Η ζωή του Γεώργιου Σουρή στα Εξάρχεια όπου έμενε στις οδούς Χαριλάου Τρικούπη, Διδότου, Ζωοδόχου Πηγής. Ποίηση, ανατρεπτική σάτιρα και βραδιές χαρτοπαιξίας

Ο Αριστοφάνης των νεότερων χρόνων, όπως αποκαλούσαν τον Γεώργιο Σουρή οι σύγχρονοι του, έμενε στη Νεάπολη στα Εξάρχεια και μάλιστα κάποτε μετέφερε σε αυτήν και τα γραφεία της περίφημης σατιρικής εφημερίδας του, που κυκλοφορούσε με τον τίτλο “Ο Ρωμηός”.

Ο “Ρωμηός γνωστόν σας κάνω

πως στο σπίτι μου ανέβη

στην Νεάπολιν επάνω

κι από τούδε συνορεύει

με ξενοδοχείον Ξύδη

δύο στο λάδι τρεις στο ξύδι

με Χημείον, με μια μάνδρα

με μεγάλ΄οικοδομή

και μια χήρα δίχως άνδρα

πούταν άλλοτε μαμή.

Με τους παραπάνω στίχους ο πρύτανης της αθηναϊκής σάτιρας Γεώργιος Σουρής ανακοίνωσε στους αναγνώστες του στις 3 Οκτωβρίου 1887 ότι τα γραφεία της εφημερίδας του μεταφέρθηκαν στο σπίτι του που ήταν τότε στην οδό Πινακωτών 15, τη σημερινή δηλαδή Χαριλάου Τρικούπη.

Το φιλολογικό σαλόνι στα Εξάρχεια

Εκεί έμεινε μέχρι το 1892, οπότε μετακόμισε σε άλλη κατοικία στην Οδό Διδότου 33, όπου έζησε μέχρι το 1905. Στη συνέχεια και μέχρι το 1910 το σπίτι του ήταν στην οδό Ζωοδόχου Πηγής 14 και τέλος έμεινε στον ίδιο δρόμο στον αριθμό 58 μέχρι το θάνατο του. Σε όλα αυτά τα σπίτια της Νεαπόλεως, όπως και στη θερινή του κατοικία στο Νέο Φάληρο, την οποία απέκτησε κάποτε, ήταν ανοιχτό το φιλολογικό του σαλόνι σε όλους τους λόγιους της εποχής. Εκεί συγκεντρώνονταν σχεδόν κάθε βράδυ για να μετάσχουν των ζωηρών φιλολογικών συζητήσεων ή να παίξουν χαρτιά, που πολύ άρεσαν στον Σουρή.

Σοφοί καθηγητές Πανεπιστημίου, σπουδαίοι άνθρωποι των Γραμμάτων, προσωπικότητες της Τέχνης πήγαιναν στο σπίτι του για να περάσουν ευχάριστες ώρες. Οι συντροφιές των λογίων έθιγαν στις συζητήσεις τους όλα τα σοβαρά και ακανθώδη προβλήματα, αλλά μόνο για να προκληθεί καλαμπούρι και κάθε απόπειρα σοβαρής συζήτησης να πνιγεί στα γέλια. Κάποτε που συζητήθηκε ένας βασιλικός χορός που έγινε στις αίθουσες των ανακτόρων και έκαναν εντύπωση οι έξωμες τουαλέτες των κυριών, ο Γεώργιος Σουρής έκλεισε τη συζήτηση με τους παρακάτω στίχους:

Τάχα πόσα πορτοφόλια γυμνώθηκαν αχαμνά

για να δεις τα κρέατα των και τα κόκαλα γυμνά;

