Η Βρετανίδα κατάσκοπος που βοήθησε τον Στάλιν να κατασκευάσει ατομική βόμβα. Ήταν γνωστή στους Σοβιετικούς ως “γιαγιά-κατάσκοπος” και την ανακάλυψαν μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ

Η σημαντικότερη γυναίκα κατάσκοπος  της ΕΣΣΔ ήταν η Μελίτα Νόργουντ, η οποία ήταν γνωστή με την κωδική ονομασία «Χόλα». Βοήθησε στη γρήγορη ανάπτυξη της ατομικής βόμβας και διοχέτευε μυστικά της Δύσης στην KGB επί 40 χρόνια.

Γεννήθηκε το 1912 στο Μπόρνμουθ από λατίνο πατέρα και βρετανίδα μητέρα. Οι γονείς της ήταν σοσιαλιστές και ο πατέρας της διάβαζε συχνά άρθρα του Λένιν και του Τρότσκι.

Η κατασκοπευτική της «καριέρα» ξεκίνησε σε ηλικία 20 ετών, όταν μετακόμισε στο Λονδίνο και έπιασε δουλειά στη Βρετανική Ένωση μη σιδηρούχων μετάλλων. Η εταιρεία συνεργαζόταν κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη βρετανική κυβέρνηση για την κατασκευή της ατομικής βόμβας.

Στο μεταξύ, η Νόργουντ παντρεύτηκε έναν ρωσοεβραίο δάσκαλο μαθηματικών, ο οποίος ονομαζόταν Χίλαρι Νάσμπαουμ και ήταν στενός φίλος με τον δικηγόρο ο οποίος ηγείτο του κομμουνιστικού κόμματος της Αγγλίας. Η Νόργουντ έγινε μέλος του κόμματος και ήρθε σε επαφή με τους Ρώσους.

Όταν ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος, στρατολογήθηκε από τους Σοβιετικούς και ανέλαβε τις πρώτες της αποστολές, παρά τις αντιρρήσεις του συζύγου της.

Το 1938 παραλίγο να συλληφθεί όταν η MI5 έπιασε τρεις κατασκόπους στη Μεγάλη Βρετανία.

Δεν κατάφεραν να εντοπίσουν τη «Χόλα», η οποία συνέχιζε να έρχεται σε επαφή με τους  Σοβιετικούς καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.

Παράλληλα, ζούσε στο Κεντ μια φυσιολογική ζωή με την οικογένεια της χωρίς να κινεί υποψίες για τη δράση της.

Η συμβολή της στην κατασκευή της ατομικής βόμβας

Όταν ξεκίνησε το μυστικό πρόγραμμα της βρετανικής κυβέρνησης για την κατασκευή ατομικών όπλων, η Νόργουντ ήταν το πρόσωπο κλειδί για τους Σοβιετικούς.

Από το γραφείο του αφεντικού της περνούσαν οι μελέτες των μετάλλων, όπως του ουρανίου, τις οποίες έπαιρνε με προσοχή, τις φωτογράφιζε και τις έστελνε στους Ρώσους, οι οποίοι έτρεχαν παράλληλα το δικό τους πρόγραμμα κατασκευής ατομικής βόμβας.

Η ΕΣΣΔ μάθαινε έγκαιρα όλες τις νέες εξελίξεις των βρετανικών σχεδίων και οι πληροφορίες που παρείχε βοήθησαν την κυβέρνηση Στάλιν να ολοκληρώσει ταχύτατα την κατασκευτή της πρώτης ατομικής βόμβας, δύο χρόνια νωρίτερα από το προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα.

Η Νόργουντ, η οποία πλέον ήταν γνωστή στους Σοβιετικούς ως “γιαγιά-κατάσκοπος”, αποσύρθηκε το 1972, σε ηλικία 60 ετών.

Η KGB της παρείχε συμβολικά 20 λίρες τον μήνα μέχρι το τέλος της ζωής της.

Η αποκάλυψη της ταυτότητάς της

Η δράση της αποκαλύφθηκε μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1992 ο ρώσος αρχειοφύλακας της KGB ήρθε σε επαφή με τις μυστικές υπηρεσίες του Ηνωμένου Βασιλείου και τους παρέδωσε απόρρητα έγγραφα, τα  οποία περιείχαν πληροφορίες για πολλούς κατασκόπους της ΕΣΣΔ.

Στους φακέλους υπήρχε αναφορά σε μια κατάσκοπο ονόματι «Χόλα» η οποία δρούσε στην Αγγλία επί 4 δεκαετίες και χαρακτηριζόταν ως αφοσιωμένη, αξιόπιστη και πειθαρχημένη πράκτορας, η οποία προσέφερε μέγιστη βοήθεια στο καθεστώς”.

Όταν η ταυτότητα της έγινε γνωστή, πολλοί δημοσιογράφοι την επισκέφτηκαν και της πήραν συνέντευξη.

Η κ. Νόργουντ ζούσε σε ένα ήσυχο διαμέρισμα μαζί με την παντρεμένη κόρη της.  Όπως αποκάλυψε, ποτέ δεν ένιωσε ότι έκανε κάτι κακό και θα το έκανε ξανά αν υπήρχαν αυτές οι περιστάσεις: “Δεν έβλεπα τον εαυτό μου ως κατάσκοπο. Οι άλλοι άνθρωποι θα με κρίνουν. Δεν το έκανα για τα χρήματα. Δεν με ενδιέφερε αυτό, απλά ήθελα η Ρωσία να είναι στην ίδια θέση με τη Δύση».

Πέθανε το 2005 σε ηλικία 93 ετών.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Νίκος Ακριβογιάννης. Ο αεροπόρος που στρατολογήθηκε ως κατάσκοπος για την Ελλάδα και προσγειώθηκε στην Αλβανία του Χότζα υποδυόμενος τον φυγά κομμουνιστή. Εκτελέστηκε και έφυγε στιγματισμένος ως προδότης