Κανέλλος Κανελλόπουλος, ο ποδηλάτης που πέταξε με αεροπλάνο, το οποίο κινούνταν με τη δύναμη των πεταλιών. Πέταξε από την Κρήτη στη Σαντορίνη. Γιατί έπεσε λίγα μέτρα πριν από την προσγείωση

Στη μυθολογία, ο Δαίδαλος και ο γιος του Ίκαρος, φυλακισμένοι στον Λαβύρινθο, έφτιαξαν τα δικά τους φτερά και πέταξαν από την Κρήτη πάνω από το Αιγαίο Πέλαγος. Ήταν μια προσπάθεια να διεκδικήσουν την ελευθερία τους.  

Το 1988 ο μύθος αναβίωσε όταν ο πρωταθλητής ποδηλασίας Κανέλλος Κανελλόπουλος κάλυψε την απόσταση Κρήτη- Σαντορίνη με αεροσκάφος κινούμενο αποκλειστικά με μυϊκή δύναμη. Ο “σύγχρονος Δαίδαλος”, με αυτό το τολμηρό πείραμα της αεροναυπηγικής, έμεινε στην ιστορία και έγραψε το όνομα του στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες. Το παγκόσμιο ρεκόρ 31 χρόνια μετά παραμένει ακατάρριπτο.

Πώς σχεδιάστηκε η πτήση του Δαίδαλου

Το 1988 η καριέρα του Κανελλόπουλου, συνδυάστηκε με ένα εγχείρημα που έμεινε στην ιστορία. Ήταν ένας από τους πέντε ποδηλάτες που επιλέχθηκαν παγκοσμίως για να επανδρώσουν μια πειραματική πτήση για την επίδειξη δυνατοτήτων αεροσκαφών χωρίς κινητήρα.

Η πρώτη ανθρωποκίνητη απογείωση έγινε το 1961 από το αεροσκάφος Σάνπακ. Από τότε έγιναν πολλές προσπάθειες από πιλότους που στόχευαν να ξεπεράσουν το χρόνο του και να καλύψουν μεγαλύτερες αποστάσεις, διεκδικώντας το βραβείο Κρέιμερ. Το 1979 ο πιλότος Μπράιαν Άλλεν τα κατάφερε και διέσχισε εξουθενωμένος με ανθρωποκίνητο αεροσκάφος το κανάλι της Μάγχης, μια απόσταση 35 χιλιομέτρων.

Φοιτητές του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.) παρακολουθούσαν την εξέλιξη των ανθρωποκίνητων πτήσεων και αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία πειραματική πτήση. Για τρία χρόνια μια ομάδα με περισσότερους από 40 σχεδιαστές, πιλότους και βοηθούς εργάστηκε για να επιτευχθεί μία πτήση 115 χιλιομέτρων κατά μήκος του Αιγαίου.

Σκοπός του εγχειρήματος ήταν η αναβίωση του μύθου του Δαιδάλου. Γι΄αυτό και ως αφετηρία της διαδρομής επιλέχθηκε η Κρήτη, ενώ για τερματισμό η Σαντορίνη, που είναι το κοντινότερο νησί. Κανένα ανθρωποκίνητο αεροσκάφος δεν είχε πετάξει μεγαλύτερη απόσταση.

Ο υποψήφιος πιλότος έπρεπε να ποδηλατεί σε σταθερή απόσταση 5 μέτρα πάνω από τη θάλασσα καταναλώνοντας ενέργεια δύο μαραθωνίων. Αν ο “ιπτάμενος ποδηλάτης” σταματούσε για μερικά δευτερόλεπτα το πεντάλ ή άλλαζε ρυθμό το πτητικό μηχάνημα, μέσα σε τριάντα δευτερόλεπτα θα βρισκόταν στο νερό!

Οι εξαντλητικές προπονήσεις

Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος προσεγγίστηκε για το εγχείρημα από τον γιατρό, Κώστα Παύλου. Μαζί του επιλέχθηκαν και άλλοι δύο έλληνες ποδηλάτες, οι οποίοι όμως δεν κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στις δοκιμασίες. Ο πρωταθλητής ποδηλασίας ταξίδεψε στην Αμερική μαζί με άλλους 4 αμερικάνους υποψηφίους. Κανένας από αυτούς δεν ήταν πιλότος. Προπονούνταν στη βάση Εdwards, που συνεργαζόταν με τη ΝΑΣΑ, για να μάθουν να πετούν. Καθημερινά προετοιμάζονταν για έξι μήνες σε ανεμοπλάνα, ανθρωποκίνητα αεροσκάφη, ενώ διένυαν και τεράστιες αποστάσεις με τα ποδήλατα.

