Καρλομάγνος, ο θρυλικός βασιλιάς των Φράγκων που ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της αναβιωμένης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Πολεμούσε για 40 χρόνια και ο στρατός του ήταν εθελοντές που είχαν δικαίωμα στα λάφυρα

του MICHAEL LEE LANING

Ο Καρλομάγνος, βασιλιάς των Φράγκων και αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, διεξήγαγε πολεμικές επιχειρήσεις, σχεδόν χωρίς διακοπή, για πάνω από τέσσερις δεκαετίες για να επεκτείνει την εξουσία του στο μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης.

Δικαίως ονομάστηκε “Φως του Μεσαίωνα”, γιατί ήταν ο πολεμικός ηγέτης με τη μεγαλύτερη επιρροή στην εποχή του και τα στρατεύματά του κυριάρχησαν στο πεδίο της μάχης, ενώ οι νίκες του είχαν ως αποτέλεσμα την ενοποίηση της γερμανικής, της ρωμαϊκής και της χριστιανικής παράδοσης σε ένα οικοδόμημα το οποίοι αποτέλεσα τον θεμέλιο λίθο του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ο Καρλομάγνος ήταν γιος του Πεπίνου, ο οποίος είχε το προσωνύμιο “Βραχύς” και γεννήθηκε το 742 στο Άαχεν της σημερινής Γερμανίας, κοντά στα σύνορα του Βελγίου.

Η οικογένειά του είχε ήδη συμμετάσχει σ’ έναν αγώνα για να υποτάξει τους γείτονές της και να ελέγξει τη γύρω περιοχή.

Το 754, ο Πεπίνος έγινε, με τη χρήση βίας, βασιλιάς των Φράγκων και το βασίλειό του περιλάμβανε τη σημερινή Γαλλία, το Βέλγιο, την Ελβετία και μέρος της Ολλανδίας και της Γερμανίας.

Ο Πεπίνος άρχισε αμέσως στρατιωτικές επιχειρήσεις για την κατάκτηση των εδαφών νοτίως του ποταμού Λείγηρα και για την παροχή υποστήριξης στον Πάπα εναντίον των Λομβαρδών της Βόρειας Ιταλίας.

Ο Καρλομάγνος συνόδευσε τον πατέρα του σ’ αυτές της εκστρατείες και έτσι πήρε τη στρατιωτική του εκπαίδευση.

Ο Πεπίνος πέθανε το 768, αφήνοντας την αυτοκρατορία στους γιους του, Καρλομάγνο και Καρλομάν.

Αυτό το βασιλικό δίδυμο δεν είχε πολλές πιθανότητες επιτυχίας, αλλά πριν εμφανισθούν σοβαρά προβλήματα, ο Καρλομάν πέθανε το 771 και ο Καρλομάγνος έμεινε μόνος στην εξουσία.

Ο Καρλομάγνος είχε παντρευτεί την κόρη του Λομβαρδού βασιλιά Ντεζιντέριους το 779 για να “κτίσει” μια συμμαχία με τους πρώην εχθρούς των Φράγκων.

Αμέσως μετά τον θάνατο του αδελφού του, ο Καρλομάγνος έστειλε τη γύναικα του πίσω στον πατέρα της και άρχισε την επέκταση της αυτοκρατορίας του με μια επίθεση εναντίον των Λομβαρδών.

Έως το 774, ο Καρλομάγνος είχε νικήσει τον πρώην πεθερό του και ενσωμάτωσε τα εδάφη των Λομβαρδών στη Βόρεια Ιταλία μέσα στην Αυτοκρατορία των Φράγκων.

Ο Καρλομάγνος στήριξε σε μεγάλο βαθμό τον επεκτατισμό του στην υπόσχεση που είχε δώσει ο πατέρας του στη Ρώμη, ότι θα προστατεύει τα συμφέροντα του Πάπα.

Αν και οι θρησκευτικοί λόγοι του παρείχαν μια δικαιολογία, η εδαφική κατάκτηση και η διεύρυνση των συνόρων του ήταν πολύ σημαντικότερα κίνητρα για τον Καρλομάγνο από τη θεϊκή καθοδήγηση. Πριν ακόμη τα στρατεύματα του νικήσουν τους Λομβαρδούς, ο Καρλομάγνος στράφηκε εναντίον των παγανιστών Σαξόνων, που κατείχαν τη σημερινή Βόρεια Γερμανία.

Χρειάστηκαν 18 εκστρατείες και πάνω από τριάντα χρόνια πριν οι Φράγκοι νικήσουν ολοκληρωτικα τους Σάξωνες το 804.

Πάνω από το 1/4 του σαξονικού πληθυσμού σκοτώθηκε στη διάρκεια αυτών των πολέμων και λόγω της μεταπολεμικής πολιτικής του Καρλομάγνου, σύμφωνα με την οποία οι ηττημένοι έπρεπε να ασπαστούν τον χριστιανισμό ή να εκτελεστούν.

Η αρχή των Ιπποτών

Ο κύριος όγκος του στρατού των Φράγκων ήταν ένα πεζικό οπλισμένο με τσεκούρια και κοντάρια, που προστατευόταν με ασπίδες και δερμάτινα γιλέκα.

Στη διάρκεια της βασιλείας του Καρλομάγνου, κάποιοι από αυτούς τους οπλίτες σχημάτισαν τον πυρήνα των μεσαιωνικών ιπποτών και άρχισαν να πολεμούν έφιπποι με μακριές σπάθες, που αποτελούσαν οπλισμό ανώτερο από αυτόν που διέθεταν οι άλλες χώρες της εποχής.

