“Ξέρω πώς είναι να παλεύεις για την αξιοπρέπειά σου”. Η πρώην άστεγη, που εργάζεται στα πλυντήρια αστέγων

«Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων διαθέτει δύο χώρους πλυντηρίων/στεγνωτηρίων: ένας που εξυπηρετεί όσους διαμένουν στον ξενώνα και ένας που αφορά όσους μένουν στο δρόμο ή διανυκτερεύουν στο υπνωτήριο.

Κατά μέσο όρο κάθε μέρα 15 άτομα έρχονται εδώ με ραντεβού και φέρνουν τα ρούχα τους και τα σεντόνια τους», αναφέρει ο Αντώνης Σαραντίδης, υπεύθυνος για τη λειτουργία των πλυντηρίων.

Το κτηριακό συγκρότημα όπου στεγάζεται το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων του Κ.Υ.Α.Δ.Α. © Μηχανή του Χρόνου

Όταν η αλληλεγγύη αποκτά πραγματικό νόημα

Τα πλυντήρια του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων βρίσκονται στο ισόγειο ενός επιβλητικού κτηριακού συγκροτήματος επτά ορόφων, όπου η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη και η ελπίδα γίνονται πράξη κι όχι μόνο ωραίες λέξεις.

Οι ωφελούμενοι βρίσκουν όλα όσα θεωρούνται αυτονόητα αλλά δεν είναι: έναν καφέ ή ένα έτοιμο γεύμα, ένα λουτρό για να πλυθούν και ιματιοθήκη, για να παραλάβουν καθαρά ρούχα και κουβέρτες.

Η δομή υπήρξε «γέννημα» της πανδημίας του κορωνοΐου, καθώς ξεκίνησε τη λειτουργία της τον Απρίλιο του 2020, στην «καρδιά» του πρώτου κύματος. Όμως συνεχίζει μέχρι σήμερα να επιτελεί το κοινωνικό της έργο.

Άνθρωποι διαφορετικών ειδικοτήτων βρίσκονται επί ποδός και ενώνουν τις δυνάμεις τους, προκειμένου να καλύψουν οποιαδήποτε ανάγκη όσων ζουν στους δρόμους της Αθήνας ή τα καταλύματά τους δεν πληρούν τις προϋποθέσεις αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Το αντάλλαγμα που «πληρώνουν» είναι ένα χαμόγελο στους υπαλλήλους κι ένα «ευχαριστώ» στους  εργαζόμενους του Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων, απέναντι από την πλατεία Βάθης, ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Απρίλιο του 2020. © Μηχανή του Χρόνου

Ο ξενώνας, το υπνωτήριο και το καφέ που δίνουν ελπίδα

Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων απαρτίζεται από τρία μέρη: το Κέντρο Ημέρας, τον Ξενώνα και το Υπνωτήριο. Στον έβδομο όροφο εργάζονται κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτές, γιατρός, ψυχίατρος, ψυχολόγοι. Το έργο που επιτελείται είναι πολυδιάστατο.

«Το Κέντρο Ημέρας αφορά ανθρώπους που, αν και δεν βρίσκονται στο δρόμο, θεωρούνται άστεγοι, διότι τα καταλύματά τους δεν διαθέτουν ηλεκτρικό ρεύμα ή νερό και επομένως είναι ακατάλληλα για κατοίκηση», τονίζει η πρόεδρος του Κ.Υ.Α.Δ.Α., Μελίνα Δασκαλάκη.

Η Μελίνα Δασκαλάκη, πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.). Πηγή εικόνας: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

“Οι ωφελούμενοι έρχονται στο Κέντρο Ημέρας, για να καθίσουν στα τραπεζοκαθίσματα. Να πιούν ένα καφέ, να βρουν παρέα για να πουν μια κουβέντα καθώς τρώνε. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Απλά πράγματα που όμως τα στερούνται, όπως το μπάνιο σε ένα καθαρό λουτρό”. Καθημερινά διανέμονται περισσότεροι από 250 καφέδες και χυμοί.

Οι ωφελούμενοι έρχονται στο Κέντρο Ημέρας, για να καθίσουν στα τραπεζοκαθίσματα και να νιώσουν τη ζεστασιά του καφέ και της παρέας. Πηγή εικόνας: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Στον ξενώνα περίπου 180 άτομα βρίσκουν ένα δωμάτιο με κρεβάτι, τηλεόραση και ψυγείο, ώστε να κοιμούνται και να διαβιούν με αξιοπρέπεια.

Ο παραπάνω αριθμός είναι μειωμένος το καλοκαίρι και αυξάνεται τον χειμώνα, λόγω των καιρικών συνθηκών, όπου φτάνει περίπου τους 300 φιλοξενούμενους, που είναι και η μέγιστη χωρητικότητα του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων.

