Κι όμως, δεν είναι σπάνιο να «κολλάνε» οι αστροναύτες στο διάστημα. Τέσσερις περιπτώσεις που ξέμειναν στο διάστημα

Οι αστροναύτες Σουνίτα Ουίλιαμς και Μπάρρυ Γουίλμορ, λόγω τεχνικών προβλημάτων με το σκάφος Boeing Starliner, παρέμειναν 286 μέρες (9 μήνες) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) αντί για 8 μέρες, που είχαν προγραμματιστεί. Δεν ήταν οι μόνοι που βίωσαν καθυστερήσεις στη επιστροφή τους στη Γη και ούτε είναι κάτι ασυνήθιστο.

Τέτοια περιστατικά συμβαίνουν συνήθως λόγω βλάβης ή ακόμη και γεωπολιτικών προβλημάτων.

Ρεκόρ παραμονής στο διάστημα κατέχει ο Βαλερί Πόγιακοφ, ο οποίος έμεινε εθελοντικά στον διαστημικό σταθμό Μιρ για 437 ημέρες, μεταξύ 1994 και 1995. Έμεινε τόσο καιρό για τη διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σχετικά με τις επιπτώσεις των μακροχρόνιων διαστημικών πτήσεων στο ανθρώπινο σώμα

Παρακάτω παρουσιάζονται 4 περιπτώσεις αστροναυτών που «κόλλησαν» στο διάστημα:

1. Σεργκέι Κρικάλεφ

Στις 18 Μαΐου 1991, ο κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ πέταξε με το Σογιούζ ΤΜ-12 από το Μπαϊκονούρ, για να φτάσει στον σοβιετικό διαστημικό σταθμό Μιρ. Το σχέδιο ήταν να παραμείνει για 150 μέρες.

Στη συνέχεια, του προτάθηκε και αποδέχτηκε να παραμείνει στον διαστημικό σταθμό έως τον Οκτώβριο του 1991, όταν θα τον αντικαθιστούσε το επόμενο πλήρωμα. Ωστόσο, τα γεγονότα στη χώρα του ανέτρεψαν τα σχέδια. Η αποστολή διήρκεσε δύο φορές περισσότερο από ότι ήταν προγραμματισμένη.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής, η ΕΣΣΔ διαλύθηκε σε 16 κράτη κι έτσι προέκυψαν ερωτηματικά για το ποιος θα πλήρωνε για την επιστροφή του. Το Καζακστάν ήρθε σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία για το ποιος είχε την ευθύνη να τον φέρει πίσω στη Γη.

Αποτέλεσμα ήταν να παραμείνει στον Μιρ 311 ημέρες.

Η επιστροφή του Κρικάλεφ στη Γη πραγματοποιήθηκε στις 17 Μαρτίου 1992, χάρη σε πρωτοβουλία που υποστηρίχθηκε οικονομικά από τη Γερμανία. Συγκεκριμένα, χρηματοδότησε την εκτόξευση του Σογιούζ ΤΜ-14, το οποίο ανέλαβε να τον επιστρέψει στη Γη με δύο ακόμη κοσμοναύτες.

Το κόστος για τη συμμετοχή σε αυτήν την αποστολή ανήλθε σε 24 εκατομμύρια δολάρια, επιτρέποντας στη Γερμανία να εξασφαλίσει μία θέση στον διαστημικό σταθμό και να διευκολύνει την πραγματοποίηση της πτήσης τον Μάρτιο του 1992.

2. Η τραγωδία του Κολούμπια και οι διαστημικές καθυστερήσεις

Την 1η Φεβρουαρίου 2003, το διαστημικό λεωφορείο «Κολούμπια» διαλύθηκε κατά την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα. Αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν και τα επτά μέλη του πληρώματος. Κατά την εκτόξευση της αποστολής STS-107, ένα κομμάτι μονωτικού υλικού αποκολλήθηκε από την εξωτερική δεξαμενή καυσίμου και έπληξε το αριστερό φτερό του λεωφορείου, προκαλώντας ένα ρήγμα, από το οποίο εισήλθαν υπέρθερμα αέρια στο εσωτερικό του φτερού, με αποτέλεσμα το σκάφος να διαλυθεί.

