“Να τρώτε λίγα σιτηρά, όχι κρέας την Τρίτη, αυγά και πουλερικά την Πέμπτη”. Η πρώτη τηλεοπτική ομιλία αμερικανού προέδρου Τρούμαν έγινε το 1948 και ζήτησε θυσίες για χάρη της Ευρώπης και της Ελλάδας (βίντεο)

Τον Οκτώβριο του 1947, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ απευθύνθηκε πρώτη φορά στους πολίτες της χώρας μέσω της μικρής οθόνης. Η πρώτη τηλεοπτική εμφάνιση προέδρου είχε γίνει στις 30 Απριλίου του 1939 με τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ, αλλά είχε προβληθεί μόνο στην περιοχή του Μανχάταν. Ο Τρούμαν όμως βγήκε στις οθόνες σε όλη τη χώρα.

Ο άχρωμος αντιπρόεδρος Χάρι Τρούμαν ανέλαβε την προεδρία μετά τον πρόωρο θάνατο του Φραγκλίνου Ρούσβελτ, όταν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος όδευε προς το τέλος του.

Στην Ευρώπη, η λήξη του πολέμου γιορτάστηκε τον Μάιο του ’45, αλλά η μάχη στην Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό συνεχιζόταν.  Ολοκληρώθηκε όταν ο Τρούμαν έδωσε την εντολή να βομβαρδιστεί η Ιαπωνία με δύο ατομικές βόμβες τον Αύγουστο του ’45. Δύο χρόνια αργότερα, η οικονομία των ΗΠΑ είχε επανέλθει δριμύτερη, αλλά η Ευρώπη είχε καταρρεύσει.

Πόλεις έπρεπε να ξαναχτιστούν, βιομηχανίες να αρχίσουν απ’ την αρχή, ενώ ο πληθυσμός πεινούσε.

Ο πρόεδρος Τρούμαν εμφανίστηκε για πρώτη φορά στους τηλεοπτικούς δέκτες για να ανακοινώσει τα σχέδια της κυβέρνησης να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια στη Ευρώπη.

Ζήτησε απ’ τους Αμερικάνους να κάνουν οικονομία στα σιτηρά και να μειώσουν την κατανάλωση σε κρέας τις Τρίτες, αυγά και πουλερικά την Πέμπτη και να τρώνε μία λιγότερη φέτα ψωμί κάθε μέρα. Η εξοικονόμηση φαγητού ήταν ένα τμήμα του ευρύτερου σχεδίου των Αμερικάνων για οικονομική υποστήριξη της Ευρώπης.

Το φιλόδοξο σχέδιο ήταν το λεγόμενο «Σχέδιο Μάρσαλ», στόχος του οποίου δεν ήταν μόνο να σωθούν οι ζωές των πεινασμένων Ευρωπαίων, αλλά και να ορθοποδήσουν οικονομικά, έτσι ώστε να μπορούν να αγοράζουν τα προϊόντα που παρήγαγε η Αμερική. Και ασφαλώς, ίσως και πρωτίστως, ήθελαν να πάρουν με το μέρος τους χώρες που θα μπορούσαν να ταχθούν με τη Σοβιετική Ένωση.

Το πρόγραμμα άρχισε  από το 1948, αλλά βοήθεια είχε φτάσει ήδη στην Ελλάδα και την Τουρκία από τον Μάρτιο του 1947 με το Δόγμα Τρούμαν, καθώς υπήρχε η άμεση προοπτική για τις δύο χώρες να περάσουν στη σφαίρα επιρροής των Σοβιετικών.

Η τηλεόραση και οι Πρόεδροι των ΗΠΑ

Οι αμερικάνοι πρόεδροι ήταν από τους πρώτους που αντιλήφθηκαν τη σημασία των τηλεοπτικών εμφανίσεων και της δημόσιας εικόνας τους. Βέβαια, σε αυτό βοήθησε και το γεγονός ότι η τηλεόραση στις ΗΠΑ διαδόθηκε πολύ νωρίτερα απ’ ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Το 1948 υπήρχαν 102 χιλιάδες τηλεοράσεις σε όλη τη χώρα, ενώ μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50, είχαν πουληθεί εκατομμύρια συσκευές. Ο Τρούμαν εμφανιζόταν στις οθόνες για κάθε σημαντική ομιλία του, όπως ήταν η ορκωμοσία του το 1949.

Αντιθέτως, στην Ελλάδα, η τηλεόραση άρχισε να μπαίνει στα σπίτια των πολιτών τη δεκαετία του ’70, γι’ αυτό και αρχικά χρησιμοποιήθηκε από τους Χουντικούς ως μέσο προπαγάνδας, όπως και το ραδιόφωνο που ιδρύθηκε από το καθεστώς Μεταξά.

Δείτε την ομιλία του Τρούμαν που ανακοινώνει τη νίκη των συμμάχων στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο:

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο άγνωστος Χάρι Τρούμαν. Ο πρόεδρος που έριξε τις πυρηνικές βόμβες, κατηγορήθηκε ως αριστερός