Μερικά από τα δωμάτια που φιλοξενούν άστεγους κατοίκους της Αθήνας, στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων. Πηγή εικόνων: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Όπως αναφέρει η κοινωνική λειτουργός του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, Αλεξία Μπαμπλέκη, «συνολικά υπάρχουν 114 δωμάτια και σε καθένα από αυτά μπορούν να φιλοξενηθούν από δύο έως τέσσερα άτομα. Ο κάθε όροφος χωρίζεται σε δύο ή τρία διαμερίσματα που διαθέτουν κουζίνα, μπάνιο, καλοριφέρ και ανεμιστήρα οροφής».

«Στον Ξενώνα γίνεται δεκτός κάποιος για ένα διάστημα έξι μηνών και ανάλογα με τη μετέπειτα πορεία του, η παραμονή του ανανεώνεται», προσθέτει η κ. Δασκαλάκη.

Στο υπνωτήριο διανυκτερεύουν το βράδυ όσοι άστεγοι δεν έχουν πειστεί να διαμείνουν στον Ξενώνα. Ωστόσο, όπως μας ανέφερε η κ. Μπαμπλέκη, διαμένουν και άνθρωποι που δουλεύουν με σκοπό να αποταμιεύσουν χρήματα και απώτερο στόχο να βρουν κάποιο σπίτι, για να μείνουν.

Οι ωφελούμενοι του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων μπορούν να παραλάβουν καθαρά ρούχα από την ιματιοθήκη. Πηγή εικόνας: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Οι ομάδες Street Work

Οι άστεγοι ενημερώνονται για τον ξενώνα και το υπνωτήριο από τις ομάδες Street Work του Κ.Υ.Α.Δ.Α.. Πρόκειται για διεπιστημονικές ομάδες επιτόπιας παρέμβασης που πραγματοποιούν έξι βάρδιες ημερησίως, τρεις το πρωί και τρεις το απόγευμα, 365 ημέρες το χρόνο.

Οι ομάδες Street Work προσεγγίζουν τους αστέγους και τους ενημερώνουν για τις διαθέσιμες δυνατότητες στέγασης, σίτισης και περίθαλψης. Πηγή εικόνας: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Αποτελούνται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, νοσηλευτές και γιατρούς, οι οποίοι, με τη συνδρομή ψυχιάτρου, προσεγγίζουν τους αστέγους και τους ενημερώνουν για τις διαθέσιμες δυνατότητες στέγασης, σίτισης και περίθαλψης. Σε περιόδους ακραίων καιρικών συνθηκών, η επιφυλακή είναι 24ωρη.

Οι ομάδες Street Work συντονίζει και τη διαδικασία χορήγησης βεβαιώσεων αστεγίας της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Κ.Υ.Α.Δ.Α. Αν η γραφειοκρατία θεωρείται βουνό για έναν νοικοκύρη, φανταστείτε πώς την αντιμετωπίζει ένας άστεγος.

Η κ. Δασκαλάκη επισημαίνει ότι στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων δεν διαμένουν άστεγοι με θέματα εξαρτήσεων, καθώς χρήζουν εξειδικευμένης μεταχείρισης και φροντίδας και φιλοξενούνται σε διαφορετικό ξενώνα του Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ.

Οι άστεγοι ενημερώνονται για τον ξενώνα και το υπνωτήριο από τις ομάδες Street Work του Κ.Υ.Α.Δ.Α.. Πρόκειται για διεπιστημονικές ομάδες επιτόπιας παρέμβασης που πραγματοποιούν έξι βάρδιες ημερησίως, 365 ημέρες το χρόνο. Πηγή εικόνας: αρχείο Κ.Υ.Α.Δ.Α.

Ο στόχος πάντα είναι η σταδιακή επανένταξη. Εκτός από στέγαση και σίτιση, το Κ.Υ.Α.Δ.Α. προσφέρει στους ωφελούμενούς του ιατρική παρακολούθηση, ψυχολογική στήριξη και συμβουλευτική απασχόλησης, όπως επίσης και διασύνδεση µε άλλες υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και μέριμνας του Δήμου Αθηναίων.

Οι περιπτώσεις ωφελουμένων, οι οποίοι κατάφεραν να «ξαναχτίσουν» τη ζωή τους, δεν είναι λίγες, αλλά το πρόβλημα της στέγασης μάλλον διογκώνεται και κάθε βοήθεια είναι πολύτιμη… αχρείαστη νά’ ναι.

Ρεπορτάζ: Δημήτρης Παπακυριακού