Οι παροιμίες εκφράζουν την λαϊκή σοφία και συχνά με αλληγορικό τρόπο, τα αποφθέγματα που προκύπτουν έχουν διδακτικό χαρακτήρα.
Ας δούμε τρία παραδείγματα:
1. «Ή ο γάιδαρος ψοφά ή ο κατής πεθαίνει»
Χρησιμοποιούμε την παροιμία όταν κάνουμε παράτολμη πράξη, χωρίς να υπολογίζουμε τις μελλοντικές συνέπειες, με την ελπίδα ότι κάτι θα συμβεί στο ενδιάμεσο και θα «τη γλιτώσουμε».
Σύμφωνα με το μύθο, κάποτε, ένας άνδρας, ο οποίος ήταν εξαιρετικά πονηρός και ήθελε να κερδίσει χωρίς κόπο χρήματα, παρουσιάστηκε σε έναν δικαστή. Ο δικαστής είχε στην κατοχή του έναν γάιδαρο, που τον αγαπούσε πολύ. Ο πονηρός άνδρας προσπαθούσε να τον πείσει ότι μπορεί να μάθει στο ζώο γράμματα.
Ο δικαστής στην αρχή ήταν επιφυλακτικός, αλλά ο άνδρας του υποσχέθηκε ότι μέσα σε δύο χρόνια ο γάιδαρός του θα μπορεί να γράφει και να διαβάζει.
Στην «απίθανη» περίπτωση που δεν θα τα κατάφερνε, έδωσε στον δικαστή το δικαίωμα να του κόψει το κεφάλι. Οι δυο τους έδωσαν τα χέρια και ο άνδρας πήρε ως αμοιβή 5.000 γρόσια στην αρχή της εκπαίδευσης και άλλα τόσα στο τέλος.
Όταν η γυναίκα του κατεργάρη έμαθε τι έκανε, τρομοκρατήθηκε για τη ζωή του άντρα της. Εκείνος την καθησύχασε και της είπε να μην ανησυχεί. Την προέτρεψε να χαρεί τα χρήματα, γιατί μέσα σε δύο χρόνια «ή ο γάιδαρος ψοφά ή ο κατής (δικαστής) πεθαίνει».
2. «Κατά τον τοίχο το χορό»
Την παροιμία τη λέμε όταν ελλοχεύει κάποιος κίνδυνος που δεν έχουμε εντοπίσει και πρέπει να προσέχουμε.
Σύμφωνα με το μύθο, ένας γάτος κάλεσε σε γλέντι τα ποντίκια. Τα φώναξε για να γιορτάσει το γεγονός ότι δεν θα τα ξαναπείραζε. Ενώ χόρευαν, οι γέροι ποντικοί είδαν ότι ο γάτος έκανε ύποπτη κίνηση.
Για να προειδοποιήσουν τα υπόλοιπα ποντίκια τα ειδοποίησαν λέγοντας «κατά τον τοίχο το χορό». Έτσι, αν ο γάτος έκανε οποιαδήποτε κίνηση να τα φάει, θα μπορούσαν να χωθούν αμέσως στην ποντικοφωλιά τους.
3. «Κι αν βρέξει κι αν δεν βρέξει, κάποια θυγατέρα μας θα πάρει ο διάβολος»
Χρησιμοποιούμε την παροιμία για να δηλώσουμε πως ό,τι και να συμβεί δεν θα έχει κανένα συμφέρον για εμάς.
Σύμφωνα με το μύθο, κάποτε, ένας πατέρας πάντρεψε τις δυο του κόρες, τη μία με γεωργό και την άλλη με κεραμοποιό. Όταν πήγε στα σπίτια της καθεμιάς για επίσκεψη, είδε τη μία να προσεύχεται στο θεό να βρέξει, για να ποτιστούν τα χωράφια τους και την άλλη να παρακαλεί να μην βρέξει, για να στεγνώσουν τα κεραμικά τους.
Στεναχωρημένος ο πατέρας τους, γύρισε στο σπίτι, καθώς καμία κόρη δεν θα ήταν τελικά ευχαριστημένη. Έτσι, είπε τη γυναίκα του «κι αν βρέξει κι αν δεν βρέξει, κάποια θυγατέρα μας θα πάρει ο διάβολος».
Πηγή πληροφοριών: «3.000 λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις» του Τάκη Νατσούλη, Εκδόσεις Σμυρνιωτάκη
Πηγή εικόνας: Pexels
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr