Κουμπαίοι. Οι λήσταρχοι που απήγαγαν βουλευτές και “ρύθμιζαν” τις εκλογές. Τα λύτρα και η πολιτική διαπλοκή. Νέα εκπομπή

Οι Λήσταρχοι Κουμπαίοι και οι απαγωγές πολιτικών στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο τη Δευτέρα, 6 Φεβρουαρίου στις 21:00 από το COSMOTE HISTORY.

Η εκπομπή προβάλλεται σε επανάληψη την Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου στις 5 το απόγευμα.

Η εκπομπή παρουσιάζει το πολιτικό θρίλερ με την απαγωγή  βουλευτών κατά την προεκλογική περίοδο στα Ιωάννινα το 1928 από την συμμορία των αδελφών Κουμπαίων.

Η αρπαγή δύο βουλευτών του Καφανταρικού κόμματος για λύτρα έβαλε φωτιά στο πολιτικό σκηνικό καθώς οι απαχθέντες ήταν αντίπαλοι του Βενιζέλου και εξαπέλυσαν κατηγορίες για διαπλοκή με τους ληστές.

Η αντιπαράθεση ανέδειξε το πρόβλημα της ληστοκρατίας ως ρυθμιστή της κοινωνικής και πολιτικής ζωής και οδήγησε τον πρωθυπουργό σε καθοριστικές ενέργειες για την οριστική πάταξη του φαινομένου.

Οι Λήσταρχοι Κουμπαίοι

Η έρευνα της εκπομπής φωτίζει την ιστορία δύο νεαρών Σαρακατσάνων, του Κώστα και του Τάκη Κουμπή, που βγήκαν στην παρανομία εξαιτίας μιας αιματηρής βεντέτας. Μέσα σε σύντομο διάστημα έγιναν οι διαβόητοι «Λήσταρχοι της Ηπείρου».

Απόγονοι των Κουμπαίων περιγράφουν πώς επηρέασε τα δύο νεαρά ξαδέρφια ο αιματηρός κύκλος της βεντέτας και πώς πήραν τον νόμο στα χέρια τους εξαιτίας του κοινωνικού αποκλεισμού από τσελιγκάδες της Πίνδου.

Οι απαγωγές πολιτικών

Η «Μηχανή του Χρόνου» παρουσιάζει την ασταθή πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι και τον Αύγουστο του 1928, όπου μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία άλλαξαν τουλάχιστον 10 κυβερνήσεις.

Η επιστροφή του Ελευθερίου Βενιζέλου στην ενεργό πολιτική έγινε με την προκήρυξη εκλογών τον Αύγουστο του 1928. Τότε ο κρητικός πολιτικός βρέθηκε και πάλι αντιμέτωπος με την πολιτική πόλωση και την ληστοκρατία στην ύπαιθρο.

Λίγο πριν από τις εκλογές, τα δύο ξαδέρφια «τίναξαν στον αέρα» την προεκλογική καμπάνια των κομμάτων, όταν απήγαγαν τους βουλευτές Αλέξανδρο Μυλωνά και Αλέξανδρο Μελά, τη στιγμή που ο Βενιζέλος βρισκόταν στα Ιωάννινα για ομιλία.

Οι δύο βουλευτές ανήκαν στο κόμμα του Γεώργιου Καφαντάρη, πρώην στενού συνεργάτη του Βενιζέλου, που είχε αποχωρήσει από το κόμμα και πλέον ήταν πολιτικός του αντίπαλος.

Η «Μηχανή του Χρόνου» παρουσιάζει τα στοιχεία της λεγόμενης διαπλοκής ανάμεσα σε πολιτικούς και ληστές που επικρατούσε στην Ελλάδα μέχρι τη δεκαετία του 1930, αλλά και τις κατηγορίες  ότι πίσω από την απαγωγή Μελά και Μυλωνά υπήρχε πολιτική σκοπιμότητα.

Ιστορικοί και ερευνητές περιγράφουν την σκληρή στάση που ακολούθησε ο Βενιζέλος, ο οποίος στην προσπάθειά του να διώξει κάθε σκιά υιοθέτησε μια σκληρότατη στάση για την οριστική πάταξη της ληστείας.

Ο αγώνας δρόμου για τα λύτρα

Η εκπομπή το χρονικό της απαγωγής και τον αγώνα δρόμου για τα λύτρα που έπρεπε να παραδοθούν για την απελευθέρωση των πολιτικών. Τα λύτρα που ζήτησαν οι Κουμπαίοι ήταν 6.000.000 δραχμές, ένα τεράστιο ποσό για την εποχή.

Η οικογένεια Μελά παρενέβη και ζήτησε από την κυβέρνηση να αναλάβει αυτή την πληρωμή των λύτρων με αντάλλαγμα το Μέγαρο Σλήμαν στην οδό Πανεπιστημίου. Το πολυτελές κτήριο της ανήκε και είχε πουληθεί στο δημόσιο από το 1924, αλλά δεν είχαν καταβληθεί ακόμη τα χρήματα.

Η σύλληψη και οι δίκες των Κουμπαίων

Ιστορικοί και ερευνητές μιλούν στη «Μηχανή του Χρόνου» και περιγράφουν πως έγινε η σύλληψη των Κουμπαίων, αλλά και τις δίκες που ακολούθησαν.

Η εκδίκαση έγινε κεντρικό θέμα στο τύπο της εποχής και πολλοί ζητούσαν την εσχάτη των ποινών. Στην υπόθεση όμως δεν υπήρξε φόνος και οι λήσταρχοι καταδικάστηκαν σε ισόβια. Επίσης δεν αποδείχθηκε καμία πολιτική συνεργασία με τους Κουμπαίους.

Ο Βενιζέλος ήθελε να τελειώσει την ληστοκρατία και έτσι ξεκίνησε νέος κύκλος διώξεων για τους ληστές που παραπέμφθηκαν να δικαστούν με νέο κατηγορητήριο που συμπεριλάμβανε παλαιότερες υποθέσεις δολοφονιών.

Τελικά, οι  Κουμπαίοι καταδικάστηκαν για εγκλήματα προγενέστερα της απαγωγής των δύο πολιτικών και με συνοπτικές διαδικασίες οδηγήθηκαν στο απόσπασμα.

Η «Μηχανή του Χρόνου» παρουσιάζει φωτογραφικά ντοκουμέντα από τις τελευταίες στιγμές των Λήσταρχων Κουμπαίων που εκτελέστηκαν τον Φεβρουάριο του 1930 στο συνήθη τόπο εκτελέσεων στου Γουδή.

Στην εκπομπή μιλούν:

Ελένη Κουμπή: Ανιψιά του Τάκη Κουμπή, Φιλόλογος

Γιώργος Κουμπής: Απόγονος των Κουμπαίων, Φιλόλογος

Δημήτρης Κάτσενος, οι Κουμπαίοι σκότωσαν τη γιαγιά του

Φιλήμων Καραμήτσος, Δημοσιογράφος Ιωαννίνων

Νικόλαος Αναστασόπουλος, καθηγητής νεότερης ελληνικής ιστορίας – Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Νίκος Βασιλάτος, Ιστορικός, Νομικός

Αντώνης Κλάψης, Καθηγητής στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων – Πανεπιστήμιο  Πελοποννήσου