Κασσώπη, το ελληνικό Μάτσου Πίτσου. Η αρχαία πόλη της Ηπείρου που συμμάχησε με τον Μέγα Αλέξανδρο και πολέμησε μέχρι τα βάθη της Ασίας. Δείτε την πόλη από ψηλά

Δημιουργήθηκε από τους Κασσωπαίους, ένα από τα σημαντικότερα φύλα της αρχαίας Ηπείρου. Από τον βορρά συνόρευε με τον ποταμό Αχέροντα, από τον νότο με τον Αμβρακικό Κόλπο, ενώ τα όρια της από ανατολή και δύση ήταν ο Λούρος ποταμός και το Ιόνιο πέλαγος αντίστοιχα.

Ιστορική αναδρομή

Δεν είναι σίγουρο πότε ακριβώς ιδρύθηκε η αρχαία Κασσώπη. Ορισμένοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η πόλη ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ από Αρκάδες και Ηλείους.

Η πρώτη γραπτή αναφορά της πόλης έγινε το 6ο αιώνα π. Χ από τον Στέφανο Βυζάντιο, ενώ η επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού αναφέρει ότι ” η Κασσώπη, πρωτεύουσα της Κασσωπαίας, κτίστηκε πριν τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. (340 π.Χ), σε φυσικά οχυρή θέση, σε ένα οροπέδιο με υψόμετρο 550-650 μ., στις πλαγιές του Ζαλόγγου, με σκοπό να προστατεύσει από την εκμετάλλευση των Ηλείων αποίκων, την εύφορη πεδιάδα που απλωνόταν νοτιότερα”.

Το σημείο όπου χτίστηκε η Κασσώπη λειτουργούσε σαν φυσικό οχυρό, καθώς το υψόμετρο ξεπερνούσε τα 600 μέτρα. Όλα τα σπίτια διέθεταν μεσημβρινό προσανατολισμό και άρτια κατασκευή και λειτουργικότητα, με κοινό αποχετευτικό διάδρομο και σκεπασμένο υπόνομο

Τον 4ο αιώνα π.Χ γνώρισε σημαντική ακμή και οικονομική άνθιση με βάση το εμπόριο, την κτηνοτροφία και τη γεωργία, καθώς ήταν χτισμένη στην εύφορη πεδιάδα της σημερινής Πρέβεζας. Μάλιστα, είχε και δικό της νόμισμα που άλλοτε απεικόνιζε τον Δία και άλλοτε την Αφροδίτη. Μέσα στο πολυγωνικό τείχος της αρχαίας Κασσώπης υπήρχαν περίπου 600 διώροφα σπίτια, μέσα σε οικόπεδα των 230 m2.

Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου η Κασσώπη συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα φύλα της Ηπείρου που τάχθηκαν υπέρ της Δηλιακής Συμμαχίας και των Αθηναίων.

Στη συνέχεια ο βασιλιάς Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας, κατέλαβε μεταξύ άλλων και την Κασσώπη και την παρέδωσε σαν δώρο στον βασιλιά Αλέξανδρο Α΄ του ηπειρωτικού φύλου των Μολλοσών. Ενδιαφέρον στην ιστορία έχει ότι ο Αλέξανδρος Α’ παντρεύτηκε την Κλεοπάτρα, αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και την ημέρα του γάμου δολοφονήθηκε ο Φίλιππος Β’ από τον Παυσανία.

Η χρήση του Ωδείου εκτός από μουσικές και λογοτεχνικές εκδηλώσεις, χρησιμοποιήθηκε και ως Βουλευτήριο του Κοινού των Ηπειρωτών.

Η αρχαία Κασσώπη και όλη η Ήπειρος ακολούθησε τον Μέγα Αλέξανδρο και την επεκτατική πολιτική του μέχρι τα βάθη της Ασίας, όταν ο στρατηγός Λυκίσκος κατέλαβε την Ήπειρο και εγκατέστησε μακεδονική φρουρά.

Είναι άξιο αναφοράς ότι στα πρώτα ντοκιμαντέρ για την απομακρυσμένη φυλή  Καλάς (Kalash) στο ορεινό Πακιστάν, ένας ηλικιωμένος άνδρας δήλωσε ότι «θυμάται από την προφορική παράδοση ότι οι πρόγονοί του κατάγονταν από μια μακρινή ορεινή περιοχή, άπειρο χώρα (Ήπειρος), που είχε πολλά βουνά και ποτάμια που ένα το έλεγαν Τσίαμι (Θύαμις = Καλαμάς) και το άλλο πήγαινε στον Κάτω Κόσμο (Αχέρων)».

