Νετανιάχου, ο κομάντο που φοίτησε στο ΜΙΤ και έγινε πρωθυπουργός του Ισραήλ. Πώς ο θάνατος του αδελφού του τον έκανε πολιτικό

Είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ, καθώς και ο μοναδικός που έχει γεννηθεί μετά την ίδρυση του ισραηλινού κράτους.

Γεννημένος στο Τελ Αβίβ το 1949, ο Μπίμπι, όπως τον φώναζαν οι δικοί του και εξακολουθούν να τον αποκαλούν οι οπαδοί του, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Ισραήλ. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής πανεπιστημίου, ο παππούς του επιφανής ραβίνος και ο θείος του μαθηματικός.

Το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε ο ίδιος και τα δύο αδέρφια του ήταν απαιτητικό και υπέρμετρα φιλόδοξο. Στα 14 του, η οικογένεια μετακόμισε στην Αμερική, την «χώρα των ευκαιριών», το πιο πρόσφορο έδαφος για την νοοτροπία των Νετανιάχου.

Η ζωή στην Αμερική βοήθησε τον Μπενιαμίν να τελειοποιήσει τα αγγλικά του και να ανοίξει τους ορίζοντές του. Ήταν επιμελής μαθητής, συμμετείχε σε εξωσχολικές λέσχες και ήταν ενεργός στην τοπική Συναγωγή της εβραϊκής κοινότητας. Ωστόσο, τόσο ο ίδιος, όσο και ο μεγάλος αδερφός του, Γιόναταν, αισθάνονταν ότι η φιλελεύθερη νοοτροπία, που χαρακτήριζε τους ντόπιους, δεν τους ταίριαζε.

Έτσι, όταν έκλεισε τα 18 επέστρεψε στο Ισραήλ και κατετάγη στον στρατό.

Πατήρ Νετανιάχου

Ο Μπενζιόν Νετανιάχου, αν και έκανε καριέρα ως πανεπιστημιακός διδάκτωρ ιστορίας, είχε έντονο πολιτικό λόγο και ριζοσπαστικές απόψεις. Λίγο πριν από την γέννηση του Μπενιαμίν είχε επιχειρήσει να πολιτευτεί στο Ισραήλ, όμως χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Η αρθρογραφία του, από την άλλη, έχαιρε ένθερμης υποστήριξης.

Υπήρξε «στυλοβάτης» σιωνιστικών εντύπων πριν ακόμη ιδρυθεί το κράτος του Ισραήλ. Πίστευε στην ιδέα του «Μεγάλου Ισραήλ», ενώ εχθρευόταν ανοιχτά την μουσουλμανική κοινότητα. Όταν το 1947 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ψήφισε το σχέδιο της διάσπασης της Παλαιστίνης σε δύο κράτη, ένα εβραϊκό και ένα αραβικό, ο Μπενζιόν Νετανιάχου συνυπέγραψε μία ανοιχτή επιστολή που καταφερόταν στην απόφαση.

Η συντριπτική πλειονότητα των Ισραηλινών Αράβων θα μας εξόντωναν, αν τους δινόταν η επιλογή

Βασική θέση του ήταν η μεταφορά των Αράβων εκτός Παλαιστίνης. Πίστευε ακράδαντα ότι «στον Άραβα ενυπάρχει η τάση της σύγκρουσης. Είναι εχθρός από γεννησιμιού του. Η προσωπικότητά του δεν θα τον αφήσει να συμβιβαστεί. Δεν έχει σημασία τι είδους αντίσταση θα συναντήσει ή ποιο τίμημα θα πληρώσει. Η ύπαρξή του είναι ένας αέναος πόλεμος», έλεγε.

Ο γιος του φαίνεται να εκπλήρωσε το όνειρο του πατέρα του για μια πετυχημένη πολιτική πορεία. Ωστόσο, επανειλημμένως διαφοροποιήθηκε από τις απόψεις του, χαρακτηρίζοντάς τες ως ακραίες. Αρκετοί, βέβαια, -πολιτικοί αντίπαλοι και μη- εύλογα εικάζουν ότι μεγαλώνοντας επηρεάστηκε έντονα από εκείνον.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το έργο του Μπενζιόν ως διδάκτωρ ιστορίας επικεντρώθηκε στην ανάδειξη της αέναης θυματοποίησης των Εβραίων. Υποστήριζε ότι η ιστορία της φυλής τους ήταν γεμάτη Ολοκαυτώματα. Η γενοκτονία κατά τον Β’ Παγκόσμιο, συγκριτικά με αντίστοιχα εγκλήματα του παρελθόντος, διέφερε μόνο στην κλίμακα.