Η τραγωδία επηρέασε άμεσα την αποστολή Expedition 6 του ISS, στην οποία συμμετείχαν οι αστροναύτες Ντόναλντ Πέτιτ, Νικολάι Μπουντάριν και Κένεθ Μπάουερσοξ. Η αποστολή τους ξεκίνησε στις 25 Νοεμβρίου 2002 και είχε προγραμματιστεί να διαρκέσει περίπου τέσσερις μήνες, με την επιστροφή τους να προβλέπεται μέσω του διαστημικού λεωφορείου Ατλάντις τον Μάρτιο του 2003.

Ωστόσο, μετά την καταστροφή του Κολούμπια, οι πτήσεις των διαστημικών λεωφορείων ανεστάλησαν επ’ αόριστον, καθιστώντας αδύνατη την προγραμματισμένη επιστροφή του πληρώματος της Expedition 6. Ως αποτέλεσμα, η NASA και η Ρωσική Διαστημική Υπηρεσία (RSA) αποφάσισαν να επαναφέρουν το πλήρωμα χρησιμοποιώντας το ρωσικό διαστημόπλοιο Soyuz TMA-1. Η προσγείωση πραγματοποιήθηκε στις 4 Μαΐου 2003, περίπου 444 χιλιόμετρα μακριά από την προγραμματισμένη ζώνη προσγείωσης. Το πλήρωμα βρισκόταν σε καλή κατάσταση υγείας.

3. Apollo 13

To 1970, η αποστολή Apollo 13 αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα, όταν μια δεξαμενή οξυγόνου εξερράγη. Προκλήθηκαν σημαντικές ζημιές στο διαστημόπλοιο ενώ οι ζωές των αστροναυτών Τζιμ Λόβελ, Τζακ Σουάιγκερτ και Φρεντ Χέιζ τέθηκαν σε κίνδυνο.

Ως αποτέλεσμα, η προγραμματισμένη προσελήνωση ακυρώθηκε και η αποστολή μετατράπηκε σε προσπάθεια ασφαλούς επιστροφής του πληρώματος στη Γη. Η έκρηξη προκάλεσε απώλεια οξυγόνου και ηλεκτρικής ισχύος, αναγκάζοντας τους αστροναύτες να χρησιμοποιήσουν τη σεληνάκατο ως προσωρινό καταφύγιο. Αυτές οι συνθήκες οδήγησαν σε παράταση της αποστολής.

4. Σογιούζ MS-22

Μερικές φορές τα διαστημικά αεροσκάφη αντιμετωπίζουν προβλήματα ενώ βρίσκονται στον ISS.

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2022, οι κοσμοναύτες Σέργκεϊ Πρόκοπιεφ, Ντμίτρι Πετέλιν και ο αστροναύτης Φρανκ Ρούμπιο έφτασαν στο ISS με ένα ρωσικό διαστημόπλοιο Σογιούζ MS-22. Το διαστημόπλοιο παρουσίασε προβλήματα, διότι χτυπήθηκε από ένα μικρομετεωροειδές (ένα κομμάτι σκόνης ή βράχου που ταξιδεύει εξαιρετικά γρήγορα).

Το Σογιούζ MS-22 δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει την επιστροφή του πληρώματος  και ως εκ τούτου επέστρεψε χωρίς πλήρωμα. Για να καλυφθεί η καθυστέρηση, το Soyuz MS-23 εκτοξεύτηκε χωρίς πλήρωμα στις 24 Φεβρουαρίου 2023 για να αντικαταστήσει το MS-22, και να επιστρέψει το πλήρωμα το Σεπτέμβριο του 2023.

Η αρχική αποστολή MS-23 καθυστέρησε και ανατέθηκε στην αποστολή MS-24, προκαλώντας περαιτέρω καθυστέρηση. Για να διασφαλιστεί η ασφάλεια των αστροναυτών, εξετάστηκαν εναλλακτικές λύσεις, όπως η αποστολή του πλήρωματός με το SpaceX Crew-5 σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, κάτι που τελικά δεν χρειάστηκε.

Το πλήρωμα του Σογιούζ MS-22 θα έμενε στο διάστημα 188 μέρες (6 μήνες), αλλά τελικά έμεινε πάνω από ένα χρόνο, (371 μέρες). Επέστρεψε στη Γη, στις 27 Σεπτεμβρίου 2023.