Η βύθιση του πλοίου της γραμμής Κυλλήνη-Ζάκυνθος εν μέσω θαλασσοταραχής. Ο οδηγός που πνίγηκε είχε γλιτώσει από άλλο ναυάγιο

Λίγες μέρες πριν την εκπνοή της δεκαετίας του ‘80, ένα γνωστό πλοίο της ακτοπλοΐας έγραψε τίτλους τέλους με δραματικό τρόπο στο Ιόνιο.

Λεγόταν “Ζάκυνθος” και, στις 28 Δεκεμβρίου 1989, βυθίστηκε ανοιχτά της Κυλλήνης κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες και ύστερα από σειρά καθοριστικών αστοχιών. Στο ναυάγιο αυτό χάθηκε μία ανθρώπινη ζωή.

Λίγες μέρες πριν αλλάξει ο χρόνος, το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο της γραμμής “Ζάκυνθος” ετοιμαζόταν να μεταφέρει καύσιμα από το λιμάνι της Κυλλήνης στην Ζάκυνθο.

Το δρομολόγιό του ξεκίνησε στις 16:00 και στο γκαράζ είχαν φορτωθεί 14 ογκώδη οχήματα. Τα δώδεκα από αυτά ήταν βυτιοφόρα. Με το πλοίο ταξίδευαν οι 14 οδηγοί των φορτηγών και 19 μέλη του πληρώματος.

Η κακοκαιρία και τα βυτιοφόρα

Για εκείνη την ημέρα, η ΕΜΥ έδινε ένταση ανέμων 5-6 και τοπικά 7 μποφόρ. Στην πραγματικότητα όμως, οι άνεμοι είχαν τοπική ένταση 9 μποφόρ.

“Όλα ήρθαν αναπάντεχα. Κανένας δεν περίμενε ότι θα ήταν τόσο κακός ο καιρός“, δήλωσε ο Βασίλης Πανούσης, ένας εκ των οδηγών που επέβαιναν στο πλοίο.

Με τόσο ισχυρούς ανέμους το καράβι δεν έμεινε ανεπηρέαστο. Μετά τα πρώτα δυνατά χτυπήματα άρχισε να γέρνει προς τα δεξιά, 20-30 μοίρες. Μαζί του παρασύρθηκαν και τα οχήματα.

“Όλα έγιναν ξαφνικά, δεν είχαμε προλάβει να πιούμε ούτε τον καφέ μας. Το πλοίο πήρε ελαφριά κλίση και μετατοπίστηκε το φορτίο. Στην περιοχή, δύο μίλια περίπου μακριά από το λιμάνι της Κυλλήνης, επικρατούσε φοβερή θαλασσοταραχή“, είπε ένας άλλος οδηγός, ο Δημήτρης Ηλίας.

Το πλοίο “καταρρέει”

Η κατάσταση στο πλοίο επιδεινώθηκε, όταν το ηλεκτρικό-υδραυλικό πηδάλιο έπαψε να λειτουργεί. Στην συνέχεια η γέφυρα έχασε την επικοινωνία με το μηχανοστάσιο.

Ο καπετάνιος Ξενοφώντας Σάββας προσπάθησε να κρατήσει το έλεγχο με χειροκίνητο πηδάλιο. Με το πλοίο να τον εγκαταλείπει, ο Σάββας προσπάθησε να αλλάξει πορεία και να επιστρέψει στο λιμάνι της Κυλλήνης. Στο ενάμισι μίλι από το ακρωτήρι Αρκούδι εξέπεμψε SOS.

Η εντολή εγκατάλειψης και οι εκρήξεις στο γκαράζ

Μετά από μία ώρα το πλοίο “Δήλος” ξεκίνησε από την Κυλλήνη για να συνδράμει στην διάσωση του “Ζάκυνθος” . Εντωμεταξύ το καράβι είχε πάρει και άλλη κλίση.

Τότε ο Σάββας “παίζει” το τελευταίο του “χαρτί”. Φουντάρει τις άγκυρες του πλοίου για να το κρατήσει και να μην ανατραπεί. Ακολούθησε η εντολή του για άμεση εγκατάλειψη.

Στο νερό όμως, έπεσαν μόνο οι σχεδίες και όχι οι σωσίβιες λέμβοι, που μπλόκαραν λόγω της κλίσης του πλοίου. Οι οδηγοί των φορτηγών κατάφεραν να φτάσουν και να επιβιβαστούν στο “Δήλος”.

“Σωθήκαμε από καθαρή τύχη“, ανέφερε ο οδηγός Βασίλης Πανούσης.

Η επιχείρηση διάσωσης εξελίχθηκε στο σκοτάδι. Στις 18:30 είχε γίνει νύχτα και αεροσκάφος της πολεμικής αεροπορίας άρχισε να ρίχνει φωτοβολίδες ώστε να διευκολύνει την περισυλλογή ναυαγών.

Πάνω στο πλοίο παρέμειναν ο πλοίαρχος Ξενοφώντας Σάββας και ο Α μηχανικός Διονύσης Μαυρομάτης σε μια ύστατη προσπάθεια να οδηγήσουν το πλοίο στα αβαθή.

Τα χειρότερα, όμως, δεν αποφεύχθηκαν. Μια μεγάλη έκρηξη στο γκαράζ συντάραξε το πλοίο. Τότε οι δύο άνδρες έπεσαν στη θάλασσα, και γαντζώθηκαν πάνω σε μια σωσίβια σχεδία. Ακολούθησε μπαράζ νέων εκρήξεων.