Σε συνέντευξή του το 2007, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου προέβη σε μία ανάλογη σύγκριση:

«Υπάρχει μόνο μία διαφορά μεταξύ της Ναζιστικής Γερμανίας και της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν. Η πρώτη μπήκε σε έναν παγκόσμιο πόλεμο και μετά επιδίωξε την κατασκευή ατομικών όπλων. Η δεύτερη επιδιώκει να αποκτήσει ατομικά όπλα και ύστερα να ξεκινήσει έναν παγκόσμιο πόλεμο».

Η απώλεια που του άλλαξε τη ζωή

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου εκπαιδεύτηκε, διακρίθηκε ως κομάντο και μέσα σε μία πενταετία είχε ανελιχθεί σε λοχαγός των ειδικών δυνάμεων του Ισραήλ. Το 1968 συμμετείχε στην επιχείρηση εισβολής στο αεροδρόμιο της Βηρυτού, κατά την οποία ο ισραηλινός στρατός κατέστρεψε 13 πολιτικά αεροπλάνα.

Μία πενταετία αργότερα, βρέθηκε στο πεδίο της μάχης στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του Γιομ Κιπούρ.

Ύστερα, αποφάσισε να αλλάξει πορεία. Επέστρεψε στην Αμερική, όπου φοίτησε στο ΜΙΤ. Πήρε πτυχίο στην αρχιτεκτονική, έκανε μάστερ στη διοίκηση και ενώ ετοιμαζόταν να αφοσιωθεί στο διδακτορικό του στο Χάρβαρντ, ο αιφνίδιος θάνατος του αγαπημένου του αδερφού, Γιόναταν, τον συντάραξε.

Ο Γιόναταν υπηρετούσε στην μονάδα που ήταν και ο Μπενιαμίν προτού αποστρατευτεί. Ήταν ο μόνος Ισραηλινός που έπεσε νεκρός κατά την επιχείρηση απελευθέρωσης των επιβατών ενός αεροσκάφους της Air France στην Ουγκάντα, όπου Γερμανοί και Παλαιστίνιοι τρομοκράτες τους κρατούσαν ομήρους.

Τότε, το όνομα Νετανιάχου ήρθε στο προσκήνιο και έγινε ευρέως γνωστό στην εβραϊκή κοινότητα. Ο Μπενιαμίν ίδρυσε μία αντιτρομοκρατική οργάνωση στη μνήμη του αδερφού του και λέγεται ότι έδωσε όρκο να πατάξει την ισλαμική τρομοκρατία. Παράλληλα, ξεκίνησε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική.

Το 1982 διορίστηκε αναπληρωτής πρόεδρος της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσινγκτον και στη συνέχεια έγινε πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη, θέση που διατήρησε μέχρι το 1988. Τότε επέστρεψε στο Ισραήλ.

Ο δρόμος προς την πρωθυπουργία

Επιστρέφοντας στην χώρα του εντάχθηκε στο κεντροδεξιό κόμμα Λικούντ και σύντομα εξελέγη στο ισραηλινό κοινοβούλιο. Εξελίχθηκε σε εξέχοντα παράγοντα της κυβέρνησης Γιτζχάκ Σαμίρ, ενώ θήτευσε και ως υφυπουργός Εξωτερικών.

Όταν ο Σαμίρ αποσύρθηκε, ο Νετανιάχου πήρε τα ηνία του κόμματος και το 1996 οι Ισραηλινοί τον εξέλεξαν απευθείας πρωθυπουργό. Ήταν ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ.

Η τριετία που παρέμεινε στην πρωθυπουργία σημαδεύτηκε από την αναζωπύρωση των εντάσεων για το παλαιστινιακό ζήτημα, τις αλλεπάλληλες κατηγορίες για παραβίαση των συνθηκών του Όσλο, τις πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις σε αραβικές γειτονιές της Ιερουσαλήμ, καθώς και προσωπικά σκάνδαλα περί διαφθοράς.

Τον Μάιο του 1999 έχασε τις εκλογές από τον Εχούντ Μπαράκ και αποσύρθηκε από την προεδρία του Λικούντ. Άλλωστε, εκκρεμούσε εις βάρος του μία δίκη για παράνομη σύμβαση με κρατική εταιρεία για κατασκευαστικά έργα στην ιδιωτική του κατοικία. Εν τέλει, βέβαια, μπήκε στο “συρτάρι”. Και ο Νετανιάχου επέστρεψε στην ενεργό δράση.

Μέχρι το 2009 που επανεξελέγη στην πρωθυπουργία, διετέλεσε υπουργός Οικονομικών, έγινε αρχηγός της αντιπολίτευσης και πρόβαλλε ενστάσεις σε κάθε ιδέα περί ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Οι θέσεις του παρέμειναν σταθερές μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Όπως έχει δηλώσει, κάθε ειρηνευτική συνομιλία, ακόμη και υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, είναι «χάσιμο χρόνου».