Ο Καρλομάγνος δεν διατηρούσε ένα μόνιμο στράτευμα.

Προτιμούσε να καλεί τους πολεμιστές του από τα χωράφια και τις πόλεις σε εποχιακή βάση, συνήθως την άνοιξη, για τη διεξαγωγή εκστρατειών οι οποίες διαρκούσαν από τρεις έως έξι μήνες.

Απαιτούσε όλοι οι αξιόμαχοι άνδρες να υπηρετούν χωρίς πληρωμή και να φέρνουν μαζί τα δικά τους όπλα και προμήθειες για τρεις μήνες.

Ως ανταμοιβή έπαιρναν λάφυρα στο τέλος της εκστρατείας.

Ο Καρλομάγνος συμπλήρωνε το σιτηρέσιο των στρατιωτών του μ’ ένα κοπάδι αγελάδων που ακολουθούσε το στράτευμα.

Οι κατάσκοποι

Οργάνωσε ένα από τα καλύτερα δίκτυα πληροφοριών της εποχής του και έστελνε κατασκόπους και ανιχνευτές για να εντοπίζουν τις εχθρικές θέσεις και να αξιολογούν τις δυνατότητές του.

Για να παραπλανήσει τους αντιπάλους, διαιρούσε συχνά τον στρατό του σε δύο φάλαγγες, οι οποίες ενώνονταν λίγο πριν από την ώρα της επίθεσης.

Οι μάχες συνήθως άρχισαν με μια επέλαση ιππικού και ακολουθούσε μαζική σύγκρουση του πεζικού.

Μετά την έναρξη της μάχης, δεν γίνονταν πολλοί ελιγμοί.

Οι δυνάμεις του Καρλομάγνου κέρδιζαν τη νίκη χάρη στην αριθμητική τους υπεροχή και στις ικανότητες των πολεμιστών.

Στη διάρκεια του πολέμου με τους Σάξονες, ο Καρλομάγνος έκανε εκστρατείες για να επεκτείνει την αυτοκρατορία του στη σημερινή Νότια Γαλλία και Νότια Γερμανία.

Εισέβαλε επίσης στην Ουγγαρία και στη Βοσνία και νίκησε τους Αβάρους, ένα ασιατικό έθνος, συγγενικό με τους Ούνους.

Το 778 ο Καρλομάγνος εισέβαλε στην Ισπανία και, ενώ η απόπειρά του να αποσπάσει ολόκληρη τη χώρα από τους Άραβες δεν αποδείχτηκε επιτυχημένη, κατέλαβε μια περιοχή στον βορρά, που έγινε γνωστή ως Ισπανική Επαρχία.

Ο Καρλομάγνος είχε υπό τον έλεγχό του ολόκληρη ουσιαστικά τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη και διέθετε τον ισχυρότερο στρατό στον Δυτικό κόσμο.

Την ημέρα των Χριστουγέννων του έτους 800, ο Καρλομάγνος γονάτισε για να προσευχηθεί στη βασιλιά του Αγίου Πέτρου της Ρώμης και ο Πάπας Λέων ο 30ς τοποθέτησε ένα στέμμα στο κεφάλι του, ανακηρύσσοντάς τον αυτοκράτορα της αναβιωμένης Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Από το 800 και έπειτα, ο Καρλομάγνος έπαψε να επεκτείνει τα σύνορά του, ασχολούμενος περισσότερο με την απειλή των Βίκινγκ και των Δανών στον βορρά και στον νότο με τους Βυζαντινούς και τους Άραβες της Μεσογείου.

Δεν υπήρξαν πάντως άλλες σημαντικές μάχες και ο Καρλομάγνος έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του αρκετά ειρηνικά, ασχολούμενος με εσωτερικά και πολιτιστικά θέματα.

Πέθανε από πλευρίτιδα σε ηλικία 71 ετών στις 28 Ιανουαρίου του 814 και ενταφιάστηκε στο Άαχεν.

Ο Καρλομάγνος επέδειξε για μεγάλο διάστημα τις ηγετικές του και στρατιωτικές ικανότητες.

Υπήρξε η ηγετική μορφή του Μεσαίωνα όσον αφορά στην ανάπτυξη κανόνων δικαίου, στην αντιγραφή βιβλίων και χειρόγραφων, στην εξάπλωση της χριστιανικής θρησκείας και στη διδασκαλία της λατινικής γλώσσας.

Μολονότι η δράση του άνοιξε τον δρόμο για τους θρησκευτικούς πολέμους που στο μέλλον αιματοκύλισαν την Ευρώπη και την Ασία επί πολλούς αιώνες και μολονότι η αυτοκρατορία του έζησε μόνο τριάντα χρόνια μετά τον θάνατό του, στον Καρλομάγνο οφείλεται η μείξη της χριστιανικής, γερμανικής και ρωμαϊκής κουλτούρας που γέννησε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως “σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό”.

ΠΗΓΗ: ΟΙ 100 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ, MICHAEL LEE LANING. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΑΛΙΟΣ.

Διαβάστε ακόμα: Ρώμη. Από τους Βάνδαλους στην εξουσία του Πάπα. Βυζάντιο, ο άγνωστος αυτοκράτορας Ταρασικοδίσσα.