«Μια πραγματικά ανεξάρτητη Ελλάδα είναι παραλογισμός. Θα είναι ρώσικη ή αγγλική»! Η κυνική απόφαση του άγγλου πρέσβη για το μέλλον της απελευθερωμένης Ελλάδας

3 Φεβρουαρίου 1830. Η Ελλάδα αναγνωρίζεται και επίσημα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου ως ανεξάρτητο κράτος, ύστερα από τέσσερις αιώνες σκλαβιάς και εννέα χρόνια ένοπλου αγώνα.

Η ανεξαρτησία της χώρας οφειλόταν αναμφισβήτητα στην αυτοθυσία των ελλήνων αγωνιστών. Ωστόσο, καθοριστικό ρόλο  διαδραμάτισε και η πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων οι οποίες συνέδραμαν, κυρίως οικονομικά, για να συντηρήσουν το νεοσύστατο κράτος.

Οι λόγοι ήταν περισσότερο γεωπολιτικοί και λιγότερο φιλελληνικοί.

Από το 1825, κι ενώ μαινόταν ο πόλεμος, η υποδουλωμένη Ελλάδα αναζητούσε συμμάχους.

Ο διορατικός, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας, Τζωρτζ Κάνινγκ, είχε απορρίψει το σχέδιο του Τσάρου που προέβλεπε τη δημιουργία τριών ηγεμονιών υποτελών στον Σουλτάνο κατά το ελβετικό πρότυπο (Ανατολικής Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Κρήτης).

Το σχέδιο αυτό επικροτούσε σε μεγάλο βαθμό και ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος, Ιωάννης Καποδίστριας.

Τότε, αντιπροσωπεία των ελλήνων επαναστατών επισκέφθηκε τον υπουργό στο Λονδίνο ζητώντας του να τεθεί η Ελλάδα υπό την προστασία της Αγγλίας, προτού γίνει ελεύθερο κράτος.

Ο Κάνινγκ αρνήθηκε γιατί ήταν ακόμη πολύ νωρίς.

Το υπόμνημα του άγγλου πρέσβη που προκαθόρισε τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας

Τον Αύγουστο του 1832, ο άγγλος ναύαρχος και μετέπειτα πρέσβης, Σερ Έντμουντ Λάιονς, συνόδευσε το νεόφερτο Βασιλιά Όθωνα και την Τριμελή Αντιβασιλεία από το Μπρίντιζι στο Ναύπλιο και ένα χρόνο αργότερα από την Τεργέστη στην Αθήνα.

Εξαιτίας της στενής του σχέσης με τον νεαρό βασιλιά, εγκατέλειψε το Πολεμικό Ναυτικό το 1835, απέκτησε ιπποτικό τίτλο και διορίστηκε από τον Λόρδο Πάλμερστον πρέσβης στην Αθήνα.

Η διαμόρφωση της Ελλάδας ως κρατικής οντότητας κατέστη δυνατή κατά κύριο λόγο από τους Ρώσους και τους Άγγλους.

Οι Άγγλοι μάλιστα, την συμπεριέλαβαν αμέσως στη σφαίρα επιρροής τους.

Για το μέλλον και τη μετέπειτα θέση της Ελλάδας στο παγκόσμιο στερέωμα, ο Λάιονς, σε υπόμνημά του προς την αγγλική κυβέρνηση που χρονολογείται περί το 1841 (για άλλους το 1844) ανέφερε τα εξής:

«Μια πραγματικά ανεξάρτητη Ελλάδα είναι παραλογισμός. Η Ελλάδα θα είναι είτε ρωσική είτε αγγλική. Και αφού δεν πρέπει να είναι ρωσική, θα είναι αγγλική…»

Η στάση του αυτή περιέγραφε ξεκάθαρα το ιδιότυπο ημι-αποικιακό καθεστώς των επόμενων δεκαετιών έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου η σκυτάλη πέρασε στην υπερατλαντική δύναμη. Η Ελλάδα έπρεπε να είναι ένα προτεκτοράτο των Άγγλων.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η μέρα που ο Όθωνας αναγκάστηκε να βγει στο παράθυρο για να αντιμετωπίσει τους επαναστατημένους Έλληνες. Ήταν 3 Σεπτεμβρίου 1843 και ο λαός απαιτούσε Σύνταγμα