Υιός Νετανιάχου

Αν υπάρχει ένας άγραφος κανόνας που θέλει κάθε γενιά Νετανιάχου να γίνεται ολοένα και πιο ριζοσπαστική, το νεότερο μέλος της οικογένειας τον επιβεβαιώνει. Ο πρωτότοκος γιος του Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο 29χρονος Γαΐρ, φαίνεται ότι είναι συνεχιστής του πατέρα του. Προς το παρόν, μόνο μέσω των σόσιαλ μίντια.

Οι αναρτήσεις και οι δηλώσεις του έχουν ουκ ολίγες φορές πυροδοτήσει σφοδρές αντιδράσεις, αλλά και σκάνδαλα.

Το 2018, το Facebook ανέστειλε τον λογαριασμό του, μετά από ανάρτηση που προέτρεπε όλους τους Μουσουλμάνους να εγκαταλείψουν τη χώρα. Το ίδιο έτος, το ισραηλινό δικαστήριο του επέβαλε την διαγραφή ενός τουίτ, στο οποίο κοινοποιούσε ονόματα, τις διευθύνσεις σπιτιών και αριθμούς κινητών τηλεφώνων τριών διακεκριμένων διαδηλωτών.

Αργότερα, εξέφρασε την επιθυμία μια «ελεύθερη, δημοκρατική και χριστιανική» Ευρώπη να αντικαταστήσει την ΕΕ.

Διαβάστε ακόμα: Η ιντιφάντα των Παλαιστινίων και η σκληρή απάντηση του Ισραηλινού Στρατού

Το 2019 συνδέθηκε με ακροδεξιά ονόματα της χώρας του, καθώς και με εκπροσώπους της προεκλογικής καμπάνιας του Τραμπ. Το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς, η νεοναζιστική ιστοσελίδα The Daily Stormer αυτοαποκαλέστηκε ως «Το #1 σάιτ θαυμαστών του Γαΐρ Νετανιάχου». Αφορμή ήταν μία χιουμοριστική φωτογραφία που είχε ανεβάσει ο Γαΐρ, στην οποία απεικονίζονταν οι πολιτικοί αντίπαλοι του πατέρα του ως μαριονέτες χειραγωγούμενες από τον Τζωρτζ Σόρος.

Πρόσφατα, ο Γαΐρ τα «έβαλε» δημόσια με τον Ερντογάν.

«Σε όλα τα τουρκικά bots που με ακολουθούν εδώ -ένα γρήγορο μάθημα ιστορίας. Δεν είστε ντόπιοι στην Ανατολία, ήρθατε από την Κεντρική Ασία και διαπράξατε γενοκτονία εις βάρος του τοπικού ελληνικού χριστιανικού πληθυσμού. Η Ιστανμπούλ είναι στην πραγματικότητα η Κωνσταντινούπολη και την καταλάβατε παράνομα. Διαπράξατε επίσης γενοκτονία εις βάρος των Αρμενίων. Κατέχετε τώρα παράνομα τη βόρεια Κύπρο, τη βόρεια Συρία και το Κουρδιστάν. Η χώρα σας κυβερνάται από έναν δικτάτορα, ο οποίος θέλει να ανακαταλάβει και να καταπιέσει τον αραβικό κόσμο όπως επί των ημερών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».

https://twitter.com/YairNetanyahu/status/1392785574294138882

Και συνέχισε: «Η Τουρκία χτίστηκε πάνω σε μία γενοκτονία εις βάρος των Ελλήνων Χριστιανών».

https://twitter.com/YairNetanyahu/status/1392803080048087043

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δηλώσεις του Γαΐρ είναι τόσο ακραίες, που έχουν αναγκάσει εκπροσώπους τύπου του πατέρα του να ξεκαθαρίσουν ότι δεν μιλά εκ μέρους του. Αν μη τι άλλο όμως, πατέρας και γιος παραμένουν πολύ κοντά. Πολλοί τους έχουν χαρακτηρίσει ως ένα δυναμικό και άκρως αποτελεσματικό δίδυμο.

Επίσημα, ο ισραηλινός πρωθυπουργός επιδιώκει την διατήρηση του παραδοσιακά δεξιού πυρήνα του κόμματός του.

Από την άλλη -κάτω από το «τραπέζι»- ο γιος κρατάει γερά τον πυρήνα των ακροδεξιών και εθνικιστικών στοιχείων του Ισραήλ.

Φωτογραφίες από  netanyahu.org

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η μαχήτρια του παλαιστινιακού αγώνα που κατέλαβε δύο αεροπλάνα με την απειλή χειροβομβίδων. Η περιπετειώδης δράση της και πώς απέφυγε την αιχμαλωσία από τους Ισραηλινούς