“Είμαι αϊτός χωρίς φτερά”. Το τραγούδι που έριξε η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου κάτω από την πόρτα του Χατζιδάκι. Η πρώτη εκτέλεση δεν ήταν του Μπιθικώτση, αλλά ακούστηκε σε ελληνική ταινία

ΠΗΓΗ: Ένα τραγούδι μια ιστορία, Τα Νέα

Μάνος Χατζιδάκης- Γρηγόρης Μπιθικώτσης- Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Τρία πρόσωπα, τρία “ρυάκια” που χύθηκαν για το έτος 1963 στο ενιαίο ποτάμι του λαϊκού τραγουδιού με αποτέλεσμα ένα αριστουργηματικό τραγούδι με δεκάδες επανεκτελέσεις.

Για την ακρίβεια και η πρώτη εκτέλεση του “Είμαι αϊτός χωρίς φτερά” δεν ήταν από τον Μπιθικώτση.

Το τραγούδι ακούστηκε πρώτη φορά στην ταινία του Σωκράτη Καψάσκη με τον τίτλο “Αγάπη και θύελλα” απ’τον Διαμαντή Πανάρετο.

Η μύθος θέλει την ποιήτρια και στιχουργό Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου να ρίχνει το χαρτί με τους στίχους του κομματιού κάτω από την πόρτα του σπιτιού του Μάνου Χατζιδάκι, σε μια περίοδο που το τραγούδι μετασχηματιζόταν εις βάρος των παλιών λαϊκών δημιουργών.

Πασίγνωστο βέβαια το κομμάτι έγινε και αγαπήθηκε από τη φωνή του Μπιθικώτση το 1963, ενώ η δαιμονική εκτέλεση στο μπουζούκι ανήκει στον Γιώργο Ζαμπέτα.

Η σύμπραξη Χατζιδάκι- Μπιθικώτση – Παπαγιαννοπούλου βέβαια δεν ήρθε απ’το πουθενά. Από νωρίς ο συνθέτης έχει εκδηλώσει τον θαυμασμό και την αγάπη του για το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι με σημείο – σταθμό τη διάλεξη που είχε δώσει για το θέμα στο Θέατρο Τέχνης το 1949. Εκείνη τη χρονιά, ας πούμε, ιδρύει και το Ελληνικό Χορόραμα με τον Σπύρο Βασιλείου και τη Ραλλού Μάνου και παρουσιάζει το έργο “Έξι λαϊκές ζωγραφιές” ή ειδικότερα την εκδοχή ρεμπέτικων με πιάνο και ορχήστρα.

Ο Χατζιδάκις είχε στραμμένες τις κεραίες του στο λαϊκό τραγούδι πάντα.

Μεταγενέστερα ηχογραφεί ανάμεσα σε άλλα τα “Πέριξ” και τον “Σκληρό Απρίλη του ’45”, ενώ το 1955 συναντιέται για πρώτη φορά με τον Μπιθικώτση.

Σαν τον αϊτό είχα φτερά

και πέταγα

και πέταγα πολύ ψηλά

με ένα χέρι λατρεμένο

ένα χέρι λατρευτό

μου τα κόβει τα φτερά μου

για να μη ψηλά πετώ

“Θέλω να πω τα τραγούδια σας από την ταινία “Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο”. Με έστειλε να σας βρω ο Μηλιόπουλος της Columbia”

Αυτό είπε ο Σερ στον Μάνο και η σύμπραξη δεν άργησε να γίνει. Το “Γαρίφαλο στ’ αυτί” είναι το ένα διαμαντάκι και το “Είμαι άντρας και το κέφι μου θα κάνω”, το ‘άλλο.

Έναν χρόνο πριν από την ηχογράφηση του “Ειμ’ αϊτός χωρίς φτερά” το 1962, ο Χατζιδάκις γράφει τη μουσική για το θεατρικό “Καίδαρ και Κλεοπάτρα” του Μπέρναντ Σο και για πρώτη φορά χρησιμοποιεί τη μελωδία του δωδεκανησιακό τραγουδιού “Πέρα στους πέρα κάμπους στο κομμάτι “Τα έξυπνα παπάκια”.

Πέρα όμως από τους πειραματισμούς του Μάνου και του Μίκη, τα ξένα δάνεια, τα ανακατέματα και τις συμπράξεις που είχαν ως αποτέλεσμα τη γέννηση του λεγόμενου έντεχνου στη δεκαετία του ’60, ο Μάνος γράφει και αυτούσια συμπαγή λαϊκά τραγούδια. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και το “Ειμ’ αϊτός χωρίς φτερά” από τη φωνή του Μπιθικώτση, του παλιού γνώριμου του Χατζιδάκι.

Που ακούγεται σε μια ταραγμένη πολιτικά εποχή, την ίδια χρονιά έχουμε τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Για να αποτυπώσει μια ερωτική απογοήτευση με τον παλιό περήφανο τρόπο.

ΠΗΓΗ: Ένα τραγούδι μια ιστορία, έκδοση της εφημερίδας  Τα Νέα, Δημήτρης Μανιάτης, Μαρία Μαρκουλή, Χάρις Ποντίδας

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: :«Ρίτα, Ριτάκι» το τραγούδι που το ραδιόφωνο αγάπησε αμέσως και τραγουδούσαν οι μαθητές στις σχολικές εκδρομές. «Ο ύμνος της χυλόπιτας», που έκανε γνωστούς τους αδερφούς Κατσιμίχα και ο δίσκος πούλησε χιλιάδες αντίτυπα