“Και ποιανού είναι αυτά τα τραγούδια;” ρώτησα. “Δεν έχει καμία σημασία, ενός νέου είναι που έχει ταλέντο”. Όταν ο Λευτέρης Παπαδόπουλος διόρθωσε χωρίς να το γνωρίζει στίχους του Οδυσσέα Ελύτη

Θυμάμαι ένα πρωινό, πήγα στο γραφείο του Αλέκου Πατσιφά, στην οδό Κριεζώτου. Ο Πατσιφάς, καλλιεργημένος, φίλος του Σεφέρη και του Ελύτη και ιδιοφυής δισκάς, είχε φτιάξει μια δισκογραφική εταιρία με ελάχιστα κεφάλαια. Είχε βρει και μερικούς νέους τραγουδιστές και συνθέτες και ύστερα από υπόδειξη του Σπανού, που μόλις είχε έρθει στην Ελλάδα από το Παρίσι, δημιούργησε το λεγόμενο “Νέο Κύμα”, από το γαλλικό (στο σινεμά), νουβέλ βαγκ.

Οι νέοι αυτοί καλλιτέχνες “κάτι είχαν να πουν” σίγουρα. Και ορισμένοι, όπως ο μεγάλος, για μένα, Σαββόπουλος, διέπρεψαν. Όπως ο Πουλόπουλος, βεβαίως ο Σπανός, ο Παπαστεφάνου, η Αρλέτα κλπ. Έτσι ο Πατσιφάς, που τα έξοδα του ήταν ελάχιστα – ορχήστρα με μια κιθάρα και ένα πιάνο, ας πούμε, ενώ οι ανταγωνιστές χρησιμοποιούσαν λαϊκές ορχήστρες με 7, τουλάχιστον, όργανα – πάτησε γερά και με τον καιρό, έφτιαξε μια εταιρία αξιοθαύμαστη.

Ένα φεγγάρι άρχισα κι εγώ να συνεργάζομαι μαζί του. Εκεί, άλλωστε, έβγαλα με τον Πλέσσα και τον “ΔΡΟΜΟ”, που έχει ρεκόρ πωλήσεων δίσκων στην Ελλάδα. Με την επιτυχία αυτή στις αποσκευές μου, μπαινόβγαινα στα γραφεία της “Λύρα” σαν στενός, αγαπητός φίλος, κουβέντιαζα με τον Πατσιφά, κάναμε σχέδια για διάφορες δουλειές.

Ένα πρωινό λοιπόν, με βλέπει ο Πατσιφάς έξω από την πόρτα του και μου λέει βιαστικά και αποφασιστικά, δείχνοντας μου μια σειρά “γραφομηχανημένες” κόλες:

– Εδώ είναι μερικά τραγούδια, ωραία τραγούδια, αλλά είναι μεγάλα σε έκταση. Σε παρακαλώ ανέβα σε ένα γραφειάκι εδώ από πάνω και κόψε, ράψε, ώστε να τα φέρεις σε κάποιο λογαριασμό.

– Και ποιανού είναι αυτά τα τραγούδια; ρώτησα.

-Δεν έχει καμία σημασία. Ενός νέου είναι, που έχει καθώς φαίνεται, ταλέντο.

Πήρα τους στίχους, ανέβηκα στο γραφειάκι, και άρχισα να τους διαβάζω. Ήταν επτά ποιήματα, πολύ όμορφα, αλλά τα καθένα από αυτά, αντί να έχει δώδεκα στίχους ή το πολύ δεκάξι, είχε εικοσιπέντε, τριάντα!

Έβγαλα το μολύβι μου και βάλθηκα να κόβω. Τρεις στίχους από εδώ, τέσσερις από εκεί, πέντε από το άλλο ποίημα.

Ύστερα από μια ώρα, είχα φέρει τα “κομμάτια” σε λογαριασμό. Ήταν πλέον, κανονικά τραγούδια, από την άποψη της έκτασης. Τα παρέδωσα στον Πατσιφά, κι αυτός αφού τους έριξε μια ματιά γύρισε και μου είπε ενθουσιασμένος:

-Θες λεφτά; Δεν θέλεις! η δουλειά πάντως που έκανες φαίνεται εξαιρετική.

-Δεν χρειάζεται να πάρω λεφτά γι’αυτό που έκανα. Χαίρομαι μόνο που σε βλέπω ευχαριστημένο. Και έφυγα.

Σε λίγες μέρες βγήκε ο δίσκος “ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΤΡΙΦΥΛΛΙ”, του Λίνου Κόκοτου, με βασική τραγουδίστρια την Κουμιώτη. Τους στίχους του είχε γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης. Έβαλα το δίσκο στο πικ απ, για να ακούσω τα τραγούδια και, με το πρώτο άκουσμα, διαπίστωσα ότι ήταν τα πολύστιχα τραγούδια, που μου είχε δώσει ο Πατσιφάς να κόψω και να ράψω. Δεν είπα τίποτα. Ντρεπόμουν μ’αυτή την ιστορία. Δεν ήμουν φταίχτης σε τίποτα.  

Ο Πατσιφάς, θα μπορούσε να ζητήσει από τον Ελύτη να κόψει και να ράψει, αλλά δεν το έκανε. Όπως δεν το έκανε και κανένας άλλος “δισκάς”. Δεν του άρεσε κάποιος στίχος; Έβγαζε το μολύβι και τον υπογράμμιζε.

Ο Οδυσσέας Ελύτης πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996, σε ηλικία 85 χρόνων.

Πηγή: Λευτέρης Παπαδόπουλος: “Τα τραγούδια γράφουν την ιστορία τους”, εκδόσεις ΙΑΝΟΣ ο μελωδός

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: «Κυρία μου να συστηθώ. Οδυσσέας Ελύτης. Για εσάς εδώ σήμερα όχι ποιητής, αλλά στιχουργός». Όταν η Ρένα Κουμιώτη χαιρέτισε τον κύριο με την τραγιάσκα και δεν τον αναγνώρισε στην ηχογράφηση του ιστορικού δίσκου «Θαλασσινό τριφύλλι»…