Κρίστοφερ Μάρλοου. Ο συγγραφέας του Δόκτορος Φάουστ πέθανε πάνω σε καυγά σε μια ταβέρνα. Κατηγορήθηκε για αθεϊσμό, ήταν ομοφυλόφιλος και κατάσκοπος

Κείμενο της αναγνώστριάς μας, Δήμητρας Καρδακάρη

Ο Κρίστοφερ Μάρλοου γεννήθηκε το 1564 στο Καντερμπέρι της Αγγλίας.

Το 1587, ο Μάρλοου, παίρνει το πτυχίο του από το Corpus Christi College του Κέιμπριτζ και κατέστη διακεκριμένος εταίρος διάσημων στοχαστών.

Από τις αρχές του 16ου αιώνα, ανάγονται οι πρώτες του επαφές με τον κόσμο του επαγγελματικού θεάτρου.

Το 1589 γράφει την τραγική ιστορία του Δόκτορα Φάουστ, εκτελώντας παράλληλα καθήκοντα κατασκοπείας για την κυβέρνηση. Ανάμεσα στα έργα του που ξεχώρισαν είναι ο Εβραίος της Μάλτας (1589) και η Σφαγή των Παρισίων (1593), όπου ο Thomas Kyd, τον κατηγορεί για αθεϊσμό.

Μετά την ανάκριση, αφήνεται ελεύθερος, αλλά παρ’ όλα αυτά συγκεντρώνονται στοιχεία για την κατηγορία ότι δεν σεβόταν την ηθική της εποχής.

Ενώ περίμενε τη διεξαγωγή της δίκης δολοφονήθηκε στο Λονδίνο. Τον μαχαίρωσαν σε μια ταβέρνα κατά την διάρκεια συμπλοκής.

Ο Τ.Σ Έλιοτ τον χαρακτήρισε ως «τον πιο βλάσφημο και βαθυστόχαστο από τους συγχρόνους τους και το πιο φιλοσοφημένο, αν και ανώριμο, πνεύμα από τους ελισαβετιανούς δραματικούς συγγραφείς».

Ο μύθος του Δόκτορα Φάουστ

Μέσα από τη λαϊκή παράδοση πολλών εθνών, οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες σχετικές με τα πνεύματα και τον διάβολο, κεντρίζουν το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών.

Ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγονται και οι θρύλοι σχετικοί με έναν άνθρωπο που πουλά την ψυχή του στον διάβολο και υπογράφει με το  αίμα του, το συμβόλαιο αγοροπωλησίας.

Ο Φάουστ με βάση αυτήν την παράδοση, υπήρξε ένας διάσημος λόγιος της Βυρτεμβέργης, που πούλησε την ψυχή του στον διάβολο, με αντάλλαγμα να του προσφέρει ο τελευταίος γνώση και δύναμη.

Ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τον μύθο αυτό ήταν ο Ιωάννης Φάουστ που γεννήθηκε περίπου το 1480 στο Kundlingen της Γερμανίας και πέθανε το 1538.

Λίγα τεκμηριωμένα στοιχεία γνωρίζουμε για τη ζωή του, καθώς οι θρύλοι και οι μύθοι καλύπτουν μεγάλο μέρος της ζωής του.

Διαφαίνεται όμως, ότι ο πραγματικός Φάουστ ήταν ένας αγύρτης, τυχοδιώκτης που περιόδευε τις διάφορες μεγαλουπόλεις της Δυτικής Ευρώπης, εμφανίζοντας τον εαυτό του άλλοτε ως γιατρό, άλλοτε ως αστρονόμο καθώς γερμανοί πρίγκιπες τον καλούσαν στον παλάτι και τον πλήρωναν για ένα ωροσκόπιο.

Αυτοπαρουσιάζονταν ως Μάγιστρος Γεώργιος Σαμπέλικους Φάουστους Υιός.

Ο Φάουστους πέθανε το 1540 στο Freiburg, από μια αιφνίδια έκρηξη χημικών κατά τη διάρκεια ενός πειράματός του.

Λίγα χρόνια μετά τον θάνατό του το 1592, μεταφράστηκε στα αγγλικά το πρώτο έργο που είχε δημοσιευτεί στην Φραγκφούρτη με τίτλο, η Ιστορία της Επάρατης Ζωής και του Αντάξιου της Θανάτου του Δόκτορος Ιωάννου Φάουστους.

Το γερμανικό βιβλίο για τον Φάουστους είχε διδακτικές προθέσεις, καθώς σκοπός του ήταν να καταπολεμήσει τις πρόστυχες συμφωνίες με τις ακάθαρτες δυνάμεις.

Την περίοδο αυτή εξάλλου ήταν γνωστό στη Δυτική Ευρώπη το Κυνήγι των Μαγισσών. Με το Malleus maleficarum που εκδόθηκε το 1486 από δύο δομινικανούς μοναχούς και διανεμήθηκε ευρέως σε όλη την Ευρώπη, τίθενται οι βάσεις μιας νέας μυθολογίας για τη μαγεία και τις μάγισσες.

Σε αυτό αποτυπώνονται οι αντιλήψεις που κυκλοφορούσαν στο γερμανόφωνο περιβάλλον για τις μάγισσες.

Η ανάπτυξη της τυπογραφίας οδήγησε στην έκδοση πλήθους φυλλαδίων και εγχειριδίων κατά των μαγισσών και πολλοί κληρικοί, λόγιοι και μέλη βασιλικών οικογενειών, όπως ο Jean Bodin και ο βασιλιάς Ιάκωβος της Αγγλίας, εξέδωσαν τα δικά τους κείμενα. Οι δίκες ξεκίνησα με μια σταθερή διαδικασία κατήχησης από τις Αρχές, οι οποίες δημόσια εκδήλωναν την ανησυχία τους για την εξάπλωση της μαγείας.

Τα θεατρικά έργα, οι ζωγραφικοί πίνακες, τα ποιήματα και τα θρησκευτικά κείμενα της εποχής, βοήθησαν να δημιουργηθούν στερεότυπα και να διαδοθεί ο φόβος.

Οι κυνηγοί μαγισσών ταξίδευαν από χωριό σε χωριό, ασκώντας προπαγάνδα και μεταφέροντας οδηγίες για το πώς μπορεί κανείς να αναγνωρίσει μια μάγισσα.

Μέσω αναρτημένων ανακοινώσεων αναγγελλόταν η επερχόμενη έλευση του κυνηγού μαγισσών, σε δύο εβδομάδες για παράδειγμα και έπρεπε ο καθένας να αρχίσει να αναγνωρίζει ποιες ήταν οι μάγισσες της περιοχής. Η άρνηση κάποιου να συνεργαστεί μπορούσε να θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο.

Οι μάγισσες κατηγορούνταν δημόσια και οποιοσδήποτε προσπαθούσε να βοηθήσει την κατηγορούμενη θεωρούνταν αμέσως και αυτός ύποπτος.

Αυτή η προπαγάνδα σε συνδυασμό με το καθεστώς τρομοκρατίας που διήρκεσε 200 χρόνια είχε ανυπολόγιστες συνέπειες.

Σε αυτό το κλίμα ο Κρίστοφερ Μάρλοου γράφει τα έργα του και προωθεί τον ουμανισμό μέσα από την τέχνη, στην οποία είχε ακόμη πολλά να δώσει, αν ο διάολος δεν του κάρφωνε το μαχαίρι πάνω στον καυγά, σε ένα ταπεινό καπηλειό…

ΥΓ: Ο Μάρλοου επηρεάστηκε από τη νέα πνοή της Αναγέννησης, που επικεντρώνονταν κυρίως στον τομέα των τεχνών, ενώ είχαν τεθεί τα θεμέλια μιας νέας εποχής της φιλοσοφίας, που εκφράστηκε κυρίως την περίοδο του Διαφωτισμού.

Η νέα φιλοσοφία, ο αναγεννησιακός Ουμανισμός, είναι μια πνευματική κίνηση που εκδηλώθηκε στη δυτική Ευρώπη, ξεκινώντας από τη Φλωρεντία, στα τέλη του 14ου αιώνα.

Χαρακτηρίστηκε από την τάση για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την τέχνη και τις αξίες του κλασικού κόσμου.

Το άτομο έπρεπε να κατανοήσει και να αλλάξει τόσο τον εαυτό του και τον κόσμο, αναζητώντας ορθολογικές απαντήσεις και όχι θρησκευτικές, όπως στην περίοδο του Μεσαίωνα.

Ο ουμανισμός, ενθάρρυνε το ενδιαφέρον των ανθρώπων για την τέχνη, για την κλασική αρχαιότητα και την ανθρώπινη φύση.

Έδινε έμφαση στο λόγο και στην έρευνα και αμφισβητούσε τη θεολογική παράδοση που εξύψωνε το θείο, χρησιμοποιώντας ως μοντέλα καθημερινούς ανθρώπους.

Πίστευαν στη σημασία της εκπαίδευσης και στην πεποίθηση ότι η τέχνη μπορούσε να κωδικοποιηθεί σε κανόνες που θα εξυπηρετούσαν τους σκοπούς της διδασκαλίας.

Όσοι αναγνώστες επιθυμούν να στέλνουν κείμενα μπορούν να μας τα στέλνουν στη διεύθυνση: [email protected]

Εφόσον τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις, που έχουν να κάνουν με το ύφος της ιστοσελίδας, θα δημοσιεύονται, ενδεχομένως με μια μικρή επιμέλεια.

Η “ΜτΧ” δεν ευθύνεται για τυχόν ανακρίβειες στα κείμενα των αναγνωστών.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Ο ρομαντικός λογοτέχνης Σαίξπηρ στη προσωπική του ζωή ήταν κυνικός. Παράτησε τη γυναίκα και τα παιδιά του και ονόμαζε «βαφτιστήρια» τα εξώγαμα τέκνα του…