“Σέλφι πάνω από τα θύματα του ολοκαυτώματος”. Ο καλλιτέχνης που πείραξε τις φωτογραφίες τουριστών που είχαν μετατρέψει Μνημείο για το ολοκαύτωμα σε “παιδική χαρά”

Από το 2005, στην καρδιά του Βερολίνου, βρίσκονται 2.711 τσιμεντένιες στήλες. Είναι το Μνημείο του Ολοκαυτώματος, προς την μνήμη των Εβραίων που έχασαν τη ζωή τους, στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλοί τουρίστες φωτογραφίζονται σε πόζες που προσβάλουν τη μνήμη των νεκρών. 

Οι προσβλητικές φωτογραφίες των τουριστών στο πρότζεκτ “YOLOCAUST”

Οι τουρίστες που επισκέπτονται το Μνημείο, πολλές φορές βγάζουν σέλφι με το Μνημείο ή διάφορες “προκλητικές” πόζες. Χαρούμενες με ακροβατικά, στάσεις γιόγκα ή σκαρφάλωμα στις πλάκες του μνημείου ως στήριγμα.

Το 2017, ένας Γερμανοισραηλινός καλλιτέχνης, ο Σαχάκ Σαπίρα, δημιούργησε ένα πρότζεκτ, το “Yolocaust”. Εμπνευσμένο από τη φράση “You Only Live Once” και το “Caust”, (αγγλική λέξη για το Ολοκαύτωμα). Το πρότζεκτ, αποτελούταν από 12 φωτογραφίες ατόμων που είχαν δημόσια στο προφίλ τους στο Facebook με σέλφις από το εν λόγω Μνημείο.

Το τελικό αποτέλεσμα της επεξεργασίας των φωτογραφιών 

Ο Σαπίρα, επεξεργάστηκε τις φωτογραφίες, με τέτοιο τρόπο ώστε το φόντο του μνημείου, να αντικαθίσταται με σκληρά στιγμιότυπα από στρατόπεδα συγκέντρωσης και οι πρωταγωνιστές να περιβάλλονται από τα πτώματα των θυμάτων. Το μήνυμα ήταν απλό και εύληπτο για όποιον διαθέτει στοιχειώδη παιδεία.

Το μνημείο δεν είναι παιδική χαρά. Τα θύματα του ολοκαυτώματος δεν είναι ιστορικό αστείο αλλά λίγες δεκαετίες πίσω μας.

Ο Σαπίρα, παραδέχτηκε ότι πήρε τις φωτογραφίες, χωρίς την συγκατάθεση των χρηστών. Παρόλα αυτά,  έδωσε τη δυνατότητα σε όσους επιθυμούν, να αφαιρεθεί η φωτογραφία τους, αφού θα τον ενημέρωναν με σχετικό email.

Πότε κτίστηκε και που βρίσκεται

Το μνημείο εγκαινιάστηκε τον Μάϊο του 2005. Έγινε στο πλαίσιο της 60ης επετείου από την πτώση του ναζιστικού καθεστώτος.

Το έργο κόστισε συνολικά 27,6 εκατομμύρια Ευρώ. Το γερμανικό κράτος ανέλαβε πλήρως το κόστος κατασκευής.

Βρίσκεται, σε μικρή απόσταση από την πύλη του Βρανδεμβούργου και το Ράιχσταγκ, άλλα σημαντικά αξιοθέατα της πόλης. Εκεί κοντά βρισκόταν τη δεκαετία του ’40, η Καγκελαρία του τρίτου Ράιχ.

Το κέντρο πληροφόρησης και η ιστορία από τα Ιωάννινα

Έγινε πολύ σημαντικός πόλος έλξης και το επισκέπτονται πολυάριθμοι τουρίστες κάθε χρόνο. Το μνημείο μπορεί να το επισκεφθεί κανείς, οποιαδήποτε ώρα μέσα στη μέρα ή τη νύχτα. Στο νοτιοανατολικό τμήμα του Μνημείου, λειτουργεί κέντρο Πληροφόρησης για τα θύματα και μπορεί να ακούσει τις ιστορίες τους.

Μία από αυτές είναι από την οικογένεια της κ. Ευτυχίας Νάχμαν από τα Ιωάννινα.

Η αρχιτεκτονική του μνημείου και ο σκοπός του 

Οι 2711 πέτρινες στήλες, σχηματίζουν ένα μοτίβο σαν κυματισμό. Δημιουργούν την εντύπωση ενός καλλιεργημένου χωραφιού με στάχυα που κυματίζουν από τον άνεμο ή ενός τεράστιου νεκροταφείου αν το δει κάποιος από ψηλά. Οι στήλες δεν έχουν επιγραφές όπως ονόματα ή ημερομηνίες.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη είσοδος ή έξοδος. Κάτι που γίνεται επιτηδευμένα, ώστε ο επισκέπτης να περιπλανηθεί στους στενούς διαδρόμους που σχηματίζονται ανάμεσα στις στήλες και οι οποίοι είναι προσβάσιμοι από οποιαδήποτε σημείο του μνημείου.

Αυτή η μορφή, δημιουργεί στους επισκέπτες μια συναισθηματική αντίληψη της απομόνωσης, της καταπίεσης και της απειλής. Όπως ακριβώς ένιωθαν δηλαδή και τα θύματα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το μνημείο σχεδιάστηκε από τον Αμερικανό αρχιτέκτονα Πίτερ Άισμαν. Δέχθηκε πολλές κριτικές, ωστόσο, πέτυχε τον σκοπό του.

Πώς δημιουργήθηκε η ιδέα 

Η ιδέα για τη δημιουργία του Μνημείου, γεννήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Μια ομάδα πολιτών, με επικεφαλής τη δημοσιολόγο Λία Ρος, πήρε την πρωτοβουλία. Πολλά πολιτικά πρόσωπα, στήριξαν την ιδέα, όπως ο πρόεδρος της γερμανικής βουλής.

 Οι σκέψεις, οι προβληματισμοί και ο διάλογος για το αν θα διχάσει ή θα διδάξει, διήρκησαν μια δεκαετία. 

Μετά από δύο παγκόσμιους διαγωνισμούς αρχιτεκτονικής, αποφασίστηκε η δημιουργία του μνημείου από τον Πίτερ Άισμαν. Τον Ιούνιο του 1999 η γερμανική βουλή, δέχτηκε να ξεκινήσουν τα έργα για τη δημιουργία του Μνημείου, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα.

Αρχική εικόνα: Pixabay

Διαβάστε ακόμα στη “ΜτΧ”: Ρομάν Πολάνσκι, ο σκηνοθέτης επέζησε από το Ολοκαύτωμα προσποιούμενος τον Γερμανό! Πώς γνώρισε την 13χρονη που τον κατηγόρησε ότι τη βίασε. Δραπέτευσε στο Παρίσι και γλύτωσε τα ισόβια