Ο οδηγός Δημήτρης Ηλίας περιέγραψε ότι είδε τις φλόγες να “τυλίγουν” το γκαράζ και το πλοίο να κόβεται στα δύο από τα ρήγματα που προκάλεσε η φωτιά.

Το “Ζάκυνθος” βυθίστηκε σε απόσταση μόλις 800 μέτρων από την ακτή στις 8 το βράδυ, ύστερα από σχεδόν τέσσερις ώρες μάχης με τα κύματα.

Ο οδηγός που πνίγηκε είχε γλιτώσει από προηγούμενο ναυάγιο

Η πιο τραγική στιγμή του ναυαγίου ήταν η απώλεια ενός οδηγού βυτιοφόρου, του Αλέξανδρου Μπεκύρου. Ο 37χρονος οδηγός της ΕΚΟ και πατέρας τριών παιδιών δεν εγκατέλειψε το πλοίο άμεσα, όπως οι υπόλοιποι 13 οδηγοί.

Έμεινε πίσω και βούτηξε στη θάλασσα τελευταίος μαζί με τον καπετάνιο και τον Α μηχανικό. Όμως δεν πιάστηκε από την σχεδία τους και προτίμησε να απομακρυνθεί κολυμπώντας με ένα σωσίβιο-κουλούρα.

Φοβήθηκε ότι τα καύσιμα των βυτίων θα διέρρεαν στη θάλασσα και θα τον έκαιγαν. Αυτό ανέφεραν τόσο ο συνάδελφός του Πανούσης, αλλά και ο καπετάνιος Σάββας.

Ο άτυχος άνδρας χάθηκε στα μανιασμένα κύματα και την επομένη ανασύρθηκε νεκρός χωρίς το ατομικό του σωσίβιο στις ακτές της Κυλλήνης. Τον εντόπισε ελικόπτερο της Πολεμικής Αεροπορίας και ο θάνατός του αποδόθηκε σε πνιγμό.

Έξι χρόνια πριν, στις 23 Φεβρουαρίου 1983, ο Μπεκύρος είχε γλιτώσει από μία άλλη ναυτική τραγωδία, το ναυάγιο του πλοίου “Χρυσή Αυγή” στο Κάβο Ντόρο.

Και τότε έπνεαν άνεμοι 9 μποφόρ και στο λιμάνι της Ραφήνας υπήρχε απαγορευτικό. Το “Χρυσή Αυγή”, όμως, απέπλευσε και το δρομολόγιο κατέληξε σε τραγωδία με 28 νεκρούς. Ανάμεσά τους θα μπορούσε να είναι και ο Μπεκύρος.

Ωστόσο, “από σύμπτωση ή από διαίσθηση“, όπως έγραψαν οι εφημερίδες της εποχής, δεν επιβιβάστηκε στο πλοίο την τελευταία στιγμή. Δεν συνέβη το ίδιο, όμως, με το μοιραίο “Ζάκυνθος”.

Οι ευθύνες

Ο πλοίαρχος Ξενοφών Σάββας απέδωσε το ναυάγιο του “Ζάκυνθος” στην κακοκαιρία. Οι καιρικές συνθήκες ήταν πράγματι αντίξοες, αλλά τόσο ο Σάββας όσο και ο υποπλοίαρχος Σπύρος Γιακουμέλος έπρεπε να δώσουν απαντήσεις για την μετατόπιση του φορτίου που έδωσε μεγάλη κλίση στο πλοίο.

Ταυτόχρονα, όμως, τους αναγνωρίστηκε ότι τις δύσκολες ώρες στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και εγκατάλειψαν τελευταίοι το πλοίο, όταν όλα είχαν χαθεί και θα πήγαιναν μαζί του στο βυθό.

Από την προανάκριση του λιμεναρχείου Κυλλήνης διαπιστώθηκε ότι Σάββας και Γιακουμέλος δεν είχαν ασφαλίσει με σχοινιά τα οχήματα που βρίσκονταν στο γκαράζ του πλοίου, σε αντίθεση με τους κανονισμούς.

Η προανάκριση συνεχίστηκε. Τα στοιχεία του φακέλου του καραβιού έδειξαν ότι είχε ζητήματα ευστάθειας ήδη από το 1979, χρονιά κατά την οποία ναυπηγήθηκε.

Ο εισαγγελέας Αμαλιάδας τους απήγγειλε κατηγορία για πρόκληση ναυαγίου από αμέλεια.

Tο κουφάρι του “Ζάκυνθος” βρίσκεται στο βυθό του Ιονίου. Ο δύτης Αντώνης Γράφας και η ομάδα του το εντόπισαν και το κατέγραψαν. Δείτε το βίντεο:

Το επιβατηγό-οχηματαγωγό πλοίο “Ζάκυνθος” κατασκευάστηκε το 1979 στην χερσόνησο Κυνόσουρα της Σαλαμίνας και το αρχικό του όνομα ήταν “Τζιοκόντα”.

Είχε ολικό μήκος 87,33 μέτρα, μέγιστο πλάτος 13,50 και βύθισμα 4,20. Μπορούσε να μεταφέρει μέχρι και 520 επιβάτες.

Το 1981, αγοράστηκε από τη νεοσύστατη τότε ναυτιλιακή εταιρεία ΑΝΕΖ και, μέχρι το ναυάγιο, εκτελούσε δρομολόγια στην γραμμή Κυλλήνη-Ζάκυνθος.

Με πληροφορίες από: εφημερίδα “Τα Νέα“