Το μακελειό με περίπου 7.000 Ουκρανούς, από το γερμανικό στρατό. Ήταν η μεγαλύτερη εκκαθαριστική επιχείρηση του Β’ΠΠ

Την 1η Μαρτίου του 1943, ναζιστικά τάγματα εφόδου εισέβαλλαν στο χωριό Κοριούκιβκα της Ουκρανίας και κατέσφαξαν τον ντόπιο πληθυσμό. Συνολικά υπολογίζεται ότι πάνω από έξι χιλιάδες ηλικιωμένοι και παιδιά, σφαγιάστηκαν από τους στρατιώτες των SS.

Η “σφαγή της Κοριούκιβκα”, αν και αγνοείται από το ευρύ κοινό, αποτελεί τη μεγαλύτερη εκκαθαριστική επιχείρηση κατά αμάχων μιας περιοχής, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τι προηγήθηκε

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Ουκρανία, στην περιοχή της Κοριούκιβκα συνήθιζαν να συγκεντρώνονται εκατοντάδες σοβιετικοί αντάρτες, που δρούσαν στην βόρεια Ουκρανία και συγκεκριμένα στην πόλη Τσέρνιγιβ (Chernihiv). Για τους Ναζί, η διάλυση του χωριού ήταν ένας από τους βασικότερους στόχους, για την αποδυνάμωση του αντιπάλου.

Τη νύχτα της 27ης Φεβρουαρίου του 1943, στους κύκλους των ανταρτών, κυκλοφόρησε η είδηση, ότι επίλεκτες μονάδες των SS κρατούν όμηρους Σοβιετικούς συντρόφους τους στις φυλακές της Κοριούκιβκα. Η απάντηση των ανταρτών ήταν άμεση. Επιτέθηκαν στην τοπική φρουρά, απελευθερώνοντας τους περισσότερους κρατούμενους και σκοτώνοντας 78 στρατιώτες του Άξονα, που είχαν στρατοπεδεύσει στην περιοχή.

Πριν την αποχώρησή τους, οι σοβιετικοί αντάρτες προειδοποίησαν τους κατοίκους του χωριού για πιθανά γερμανικά αντίποινα και επέστρεψαν στη βάση τους, χωρίς να τους φυγαδεύσουν. Έντρομοι και αβοήθητοι, οι κάτοικοι της Κοριούκιβκα κατέστρωναν όλο το βράδυ σχέδια διαφυγής. Μάταια όμως.

Το επόμενο πρωί γερμανικές δυνάμεις είχαν αποκλείσει όλες τις πιθανές εξόδους. Λέγεται ότι μόνο μία γυναίκα με τα τρία της παιδιά κατάφερε να δραπετεύσει.

Το μακελειό της Κοριούκιβκα

Το πρωί της 1ης Μαρτίου, Γερμανοί στρατιώτες εισέβαλλαν στο χωριό. Αρχικά, προσπάθησαν να συγκεντρώσουν όλους τους κατοίκους στην κεντρική πλατεία. Οι περισσότεροι υπάκουσαν. Μερικοί, όμως, προβλέποντας τις επικείμενες δολοφονίες, προσπάθησαν να διαφύγουν.

Οι Γερμανοί άρχισαν να μπαίνουν σε όλα τα σπίτια και να πυροβολούν τους ενοίκους. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά έπεφταν νεκροί ο ένας μετά τον άλλο. Μερικοί κάηκαν ζωντανοί. Όσοι βρίσκονταν συγκεντρωμένοι στην πλατεία πυροβολήθηκαν κι αυτοί. Μόνο πέντε κατάφεραν να επιβιώσουν, πιθανώς παριστάνοντας τους νεκρούς.

Τουλάχιστον 1.290 σπίτια κάηκαν και λεηλατήθηκαν. Επέζησαν μόνο δέκα πλίνθινα κτίρια και μία εκκλησία. Οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών, υπό την απειλή των γερμανικών τουφεκιών, δεν μπορούσαν αν βοηθήσουν τους συμπατριώτες τους.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Ντμίτρι Βεντένεγιεφ, η σφαγή διαπράχθηκε κυρίως από τις μονάδες των SS αλλά με τη βοήθεια ντόπιων δωσίλογων που πολέμησαν στο πλευρό της γερμανίας καθώς θεωρούσαν την ΕΣΣΔ, εχθρό τους. Ο αριθμός των δραστών υπολογίζεται ότι ξεπέρασε τους πεντακόσιους ενώ ο αριθμός των νεκρών τους 6.700.

Στις 9 Μαρτίου δεκάδες ηλικιωμένοι, που είχαν καταφέρει να διαφύγουν σε γειτονικές περιοχές λίγες ημέρες πριν τη σφαγή, επέστρεψαν στον τόπο τους. Την επόμενη ημέρα, οι Ναζί επέλασαν για δεύτερη φορά και τους έκαψαν ζωντανούς.

Η Κοριουκίβκα απελευθερώθηκε από τα σοβιετικά στρατεύματα στις 19 Μαρτίου 1943. Την ίδια χρονιά συντάχθηκε έκθεση για τον αριθμό των θυμάτων και των καταστροφών που προκλήθηκαν.

Αν και συνολικά 1.377 χωριά της Ουκρανίας δέχτηκαν τη βάρβαρη επίθεση των Γερμανών, η σφαγή της Κοριούκιβκα θεωρείται η μεγαλύτερη όλων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιστορικών, οι δημογραφικές απώλειες του ουκρανικού πληθυσμού συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των πεσόντων, των απελαθέντων και των εκτοπισμένων, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ξεπέρασαν τα 14 εκατομμύρια. Συγκεκριμένα, ενώ ο πληθυσμός της Ουκρανίας, προπολεμικά, ανερχόταν στα 41,7 εκατομμύρια, το 1945 καταγράφηκαν μόλις 27,4 εκατομμύρια.