Η επίδοση της μηχανής εξαρτιόταν από τις καιρικές συνθήκες και την ανθρώπινη αντοχή. Το μηχάνημα επηρεαζόταν όταν έβγαινε ο ήλιος, καθώς δημιουργούνταν ανοδικά και πτωτικά ρεύματα. Έτσι ακριβώς καταστράφηκε και ένα από τα αεροσκάφη του πειράματος. Το “Daedalus 87” έσπασε όταν ο καιρός ζέστανε και φύσηξαν ανοδικά αέρια ρεύματα. Ο πρωταθλητής ποδηλασίας θυμάται να βλέπει το αεροπλάνο να παίρνει κλίση, χωρίς τα πηδάλια να έχουν τη δυνατότητα να το επαναφέρουν. Σκέφτηκε να τα παρατήσει, όμως δεν εγκατέλειψε την προσπάθεια ελπίζοντας να είναι εκείνος ο επιλαχών του μοναδικού εγχειρήματος. Συνολικά κατασκευάσθηκαν τρία αεροσκάφη: το πρωτότυπο “Light Eagle”, το “Daedalus 87” που συνετρίβη και το “Daedalus 88”, βάρους 34 κιλών, που πέταξε τελικά από την Κρήτη μέχρι τις ακτές της Σαντορίνης.

Η επιλογή του Κανελλόπουλου και το ρεκόρ Γκίνες

Μια ομάδα μετεωρολόγων μελετούσε τον καιρό κατά μήκος της διαδρομής για τρία χρόνια. Είχαν συμπεράνει ότι στο Αιγαίο μετά την άνοιξη υπήρχαν 2-3 ημέρες που το κρητικό πέλαγος ήταν ήρεμο. Οι υποψήφιοι πιλότοι επέστρεψαν στην Ελλάδα χωρίς να γνωρίζουν την ακριβή ημερομηνία που θα γίνει η πτήση. Για 40 ημέρες προπονούνταν εκ περιτροπής μέχρι να βρεθεί η μέρα με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες και αυτή ήταν τελικά στις 23 Απριλίου 1988.

Ήταν η μέρα του Κανέλλου Κανελλόπουλου. “Το προηγούμενο βράδυ δε μπόρεσα να κοιμηθώ από την αγωνία”, λέει στη “ΜτΧ”. Πριν από τον αγώνα σκεφτόταν την ευθύνη που ένιωθε απέναντι στη χώρα και στην ομάδα που δούλευε για το εγχείρημα.

Ο “σύγχρονος Δαίδαλος” έκανε ποδήλατο στους ουρανούς με ευνοϊκό αέρα. “Ένιωθα δέος στον αέρα, γιατί είναι ένα αφύσικο περιβάλλον για τον άνθρωπο”. Από τις ακτές της Κρήτης και κατά τη διάρκεια της διαδρομής τον παρακολουθούσαν δυνάμεις του Ναυτικού και της Αεροπορίας που τον κατεύθυναν. Το μηχάνημα που έδειχνε το υψόμετρο παρουσίασε πρόβλημα, εκείνος όμως δεν ανησύχησε. Μαζί του κουβαλούσε 6 λίτρα υγρού με ηλεκτρολύτες για να μην πέφτει το γλυκογόνο του. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, του ανακοίνωσαν ότι είχε ξεπεράσει το προηγούμενο καταγεγραμμένο ρεκόρ. Ο Κανελλόπουλος όμως δεν ενδιαφερόταν για τα ρεκόρ. Εξάλλου από την εμπειρία δεν αποκόμισε οικονομικά οφέλη. Ήθελε μόνο να ολοκληρώσει με επιτυχία τη διαδρομή.

Πώς τσακίστηκε ο Δαίδαλος

Πέταξε αποκλειστικά με τη μυϊκή του δύναμη για 119 χιλιόμετρα μέχρι τις ακτές της Σαντορίνης, σε 3 ώρες 54 λεπτά και 59 δευτερόλεπτα. Δεκάδες μέτρα πριν από την προσγείωση ο αρχηγός του προγράμματος του ζήτησε να κάνει μια στροφή και να προσγειωθεί παράλληλα με την παραλία.

