηκε από την η Πολεμική Αεροπορία μεγάλο μνημείο. Δείχνει μια σπαρτιατική ασπίδα μαζί με ένα δόρυ, που είναι ο θυρεός της 342 Μοίρας Παντός Καιρού, στην οποία ανήκε ο Σιαλμάς. Η επιγραφή με κεφαλαία γράμματα αναφέρει ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ. Το μέγεθος του μνημείου είναι τόσο μεγάλο που φαίνεται από ψηλά κάθε φορά που οι αεροπόροι περνούν από την περιοχή.

O πατέρας του όταν αντίκρισε το μνημείο είπε: «Θυμάμαι που από πιτσιρικάς μου έλεγε “Θα με γράψουν με μεγάλα γράμματα! Θα φτάσω ψηλά”. Όμως, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τι εννοούσε. Πιστεύαμε ότι το έλεγε επειδή θα έμπαινε στη Σχολή Ικάρων. Πού να καταλάβουμε τι ήθελε να μας πει τότε, μιλώντας γι’ αυτά τα μεγάλα γράμματα…».

Με πληροφορίες από την σελίδα του Πανελλήνιου Σύλλογου Οικογενειών Πεσόντων Αεροπόρων

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Νίκος Ακριβογιάννης. Ο αεροπόρος που στρατολογήθηκε ως κατάσκοπος για την Ελλάδα και προσγειώθηκε στην Αλβανία του Χότζα υποδυόμενος τον φυγά κομμουνιστή. Εκτελέστηκε και έφυγε στιγματισμένος ως προδότης