Η παρακμή της σημαντικής πόλης άρχισε γύρω στο 170 π. Χ. Το 167 π. Χ ο Αιμίλιος Παύλος, με τη σταδιακή άνοδο της μακρόχρονης ρωμαϊκής περιόδου κατέστρεψε την Κασσώπη. Προς το τέλος του 1ου αιώνα η πόλη εγκαταλείφθηκε οριστικά, με τους κατοίκους της να μεταφέρονται στη Νικόπολη.

Τα  μνημεία του σπουδαίου αρχαιολογικού χώρου

Ο βρετανός περιηγητής συνταγματάρχης Ουίλιαμ Μάρτιν Λικ ήταν ο πρώτος που ταύτισε τα ερείπια της περιοχής κοντά στο Ζάλογγο με την αρχαία Κασσώπη. Το 1805 επισκέφτηκε για πρώτη φορά την αρχαία Κασσώπη και τριάντα χρόνια αργότερα δημοσίευσε τη γραφική της παράσταση.

Το σημείο όπου χτίστηκε η Κασσώπη λειτουργούσε σαν φυσικό οχυρό, καθώς το υψόμετρο ξεπερνούσε τα 600 μέτρα. Παράλληλα γύρω από την περιοχή οικοδομήθηκε και πολυγωνικό  τείχος που ενίσχυε την αμυντική θέση της Κασσώπης.

Ο Βρετανός περιηγητής συνταγματάρχης Ουίλιαμ Μάρτιν Λικ ήταν ο πρώτος που ταύτισε τα ερείπια της περιοχής κοντά στο Ζάλογγο με την αρχαία Κασσώπη. Πηγή φωτό wikipedia

Την αρχαία πόλη διέσχιζαν περίπου είκοσι κάθετοι δρόμοι οι οποίοι τη χώριζαν σε τρεις παράλληλες ζώνες με περισσότερα από 60 ορθογώνια οικοδομήματα.

Από τα σημαντικότερα ήταν το θέατρο της Κασσώπης που χτίστηκε τον 3ο αιώνα, χωρούσε περίπου 2.500 χιλιάδες άτομα και λειτουργούσε και ως Βουλευτήριο.

Το Πρυτανείον ήταν ένα οικοδόμημα περίπου οκτώ δωματίων, ενώ το Καταγώγειον ήταν ένα δημόσιο κτίριο που ίσως να λειτουργούσε ως κέντρο εμπορικών συναλλαγών. Παρόμοιο οικοδόμημα έχει βρεθεί και στην αρχαία Ολυμπία.

Το θέατρο της Κασσώπης χτίστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και είχε χωρητικότητα περίπου 2.500 ατόμων. Kατ’ άλλους συγγραφείς χωρούσε 6.000 άτομα. Ήταν το μεγαλύτερο από τα δύο συνολικά θέατρα που υπήρχαν στην πόλη.

Η Αφροδίτη λατρευόταν έντονα από τους Κασσωπαίους γι΄ αυτό και υπήρχε και ιερό αφιερωμένο στη θεά.

Μέσα από τα τείχη της πόλης υπήρχαν τέσσερα νεκροταφεία και ένα μαυσωλείο το οποίο ανήκε σε σημαντικό ευγενή της πόλης.

Είναι γνωστό ως “Βασιλόσπιτο” και πρόκειται για υπόγειο θολωτό τάφο μακεδονικής τεχνοτροπίας

Τέλος, υπήρχαν ορισμένες ιδιωτικές οικίες, τα λεγόμενα “Σπίτια” που αποτελούνταν από προαύλιο χώρο, ανδρώνα, μαγειρείο, λουτρό και διάφορους άλλους βοηθητικούς χώρους.

Παρακολουθείστε την εντυπωσιακή πτήση πάνω από τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Κασσώπης:

Διαβάστε στη “ΜτΧ”:Πτήση πάνω από το εντυπωσιακό ρωμαϊκό ωδείο της Νικόπολης. Το έχτισε ο Οκταβιανός Αύγουστος σε ανάμνηση της νίκης του επί του Μάρκου Αντώνιου (βίντεο drone)