Η απόφαση ήταν της τελευταίας στιγμής χωρίς να ληφθεί υπόψιν ο αέρας. Μια ριπή ανέμου έσπασε την άτρακτο και το φτερό. Ο “Δαίδαλος” καταστράφηκε. Ο Κανελλόπουλος όμως δεν είχε το τέλος του Ικάρου. Δεν εγκλωβίστηκε στο αεροσκάφος και βγήκε μέσα σε λίγα λεπτά σώος στην παραλία.

Η επίδοση του δημιούργησε νέο παγκόσμιο ρεκόρ αποστάσεως και διάρκειας πτήσεως, με αεροσκάφος κινούμενο με μυϊκή δύναμη, ρεκόρ  που καταγράφηκε στο Βιβλίο Γκίνες. Συνέχισε επαγγελματικά την ποδηλασία έως τα 36 του χρόνια, ενώ παράλληλα δίδασκε Φυσική Αγωγή σε Γυμνάσιο. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την αγιογραφία.

Το πρώτο ποδήλατο

Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος ασχολήθηκε με την ποδηλασία σε μια περίοδο που το άθλημα δεν ήταν διαδεδομένο στην Ελλάδα. Ξεκίνησε μόνος του να διανύει μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα σε χωριά της Πάτρας έως το 1972, όταν σε ηλικία 15 χρόνων αποφάσισε να πάρει αγωνιστικό ποδήλατο. Πάντα, ωστόσο, ονειρευόταν να γίνει πιλότος και κατά κάποιο τρόπο το πέτυχε αρκετά χρόνια αργότερα.

Χωρίς σημαντικούς πόρους, ο έφηβος ξεκίνησε την αποταμίευση. Κρατούσε τα χρήματα από τα κάλαντα, άνοιξε κουμπαράδες κι έκανε πως ξεχνούσε να δίνει ρέστα στον πατέρα του. Για ένα χρόνο ότι χρήματα είχε για το κολατσιό στο σχολείο, τα μάζευε για να πάρει ποδήλατο. Και τα κατάφερε.

“Ήταν Τρίτη 29 Μαΐου 1973″. Εκείνη τη μέρα ξέχασα να φάω από τη χαρά μου”, περιγράφει στη “Μηχανή του Χρόνου”. Απέκτησε το αγωνιστικό του ποδήλατο και από τότε δεν ξανακατέβηκε. “Έχω γράψει 750.000 χλμ”, δηλώνει με περηφάνια για το κοντέρ του.

Στον πρώτο του αγώνα με τον Ποδηλατικό Όμιλο Πατρών έκανε μόνο ένα μήνα προπόνηση, διένυσε 120 χιλιόμετρα και τερμάτισε στην 16η θέση, ανάμεσα σε έμπειρους ποδηλάτες. Κατηγορία ανδρών δεν υπήρχε, ούτε τεχνογνωσία. “Μας έλεγαν μην πίνετε νερό γιατί θα διψάσετε περισσότερο…”. Στον αγώνα έμεινε από υπογλυκαιμία. “Δεν ήξερα τι να φάω στη διαδρομή”.

Περισσότερο στο μυαλό του έχουν χαραχθεί οι αγώνες στους οποίους υπέφερε: “σε αυτούς που έτρωγα βροχή, χιόνια, κρύο. Κάθε φορά που τραβάς τα πάνδεινα, σκέφτεσαι τι θέλω και τα κάνω. Αλλά μετά το ξεχνάς. Θέλει τρέλα. Είναι τόσες οι δυσκολίες που μπορείς να βρεις πολλές δικαιολογίες για να σταματήσεις”.

Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος δεν πτοήθηκε από τις αντιξοότητες. “Σκέφτομαι πόσο τυχερός είμαι που βρίσκομαι μέσα στη φύση όταν τόσα εκατομμύρια άνθρωποι είναι μες στο τσιμέντο και στα γραφεία κλεισμένοι”.

Έχει περισσότερες από 530 συμμετοχές με την Εθνική Ομάδα, κατέκτησε 15 φορές την πρώτη θέση σε πανελλήνια πρωταθλήματα, 16 φορές σε Βαλκανικούς Αγώνες, ενώ συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984.

Της Μαριάννας Χιονά

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: «Είναι αδύνατον να νικήσεις στον Γύρο της Γαλλίας αν δεν είσαι ντοπαρισμένος». Πώς αποκαλύφθηκε ο Λανς Άρμστρονγκ που είχε κερδίσει 7 φορές στη Γαλλία. Έπαιρνε αναβολικά αν και είχε ξεπεράσει τον καρκίνο με ορχεκτομή