Οι απαγγελίες ποιημάτων και  οι καλλιτεχνικές βραδιές

Στα σπίτια της Νεαπόλεως που έμεινε κατά καιρούς ο Σουρής ήταν όρος απαράβατος, καθένας που έμπαινε στο σαλόνι του, να αφήνει έξω από την πόρτα όχι μόνο τα πολιτικά του φρονήματα αλλά και τις φιλολογικές και καλλιτεχνικές του απόψεις και πεποιθήσεις. Τις περισσότερες φορές απάγγειλε στίχους του ο ποιητής Αριστομένης Προβελέγγιος, εκεί έλεγε τα ποιήματα του ο Κωστής Παλαμάς, ο Μιλτιάδης Μαλακάσης, ο Γεώργιος Δροσίνης, ο Στρατηγής ακόμη και ο Άγγελος Βλάχος, που έλεγε τα μεταφρασμένα από τον ίδιο ποιήματα του Χάϊνε. Άλλοι πάλι που είχαν γράψει εκείνα τα χρόνια θεατρικά έργα, όπως ο Μπάμπης Αννίνος και ο Γεράσιμος Βώκος, μιλούσαν για τις υποθέσεις των έργων τους.

Κάθε Πέμπτη στο φιλολογικό σαλόνι του Σουρή γίνονταν πολύ ενδιαφέρουσες καλλιτεχνικές βραδιές. Άλλοτε έπαιζε φλάουτο ο περίφημος τότε φλαουτίστας Γκίζας, κιθάρα ο Μολφέτας, τραγουδούσε ο Φωκάς, σφύριζε με επιδεξιότητα ο Βουτσινάς, έλεγε ωραία ανέκδοτα ο Μήτσος Χατζόπουλος, ενώ ο αδερφός του λογοτέχνης Κώστας Χατζόπουλος ήταν ακούραστος στο να διηγείται ανέκδοτα από εκείνα που είχε ακούσει κάποτε στους στρατώνες των ευζώνων, γιατί κι αυτός είχε υπηρετήσει στο Ευζωνικό Σώμα.

Η χαρτοπαιξία

Στα σπίτια του Σουρή στη Νεάπολη έγιναν κάποτε και οι περίφημες πνευματιστικές λεγόμενες συγκεντρώσεις, που προκάλεσαν μεγάλο θόρυβο και αναστάτωσαν ακόμη και τις Αρχές. Επίσης παίχθηκαν πολλά παιχνίδια με την τράπουλα γιατί ο Σουρής είχε το μικρόβιο της χαρτοπαιξίας μέσα του και πολλές φορές δεν έβλεπε την ώρα που θα έφτανε η παρέα των φίλων στο σπίτι του για να αρχίσουν να παίζουν Μάους, ένα παιχνίδι που εκείνα τα χρόνια ήταν της μόδας, αλλά και Πόκερ, πού τότε για πρώτη φορά παιζόταν στην Αθήνα.

Περί της χαρτοπαιξίας στα σπίτια του Σουρή στη Νεάπολη έχουν γραφτεί πολλά, όπως ότι ο ίδιος ήταν θορυβώδης παίχτης. Συχνά φαίνεται ότι φώναζε και μάλωνε με τους συμπαίκτες του, ενώ άλλες φορές που έχανε έφτανε στο σημείο να φτύνει τα χαρτιά της τράπουλας, που ήταν η αιτία της αποτυχίας του. Ακόμη δε δίσταζε, λένε να δώσει στις “ντάμες” τα πιο κοσμητικά επίθετα, αν τύχαινε αυτές να είναι η αφορμή της αποτυχίας του. Πάντως η αλήθεια είναι ότι δεν γινόταν τζόγος με τη σημερινή του μορφή, αλλά παιζόταν διασκεδαστικά παιχνίδια στα οποία ποντάριζαν ελάχιστα χρήματα, έτσι για να υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον.

Ο Γεώργιος Σουρής έφυγε από τη ζωή στις 26 Αυγούστου 1919.

Πηγή: Η ωραία Νεάπολις και α παρεξηγημένα Εξάρχεια, του Γιάννη Καιροφύλα, εκδόσεις Φιλιππότη

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Ώ Ελλάς, ηρώων χώρα, τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;» Γιώργος Σουρής, ο ποιητής που προτάθηκε για Νόμπελ λογοτεχνίας, σατίριζε μέσα από τον «Ρωμηό» του πολιτικούς και τραπεζίτες